Барилгын зураг төслийн байгууллага манай улсад үүсч хөгжсөний 90 жилийн ойн баяраа салбарынхан нь өнөөдөр тэмдэглэж, “Барилгын зураг төслийн байгууллага 90 жил, экспертүүдийн зөвлөгөөн”-ийг зохион байгууллаа. Барилгын салбар Монгол Улсад үүсч, хөгжсөний түүхт 90 жилийн ойтой давхцан тохиож буй энэ үед зураг төслийн инженерүүд ийнхүү нэгэн дээвэр дор цуглаж, үе үеийн мэргэжил нэгтнүүдээ дурсахын зэрэгцээ салбарын өнөөгийн тулгамдсан асуудал, шийдвэрлэвэл зохих санал санаачилгуудыг ярилцаж, шинэ дэвшилтэт техник технологийн танилцуулга явуулсан юм.

     Барилгын зураг төсөл зохиогчдын холбоо, Барилгын хөгжлийн төвөөс хамтран зохион байгуулсан зөвлөгөөнд Барилга, хот байгуулалтын яам, Нийслэлийн ерөнхий төлөвлөгөөний газар, Нийслэлийн хөрөнгө оруулалтын газар, Монголын архитекторуудын эвлэл, Монголын барилгын инженерүүдийн холбоо, Эрчим хүчний зураг төслийн холбоо, Монголын барилгын инженер-геологичдын холбоо болон зураг төслийн бусад аж ахуйн нэгж байгууллагууд, инженерүүд оролцож, илтгэл тавьсан.



     НЕТГ-ын Төлөвлөлт судалгааны хэлтсийн дарга С.Даланжаргал тус газраас хэрэгжүүлж буй зорилт төлөвлөгөөг танилцуулж, НХОГ-ын Газрын зураг төсөл, газар зохион байгуулалтын хэлтсийн дарга Б.Мөнхбаатар нийслэл хот дахь зураг төсөл, газар зохион байгуулалт, төлөвлөлтийн талаар, МАЭ-ийн ерөнхийлөгч Э.Хүрэлбаатар зураг төслийн байгууллагын хөгжил, архитектурын чиг хандлагын талаар илтгэл тавьсан бол Зураг төслийн чанарыг дээшлүүлэх чиглэлээр сүүлийн жилүүдэд хийж гүйцэтгэсэн ажлынхаа талаар БЗТЗХ-ны ерөнхийлөгч Н.Дорж танилцууллаа. Түүнчлэн зураг төслийн инженерүүдийн мэргэжлийн ур чадварын талаар МБИХ-ны ерөнхийлөгч Б.Гүнболд, эрчим хүчний зураг төслийн одоогийн байдал, хөгжлийн чиг хандлагын талаар ЭХЗТХ-ны ерөнхийлөгч М.Батболд мэдээлэл өгсөн юм.



     Барилгын зураг төслийн гавьяатууд, үе үеийн инженерүүд, Төрийн дээд одон медалиар шагнуулсан орон тооны бус экспертүүдэд хүндэтгэл үзүүлж, шагналыг нь гардуулсан.

БЗТЗХ-ны ерөнхийлөгч Н.Дорж,



Барилгын зураг төсөл зохиогчдын холбоонд Монгол Улсын шилдэг, мэргэжлийн өндөр ур чадвартай инженерүүд, орон тооны бус 220 гаруй экспертүүд бий. Одоогоор гурав хэмжээст огторгуйд зурдаг программыг ашиглаж байгаа. Энэ программ дээр зураг хийх явцад хажуугаар нь инженерийн тооцоог гаргаж явдаг. Зураг төслийн салбарын хөгжлийн дараагийн зорилт бол энэ программыг иж бүрнээр нь нэвтрүүлэх явдал юм. Энэ асуудлыг БХБЯ-наас бүрэн дэмжиж ажиллана гэдгээ ч илэрхийлсэн.

Энэ программыг нэвтрүүлэхэд тулгамдаж байгаа гол асуудал нь юу вэ?

Хамгийн хүнд асуудал нь программ хангамжийг нь худалдан авах ажил. Зөвхөн нэг ажлын байранд 5,600 доллар шаардлагатай байдгаас зураг төслийн компаниуд худалдан авахад маш хүндрэлтэй байгаа. Дараагийн асуудал нь, энэ программ дээр ажиллаж сурах явдал. Мэргэжлийн багш нар маш цөөн байгаагаас сургалтын асуудал нэлээд чухал болоод байна. Гэхдээ сургалтыг явуулах бүрэн боломж бий.

Зураг төсөл зохиогчид, инженерүүдээс хотын өнгө төрх ихээхэн шалтгаалдаг. 2030 он гэхэд Улаанбаатар хотын барилгуудын загвар хэрхэн өөрчлөгдөх бол?

