Өнөөдөр та бидний өмнө XX зууны модон жорлонг нэн даруй халж, ариун цэврийн байгууламжийн дэд бүтцийг XXI зууны хөгжил дэвшилд нийцүүлэн цоо шинээр төлөвлөх шаардлага зүй ёсоор тулгарчээ. Үүний тулд төрөөс нэгдсэн бодлого төлөвлөлттэйгөөр жорлонгийн дэд бүтцэд шинэчлэлт хийхийн зэрэгцээ, иргэд зан үйлээ өөрчилж, наад зах нь гараа тогтмол угааж хэвших нь нян халдварлах эрсдэлийг хэд дахин бууруулах юм. Хүн бүр энэхүү тулгамдсан асуудлыг шийдэхэд хувь нэмрээ оруулах нь зүйтэй.
Улсын хэмжээнд ашиглаж буй жорлонг төрлөөр нь ангилан харахад гэр хороололд түлхүү ашиглаж буй “нүхэн” жорлон 63,7 хувийг эзэлдэг бол иргэдийн 12,6 хувь нь жорлонгүй аж.
Зөвхөн бохир жорлонгоос үүдэлтэй долоон төрлийн гэдэсний халдварт өвчин манай улсад бүртгэгдсэн бөгөөд энэ тоо жилээс жилд нэмэгдэх хандлагатай байна.
Тэгвэл “Нутгийн Шийдэл” сангаас “Цэвэрч Монгол” төслийн хүрээнд улсын хөгжлөөс хойш татаж, хүн бүрийн эрүүл мэнд, байгаль орчны өмнө аюулын харанга дэлдэж буй энэ асуудлыг судалж, бүх нийтийг хамарсан “Жорлонгоо өөрчилье” хөтөлбөрийг санаачлан, орон даяар хэрэгжүүлж эхэлжээ. Тус сангийнхан дэлхий даяар хэрэглэгдэж буй жорлонгийн нөхцөл байдлыг судалж, ариун цэврийн шаардлагад нийцсэн нийт 25 төрлийн жорлонг танилцуулсан юм. Тэдгээрээс уншигч та бүхэнд дөрвийг нь онцлон хүргэж байна.
СОРУУЛДАГ ЖОРЛОН
Бид бүхний сайн мэдэх соруулдаг жорлон нь Уганда улсын цөөн ам бүл бүхий айл өрхтэй, бага орлоготой хотуудын шийдэл юм.
Энэ жорлон нь хөрсний бохирдлыг эрс бууруулж, гэдэсний халдварт өвчлөлийг багасгадаг. Бохир соруулагч машины үйлчилгээний хүртээмжээс хамааран айл өрхүүд нэг нүхэн жорлонгоо 2-3 салбар нүхтэйгээр хийлгэх боломжтой. Энэ төрлийн жорлон нь 400-900 доллараар бүтдэг.
СОРУУЛДАГ НИЙТИЙН ЖОРЛОН
ҮРТЭС РҮҮ УНАГААЖ ХУТГАДАГ БИО ЖОРЛОН
Далайгаар аялах дуртай Сэнди Грейвс хэмээх америк эр завиар хэд хоног аялахдаа ус руу бохироо оруулахгүйгээр бие засах талаар бодсоор энэхүү жорлонг бүтээжээ. Эл загвар тун энгийн хийц бүхий суултууртай, тэр нь шээс болон өтгөнийг салгаж хураадаг ажээ. Сэндигийн завиар аялж үзсэн найз нөхөд нь “Энэ жорлонгоо надад бас нэгийг хийгээд өгөөч” гэж гуйснаар цоо шинэ жорлонгийн бизнес эхэлж, өдгөө “C-Head” хэмээх брэнд болтлоо нэрд гарчээ.
Тус жорлон нь үртэс, хуурай навч, нунтаг сүрэл гэх мэт нүүрс-устөрөгч буюу органик орцтой био масс хэрэглэдэг. Бие зассаны дараа хэрэглэгч савтай үртэснээс хутгаж, жорлон руу хийдэг бол “С-Head” жорлонгийн үртэс нь саван дотроо байдгаараа ялгаатай.
