Хувийн орон сууцаа хэрхэн төлөвлөх вэ
ШУТИС, Барилгын эрчим хүч хэмнэлтийн төвийн Судлаач, инженер Ж.Ганхуяг
Манай улсад иргэд амины орон сууцаа өөрсдөө төлөвлөн барих явдал элбэг байдаг. Энэ явцад барилгын төлөвлөлт буруугаас материал болон цаг хугацааны алдагдалд орж, таазны даац, барилгын хэмжээ, дулаан алдагдал, ашиглалтын үеийн зардал, шугам хоолой, цахилгааны тоноглол, газрын хотгор, гүдгэрт тохируулах зэрэгт алдаа мадаг нийтлэг гаргадаг байна. Иймд барилга барих, төлөвлөх тухай зөвлөгөөг цуврал хэлбэрээр хүргэж байна.
Барилгын төлөвлөлт
Архитектур төлөвлөлтийг хийхийн тулд эхлээд барилгынхаа тухай сайтар төсөөлөлтэй болох нь чухал. Барилга барих болон түүнийг ашиглахад тодорхой эх үүсвэрүүд зайлшгүй шаардлагатай ба эдгээр нь оршин суугчдын тав тух болон бусад хэрэглээг хангах зориулалттай.
Төлөвлөлтөд анхаарах зүйл:Дараах үндсэн шаардлагуудыг архитектур төлөвлөлтөд тусгах хэрэгтэй.
- Гадна гадаргуугийн талбайн хэмжээ буюу барилгын хэлбэр овор багатай байх,
- Өмнө зүг рүү харсан хаших бүтээцийн талбайг аль болох их байлгах,
- Материалын сонголтод анхаарах, байгалийн гаралтай барилгын материал хэрэглэх,
- Барилгад дулаан тусгаарлалт болон дулаан нөөцлөх өндөр чанартай материал, хийц бүтээц хэрэглэх,
- Барилгын нарны эрчим хүчний ашиглалтыг нэмэгдүүлэх,
- Өрөөний зохион байгуулалтад дулаан солилцоо болон агаар сэлгэлтийн онцлогийг харгалзах,
- Байгалийн гэрэлтүүлгийг аль болох урт хугацаатай байхаар тооцоолох, /зураг2/
Аливаа барилгыг төлөвлөхөд хэд хэдэн суурь мэдээлэл тодорхой байх шаардлагатай. Үүнд:
- Тухайн барилга баригдах газрын шаардлагатай үндсэн нөхцөлүүдийг тогтоох ба тухайлбал:
- Цаг агаар
- Газрын зураглал буюу топограф (газрын өндөр, хэвгий байдал)
- Ургамал (мод, ургамлын бүтэц, тархалт)
- Байгалийн ба зохиомол саад (байшин барилгуудын өндөржилт, байршил г.м)
- Хөрсний бүтэц, хөрсний усны түвшин, цэвдэгшил
- Барилгад шаардлагатай дулаан цахилгааны эрчим хүчний ойролцоо нөөц, эх үүсвэр байгаа эсэх. (төвлөрсөн цахилгаан, дулаан хангамж, биомассын эх үүсвэрүүд)
- Эрчим хүчний хувьд хэмнэлттэй, байгаль орчинд ээлтэй байх зорилгоор төлөвлөлтийн болон хийц бүтээцийн боломжит хувилбаруудыг боловсруулж, харьцуулах
- Санхүүжилтийн боломжит эх үүсвэрийг судлах
- Ашиглалтын зардлыг урьдчилан тооцоолох
- Цэвэр усан хангамж болон бохир ус зайлуулах системийн төлөвлөлт зэрэг болно.
Хэрэв тэгш газар байгаа барилгын дулаан алдагдлыг 100 хувь гэж үзвэл хонхордуу газар, салхин талдаа байгалийн саадтай газар дулаан алдагдал нь буурч, харин өндөр газар байрлаж буй үед дулаан алдагдал нь ихсэж байна.
Барилгын хэмжээ
- Барилгын талбай их байх нь анхдагч зардлыг ихэсгэхээс гадна ашиглалтын зардлыг мөн адил ихэсгэдэг.
- Унтлагын 1-3 өрөө, зочны, гал зуухны, ариун цэврийн гэсэн үндсэн өрөөтэйгөөр төлөвлөх нь зүйтэй
- 1 хүнд ногдох талбай 8м2-аас их байвал зохимжтой.
Гадна төлөвлөлт
- Барилга нь баруунаасаа зүүн тийшээ сунасан
- 2/3 гэсэн харьцаатай байх нь тохиромжтой.
- 2 байшин барихаар бол хана нь бараг нийлж байхаар төлөвлөх эсвэл шууд залгаж барих хэрэгтэй. Энэ тохиололд эхнээсээ сууриа залгаатай бэлдсэн байх шаардлагатай.
/Барилга.МН сэтгүүл 1-р сар, 80 дахь дугаараас/