Сүүлийн жилүүдэд дэлхий нийтээрээ ногоон хөгжлийн чиг хандлагыг баримтлах болсон. Тиймээс ногоон барилгын системийг Монголд нэвтрүүлэх нь чухал асуудал болоод байна. 2030 он гэхэд манай барилгууд мэдээж өнгө үзэмжийн хувьд сайжрахын хажуугаар ногоон барилгыг түлхүү барьдаг болох болов уу. Хамгийн гол нь байгаль орчинд ээлтэй байж, цахилгаан, дулаан, ус бага зарцуулдаг, эдийн засгийн хувьд хэмнэлттэй, хүний тав тухыг бүрэн хангасан байх ёстой. Ирээдүйд Улаанбаатар маань ногоон тодотголтой хот болж, 2030 оны “Азийн ногоон дагина байгаасай” гэж хүсч байна.

3-р сургуулийн барилгын зургийг 3D дизайнаар гаргасан нь ихээхэн анхаарал татаж байсан. Яг энэ дизайнаар гүйцэтгэсэн өөр барилгууд бий юу?

Энэ технологийг нэвтрүүлэх ажил дөнгөж эхлэлийн шатандаа явж байна. Баригдсан барилгууд нь ч цөөн байгаа. Энэ онд нэг цэцэрлэгийн барилгын зургийг 3D программаар зурж, барилга угсралтын ажилд нь хяналт тавьж ажиллах талаар хотын захиргаатай ярилцсан. Нийслэлийн засаг даргын захирамж удахгүй гарах байх.

Одоогийн барилгын зураг төслүүд газар хөдлөлийн хэдэн баллд тэсвэртэйгээр хийгдэж байгаа вэ?

Ер нь барилгын зураг төсөлд тавигдах үндсэн шаардлага нь энэ юм. Зураг төслийг гаргахад хөрсний шинж чанар, газар хөдлөлийн бүсчлэл ихээхэн хамаатай. Одоогоор газар хөдлөлийн 8-9 баллд тэсвэртэй байх шаардлага тавьж байгаа. Сүүлийн арваад жилийн дотор баригдсан барилгууд ч энэ шаардлагыг хангана. Зураг төслийн программ ч хөгжиж, газар хөдлөлийн талаар хийх судалгаа шинжилгээ ч сайжирсан. 

МУ-ын Зөвлөх инженер Ж.Шажинбат,



Монгол Улсад барилгын салбар үүсч хөгжсөний 90 жил, зураг төслийн байгууллага байгуулагдсаны ойн баярын мэндийг хүргэе.

Баярлалаа. Түүхт ойн баярынхаа өдөр миний бие хүндэтгэлийн шагналаар шагнууллаа. 1983 оноос хойш зураг төслийн экспертийн ажлыг хийж эхэлсэн. Анх 1972 онд МУИС-ийн барилгын инженерийн ангийг дүүргээд, Улсын барилгын зургийн төв институтэд хуваарилагдсанаасаа хойш өнөөг хүртэл зураг төслийн байгууллагад ажилласаар байна.

Энэ хугацаанд төлөвлөгөөт ажлуудаа тогтмол биелүүлэн ажиллаж байгаад, 1977 онд Хөдөлмөрийн хүндэт медаль, дараа нь Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан тугийн одонгоор, Барилгын салбарын тэргүүний барилгачин медаль, ойн медалиудаар удаа дараа шагнуулж байлаа. Ажил хөдөлмөрийг минь өндрөөр үнэлж, хүндэтгэл үзүүлэн шагнаж урамшуулсанд баярлаж явдаг. Цаашид ч энэ чиглэлээрээ ажиллаж, залуу боловсон хүчин, залуу инженерүүддээ тусалж, тэднийг сургаж хүмүүжүүлэхэд өөрийн мэдлэг чадвар, туршлага гээд бүхий л зүйлээрээ тусална гэж бодож байгаа.

Өнөөдрийн экспертүүдийн зөвлөгөөний хэлэлцэх гол асуудал, түүнээс гарах шийдвэрийн тухайд?

Өнөөдрийн энэ зөвлөгөөн бол инженерүүдийн боловсруулж байгаа зураг төсөл, түүн дээр нь улсын магадлал хэрхэн хийгддэг талаар ярилцлаа. Энэ чиглэлээр цаашид хийгдэх ажил, боловсон хүчнийг сургаж, мэргэшүүлэх, мэргэжлийн ур чадварыг нь дээшлүүлэх, төсөл хэрэгжүүлэх, норм дүрэм стандартуудыг боловсруулах ажлыг сайжруулах асуудлаар хэлэлцэж байна.
Ингээд барилгын зураг төслийн байгууллагынхаа 90 жилийн ойн баярыг мэндийг хамт олон, мэргэжил нэгт нөхөддөө бүгдэд нь дэвшүүлье. Цаашдынх нь ажил үйлс, амьдралд нь сайн сайхан бүхнийг хүсэн ерөөе.