Монгол гэр нь уламжлалт гар урлал, бэлгэдлийг цогцоор хадгалсан, байгалийн гаралтай бүтээгдэхүүнээр бүтдэг, уран барилгын өвөрмөц шийдэл бүхий нүүдэлчин монголчуудын уламжлалт эко сууц, архитектурын үнэт ололт юм.
Тойрог суурьтай, тал бөмбөрцөг маягийн хэлбэртэй, гэрэл, дулаан болон агаарын зөв солилцоотой, газар хөдлөлт, салхи шуурганд тэсвэртэй, эвхэж задалж угсрагдах оньсон зохиомжтой гээд яриад байвал гайхамшигтай шинж чанар олон. Энэ үндсэн онцлог дээр тулгаварлан дотооддоо төдийгүй гадны улс оронд гэрийг судлан шинжилж, загвар хийцийг нь улам боловсронгуй, тохилог болгох болсон билээ.
Архитектур буландаа
Ерөнхий төрхийг эртний хаад, хатдын хэв маягаар хийсэн. Нийт 81 уньтай. Тооныг ихэнхдээ үүлэн хээгээр чимэглэсэн. Түмэн наст хээ төгсгөлгүй үргэлжлэхийг билэгддэг учраас дүрслэлийн арын дэвсгэр, хөвөө, ирмэгээр голдуу хийсэн аж.
Түлхүү түмэн наст, эвэр угалз, уул, үүлэн хээг түлхүү ашигласан.
Гэрийн тулгуур болсон хоёр баганын доор урт наслахын бэлгэдэл яст мэлхийг байрлуулж, эхний гэрт уйгаржин Монгол бичгээр “Алд бие минь алжааваас алжаатугай, Ахуй төр минь бүү алдартугай” хэмээн сийлж, доод хэсгийн дөрвөн талд нь “очир” байрлуулан элдэв хээ хуар сийлсэн байна. Харин нөгөө гэрийн баганад төрийн соёмбыг сийлжээ.