Гол онцлог нь өтгөн хураах савны дундуураас арай доохнуур хийсэн хуурай үртэс, түүнийг хутгах хутгуур хоёр ажээ. 10 литр орчим багтаамжтай өтгөн цуглуулах савны 4 литр орчимд нь хуурай үртэс хийж, хэрэглэнэ. Суултуур нь өтгөн, шингэнийг салгах тосгууртай. Шээс хураадаг жижиг нүхний доор шээс цуглуулах 4-5 литрийн сав руу орох цорго байрлуулжээ. Өтгөн ялгадас хураахад зориулсан тосгуурын доод талд таглаатай хувин байрлана. Хувин дотор өнөөх үртэс буй.
Ажиллах зарчим:
- Өтгөнөөр бие зассаны дараа жорлонгоо бүрэн таглаж, таглаан дээрх нүхээр машины гар хөшүүрэг (маневиль) шиг тахир бариул оруулна.
- Тэрхүү тахир бариул өтгөн ялгадас цуглуулдаг хувинд байрлах хутгуурыг эргүүлж хөдөлгөх бөгөөд хүндээр бие зассаныхаа дараа 15-20 удаа эргүүлбэл ялгадас хуурай үртэс рүү гүн орж, тал талаасаа үртсээр хучигдан чийг, үнэргүй болно.
- Үртэс хэдий чинээ хуурай байна, өнөөх тахир бариул төдий чинээ хурдан эргэнэ.
- Бариулыг эргүүлэхэд хүч шаардагдаад эхэлбэл хувинг султгадаг ажээ.
- Султгах үедээ шээсийг усаар шингэлэн, хөрсөнд цацаж, бордоо болгон хэрэглэж болно.
- Өтгөн ялгадсыг шууд хэрэглэж болохгүй. Үртэстэй холилдсон өтгөнийг нэмж бордоошуулах шаардлагатай. Эсхүл цэвэрлэх байгууламж, био-нүүрс гаргадаг байгууллагад тушаах боломжтой.
- Хөдөө хээр явж байгаа тохиолдолд өтгөн ялгадсыг усны эхээс холхон газар булна. Энэ нь 6-8 сарын дараа хөрсийг шим тэжээлтэй болгох ба мод, жимс, ургамал ургахад сайн нөлөөтэй.
ЯЛААТАЙ ТЭМЦЭГЧ БЕСТСЕЛЛЕР
Дэлхийн 7 тэрбум хүн амын талаас илүү хувь нь ялаанаас болж өвчилдөг. Японы барилга угсралтын “Lixil” компани хямд өртгөөр ялаатай тэмцэх санаа гаргаж ирсэн нь 2017 оны “Дэлхийг өөрчилсөн санаа” хэмээх шагналд нэр дэвшсэн байна. “Lixil” компани маш бат бөх хуванцраар СаТо (SaTo) хэмээх бүтээгдэхүүн буюу жорлонгийн суултуур үйлдвэрлэжээ. Хамгийн энгийн хийцийнх нь хоёр доллар, үнэтэй нь 10 доллараар зарагдахаар бодож, бүтээгдэхүүнийхээ хувилбарыг гаргажээ. Өдгөө энэ бүтээгдэхүүн сүүлийн арван жилийн хамгийн өндөр борлуулалттай ариун цэврийн бүтээгдэхүүн болж, дэлхийд 10 сая гаруй хувь борлогдсон тоогоороо тэргүүлж байна.
Манай улсад гэр хорооллын айл өрх, сүү цагаан идээ бэлтгэдэг малчид, хүнсний үйлдвэрлэл эрхлэгчид, зам, уул уурхай, газар тариалангийн компани, аялал жуулчлалын баазуудад ашиглах боломжтой. “Сато” суултуурыг цементэн тавцан дээр, тавцантай хувин сав, поошигон жорлон дээр тус тус суурилуулна.
Давуу тал:
· Суултуурын ёроол битүү
· Жорлонгийн муухай үнэр гадагшлахгүй
· Ялаа орохгүй
· Гэдэсний халдвар тархахгүй
Энэхүү бүтээгдэхүүнийг
www.lixil.com хаягаар захиалан авах боломжтой аж.