Гаднаа хүрээтэй шил болгоныг "цонх" гэх үү. Аливаа нэгэн зүйл заавал ашиглагдах шаардлагадаа нийцсэн байх ёстой. Иймд цонх гэдгийг харагдах байдлаас нь бус, стандарт, чанарын баталгаанд нь анхаарч байж “Цонх” хэмээн нэрийдэх хэрэгтэй болов уу.
Манай улсад барилгын материалын гол хэрэгсэл болсон хаалга, цонхны үйлдвэр эрчимтэй хөгжсөн. Нийт 300 орчим үйлдвэр үйл ажиллагаа явуулж байгаа бөгөөд энэ нь эрэлт хэрэгцээнээсээ хэтэрсэн тоо үзүүлэлт харагдаж байгаа юм. Үүний зэрэгцээ БНХАУ-аас эцсийн бүтээгдэхүүн буюу цонх импортоор авч байдаг.
“Тэвнийн чинээ нүхээр тэмээн чинээ жавар сэнгэнэнэ” гэдэг дээ. Хичнээн сайхан барилга барьсан ч цонхноосоо дулаан алддаг бол эрчим хүч, дулааны мөнгө салхинд хийсчихнэ.
Манай орон эрс тэрс уур амьсгалтай, барилгын цаг уурын таван бүстэй үүний хоёрдугаар бүсэд нь Улаанбаатар оршдог энэ нөхцөлд дулаан техникийн норматив утга буюу цонхны дулаан дамжуулалтын эсэргүүцэл 0,68 кв.м0с/вт-аас доошгүй байх ёстой. Энэ шаардлагыг хангахуйц цонх үйлдвэрлэдэг компани Монголд цөөнгүй байгаа ч захиалагчид төдийлөн хангалттай биш. Өөрөөр хэлбэл чанартай цонх үнэтэй. Монголын Цонх Хаалга Үйлдвэрлэгчдийн Холбооноос 2011 онд цонхны жишиг үнийг тогтоосон бөгөөд . Гэхдээ энэ нь зөвхөн тус холбоонд нэгдэж орсон байгууллагуудад хамааралтай. Тэдний баримтлах доод үнэ. Гэвч тухайн компанийн маркетинг, менежмент, үйл ажиллагаа явуулсан туршлага, цаашлаад ямар материалаар үйлдвэрлэсэн зэргээс болоод түүнээс илүү үнэтэй байж болох гэнэ.
Цонх худалдан авах гэж байгаа уншигч танд дараах зөвлөгөөг хүргэж байна.
- Нэн түрүүнд үйлдвэрийн бүтээгдэхүүнийг өмнө нь авч хэрэглэсэн ямар газрууд байгааг судлах,Тэд ямар үнэлгээ өгч байгааг сонирхох,
- Вакуум цонхны хуванцар материал нь муу бол хэрэглээний явцад гадна темратурын нөлөөгөөр өнгө алдаж, амархан шарладаг. Энэ нь эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөтэй. Тиймээс хуванцар материалын мууг нь сонгосон цонхноос татгалзах,
- Цоож, нугасны хувьд зузаан төмөртэйг нь сонгох,
- Шил нь нөлөөтэй эсэхийг харах,
- Хэлбэр, хийцийн хувьд энгийн онгойдог, чагт хэлбэрийн рамтай бол нумрахгүй. Голоор нь хийсэн төмөр нь бат бэх байх,
- Цонхны шилийг дарагч резин нь татахад тасрахгүй, элдэв үнэргүй байх ёстой.