ХАБЭА ба ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгсэл, хуулийн зохицуулалтын тухай
Зун цагийн их бүтээн байгуулалт, барилгын ид ажил өрнөж эхэлсэн энэ цаг үед хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн шаардлагыг хангахад ихээхэн чухал үүрэг гүйцэтгэдэг ажлын хувцас, хамгаалах хэрэгсэл зэргийг ашиглах тухайд хууль эрх зүйн ямар зохицуулалтуудыг дагаж мөрдөх ёстой талаар мэдээлэл хүргэе. Мэдээллийг “Барилга.МН” сэтгүүл, өмгөөллийн “Барристер Кастос” ХХН нар хамтран бэлтгэлээ.
Барилгын үйл ажиллагаанд хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйг хангах нь яагаад чухал вэ?
Барилга байгууламж барих, засварлах, буулгах ажиллагаа нь хүний хүч хөдөлмөр ихээр шаарддаг, энэ үйл ажиллагааны явцад инженер, барилгачин, туслах ажилчид үйлдвэрлэлийн осолд өртөж гэмтэх, улмаар амь насаа алдах эрсдэл өндөр байдаг. Иймээс энэ чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг компани, аж ахуйн нэгж, иргэд хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн шаардлагыг ямагт хангаж ажиллах нь чухал юм.
- “хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуй” гэж хөдөлмөрлөх явцад хүний ажиллах чадвар, эрүүл мэндийг хэвээр хадгалах, эрүүл, аюулгүй нөхцөлийг бүрдүүлэхэд чиглэсэн нийгэм, эдийн засаг, зохион байгуулалт, техник, технологи, ариун цэвэр, эрүүл ахуйн арга хэмжээ авах, эмчлэх, сувилах, нөхөн сэргээх, эрсдэлээс хамгаалах үйл ажиллагааг,
- “хөдөлмөрийн аюулгүй байдал” гэж хөдөлмөрлөх явцад хүний эрүүл мэнд, хөдөлмөрлөх чадварт үйлдвэрлэлийн аюултай, хортой хүчин зүйлийн нөлөөллийн түвшин нь эрүүл ахуйн зөвшөөрөгдсөн хэмжээнээс хэтрээгүй байхыг;
- “хөдөлмөрийн эрүүл ахуй” гэж хөдөлмөрлөх явцад хими, физик, биологийн хүчин зүйлээс шалтгаалан хүний бие махбодь, мэдрэл сэтгэхүйд өөрчлөлт орж өвчлөх, хөдөлмөрийн чадвараа түр болон бүрэн алдахаас урьдчилан сэргийлэхэд чиглэсэн үйл ажиллагаа байхаар Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай хуульд тусгаж өгсөн.
Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйг хэрхэн хангах вэ?
Хөдөлмөрийн аюулгүй байдлыг хангах үндсэн нөхцөлийн нэг нь ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслийг заавал хэрэглэх бөгөөд эдгээрийг хэрэглэснээр хөдөлмөрийн үйл ажиллагааны явцад аваар осол, болзошгүй эрсдэл гарахгүй байх нөхцөлийг бүрдүүлэх болно.
- “тусгай хувцас” гэж үйлдвэрлэлийн хортой, аюултай хүчин зүйлийн нөлөөллөөс хамгаалах зориулалт бүхий хувцас, гутал, малгай, бээлий зэрэг хэрэгслийг;
- ”нэг бүрийн хамгаалах хэрэгсэл” гэж үйлдвэрлэлийн хортой, аюултай хүчин зүйлийн нөлөөллөөс ажилтныг хамгаалах зориулалт бүхий хэрэгслийг;
- “хамтын хамгаалах хэрэгсэл” гэж үйлдвэрлэлийн хортой, аюултай хүчин зүйлийн нөлөөллөөс хоёр ба түүнээс дээш тооны ажилтныг нэгэн зэрэг хамгаалах зориулалт бүхий хэрэгслийг ойлгоно.
Ажил олгогч нь ажиллах ажлын орчин, хөдөлмөрийн нөхцөл байдлаас хамаарч тухайн орчинд нийцсэн тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслийг батлагдсан стандартад нийцүүлэн ажилчдад ашиглуулна.
Ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслээр хангахтай холбоотой ажил олгогчийн үүрэг юу вэ?
- Ажил олгогч нь ажилтныг түүний ажлын нөхцөл, ажил үүргийн онцлогт тохирсон ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслээр үнэ төлбөргүй хангах,
- Ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслийг турших, худалдаж авах, хадгалах, угааж цэвэрлэх, засварлах, ариутгах зардлыг хариуцах,
- Ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслийн нэр, төрөл, эдэлгээний хугацаа бүхий жагсаалтыг баталж мөрдүүлэх,
- Ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслийн чанарын талаар мэргэжлийн байгууллагаар ажил олгогч дүгнэлт гаргуулах үүргийг Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай хуульд заасан.
Харин ажил олгогч нь олон улсын стандартын дагуу үйлдвэрлэсэн, чанарын баталгаа бүхий ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслээр ажилчдаа хангах тохиолдолд чанарын талаар дүгнэлт гаргуулах шаардлагагүй.
Ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслийг ашиглаж байгаа эсэхэд тавих хяналт
Ажилтан нь ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслийг зориулалтын дагуу хэрэглэх үүрэгтэй бөгөөд зориулалтын дагуу хэрэглэж байгаа эсэхэд хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуй хариуцсан ажилтан байнга хяналт тавина.
Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн талаарх хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэд тавих төрийн захиргааны хяналтыг мэргэжлийн хяналтын улсын ерөнхий байцаагчийн эрх олгосон хөдөлмөрийн болон хөдөлмөрийн эрүүл ахуйн хяналтын улсын байцаагч гүйцэтгэнэ.
Хөдөлмөрийн хяналтын улсын байцаагч ажлын тусгай хувцас, нэг бүрийн болон хамтын хамгаалах хэрэгслийн хангалт, хэрэглээний байдалтай танилцана.
Хөдөлмөрийн эрүүл ахуйн хяналтын улсын байцаагч ажлын тусгай хувцас, нэг бүрийн болон хамтын хамгаалах хэрэгсэл нь аюулгүй ажиллагаа, эрүүл ахуйн шаардлага хангаж байгаа эсэхэд хяналт тавьж, хуульд заасан эрх хэмжээний хүрээнд улсын байцаагчийн акт, дүгнэлт, шаардлага гаргана.
Ажил олгогч болон хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуй хариуцсан ажилтанд Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай хуулийг зөрчсөн тохиолдолд зөрчлийн шинж байдлаас хамаарч Эрүүгийн болон Зөрчлийн хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.
Ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслийг ашиглаж байгаа эсэхэд тавих хяналт
Ажилтан нь ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслийг зориулалтын дагуу хэрэглэх үүрэгтэй бөгөөд зориулалтын дагуу хэрэглэж байгаа эсэхэд хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуй хариуцсан ажилтан байнга хяналт тавина.
Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн талаарх хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэд тавих төрийн захиргааны хяналтыг мэргэжлийн хяналтын улсын ерөнхий байцаагчийн эрх олгосон хөдөлмөрийн болон хөдөлмөрийн эрүүл ахуйн хяналтын улсын байцаагч гүйцэтгэнэ.
Хөдөлмөрийн хяналтын улсын байцаагч ажлын тусгай хувцас, нэг бүрийн болон хамтын хамгаалах хэрэгслийн хангалт, хэрэглээний байдалтай танилцана.
Хөдөлмөрийн эрүүл ахуйн хяналтын улсын байцаагч ажлын тусгай хувцас, нэг бүрийн болон хамтын хамгаалах хэрэгсэл нь аюулгүй ажиллагаа, эрүүл ахуйн шаардлага хангаж байгаа эсэхэд хяналт тавьж, хуульд заасан эрх хэмжээний хүрээнд улсын байцаагчийн акт, дүгнэлт, шаардлага гаргана.
Ажил олгогч болон хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуй хариуцсан ажилтанд Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай хуулийг зөрчсөн тохиолдолд зөрчлийн шинж байдлаас хамаарч Эрүүгийн болон Зөрчлийн хуульд заасан хариуцлага хүлээлгэнэ.