Арилжааны банкууд иргэдэд ямар шаардлага тавьж байна вэ?
Манай улсын эдийн засгийн өсөлт зогсонги байдалд орсон нь иргэдийн ажилгүйдлийн түвшин нэмэгдэж, худалдан авах чадвар буурахад шууд нөлөө үзүүлж, цаашлаад арилжааны банкуудын олгож буй зээлийн хувь хэмжээнд ч сөрөг нөлөө үзүүлэх боллоо.
Монголбанкнаас ипотекийн зээлийн нөхцөлд ямар нэг өөрчлөлт оруулаагүй ч, арилжааны банкуудын зээл олгох сонирхол багасан, зээл олгох шалгуур өндөрсөж, зөвхөн тухайн банкны харилцагч буюу тус банкаар дамжуулан цалин авдаг иргэд зээлд хамрагдах эрхтэй болох зэргээр хэд хэдэн өөрчлөлтийг зарим банкууд хийжээ.
Мөн зөвхөн тухайн банктай гэрээтэй орон сууцнаас сонгох боломжтой гэж тулгах нь иргэдийн ипотекийн зээлд хамрагдах эрхэнд халдсан хэрэг болж байгаа юм. Ингэснээр иргэд зөвхөн нэг банкны гаргасан шийдвэрээр урт хугацааны зээл авах эсэхээ шийдүүлж байгаа нь учир дутагдалтай юм аа. Эндээс дүгнэж хэлэхэд, засгийн газраас хэрэгжүүлж буй иргэдийг орон сууцжуулах ипотекийн 8 хувийн зээл нь зорилтот бүлгийн иргэддээ жинхэнэ утгаараа хүрч чадахгүй байгааг харж болно.
Одоогоор Хаан, Голомт, Хас, Худалдаа хөгжлийн банк, Улаанбаатар хотын банк, Капитрон, Төрийн банк, Ариг, Үндэсний хөрөнгө оруулалтын банк, Капитал банкууд ипотекийн 8 хувийн хүүтэй зээлийг олгож байгаа.
Орон сууцны 8 хувийн хүүтэй зээл хүсэгчдэд тавигдах ерөнхий шаардлага:
Орон сууцанд тавигдах шаардлага:
Монголбанкнаас ипотекийн зээлийн нөхцөлд ямар нэг өөрчлөлт оруулаагүй ч, арилжааны банкуудын зээл олгох сонирхол багасан, зээл олгох шалгуур өндөрсөж, зөвхөн тухайн банкны харилцагч буюу тус банкаар дамжуулан цалин авдаг иргэд зээлд хамрагдах эрхтэй болох зэргээр хэд хэдэн өөрчлөлтийг зарим банкууд хийжээ.
Мөн зөвхөн тухайн банктай гэрээтэй орон сууцнаас сонгох боломжтой гэж тулгах нь иргэдийн ипотекийн зээлд хамрагдах эрхэнд халдсан хэрэг болж байгаа юм. Ингэснээр иргэд зөвхөн нэг банкны гаргасан шийдвэрээр урт хугацааны зээл авах эсэхээ шийдүүлж байгаа нь учир дутагдалтай юм аа. Эндээс дүгнэж хэлэхэд, засгийн газраас хэрэгжүүлж буй иргэдийг орон сууцжуулах ипотекийн 8 хувийн зээл нь зорилтот бүлгийн иргэддээ жинхэнэ утгаараа хүрч чадахгүй байгааг харж болно.
Одоогоор Хаан, Голомт, Хас, Худалдаа хөгжлийн банк, Улаанбаатар хотын банк, Капитрон, Төрийн банк, Ариг, Үндэсний хөрөнгө оруулалтын банк, Капитал банкууд ипотекийн 8 хувийн хүүтэй зээлийг олгож байгаа.
Орон сууцны 8 хувийн хүүтэй зээл хүсэгчдэд тавигдах ерөнхий шаардлага:
Орон сууцанд тавигдах шаардлага:
- Амьдран суух зориулалттай,
- Орон сууцны талбайн хэмжээ 80 хүртэл метр.кв,
- Үл хөдлөх хөрөнгийн өмчлөх эрхийн гэрчилгээтэй,
- Орон сууцны өмчлөх эрхийг гуравдагч этгээдэд шаардах эрх үүсээгүй байх
Зээл хүсэгчид тавигдах шаардлага:
- Монгол Улсын иргэн, 18 нас хүрсэн, эрх зүйн бүрэн чадамжтай;
- Сүүлийн 6 сарын хугацаанд банк санхүүгийн байгууллагад хугацаа хэтэрсэн, чанаргүй зээлийн өргүй, шүүхийн шийдвэрийн дагуу төлөх өр, төлбөргүй байх;
- Өрхийн гишүүний аль нэг нь Засгийн Газраас хэрэгжүүлсэн 6 хувийн хүүтэй болон төрийн албан хаагчдын хөнгөлөлттэй зээлийн өрийн үлдэгдэлгүй байх;
- Өр төлбөр, татварын өмнөх орлогын харьцаа 45 хувь (Хэрэглээ, бизнесийн зориулалтаар авсан зээлийн сарын төлбөрүүд орно);
- Бизнес болон цалингийн тогтмол орлоготой;
- Ажил болон бизнесийн үйл ажиллагааг сүүлийн 1 жил тогтвортой эрхэлж буй;
- Урьдчилгаа төлбөрийг бүрдүүлсэн эсхүл урьдчилгаа төлбөрт дүйцүүлэн өөрийн өмчлөлийн орон сууц барьцаалуулах боломжтой;
- Зээлийн гэрээний хугацаа дуусгавар болох үед 65-аас дээшгүй настай байх;
- Амь нас, эд хөрөнгийн даатгал хийгдсэн байх.
Зээл шинээр олгоход шаардлагатай бичиг баримтын жагсаалт:
- Одоо оршин суугаа Хороо, багийн засаг даргын тодорхойлолт;
- Орон сууцны лавлагааг ЭУБЕГ-наас дахин авна /Банкинд байгаа бусад зээлийн гэрээнд давхар үүрэг ногдуулаагүй, гуравдагч талд эрх үүсээгүй, өмчийн эрхийн ямар ч эргэлзээгүй байх ёстой/;
- Аж ахуйн нэгжтэй бизнес эрхлэгч бол тухайн татварын албанаас татварын хугацаа хэтэрсэн өр төлбөргүйг баталсан тодорхойлолт;
- Зээл хүсэгч болон түүний гэр бүлийн гишүүдийн цахим үнэмлэхний нотариатаар баталгаажуулах хуулбар;
- Зээл хүсэгчийн сүүлийн 12 сарын дотор авахуулсан 3х4 хэмжээтэй 2 хувь цээж зураг;
- Орон сууцны урьдчилгаа төлбөрийг төлсөн, эсхүл төлөх боломжтойг нотлох баримт /төлбөр төлсөн баримт, хадгаламжийн гэрээ, дэвтэр гэх мэт/;
- Худалдан авах орон сууцны өмчлөх эрхийн улсын бүртгэлийн гэрчилгээний нотариатаар гэрчлүүлсэн хуулбар;
- Зээл хүсэгч болон худалдагч тал үл хөдлөх эд хөрөнгө худалдах, худалдан авах гэрээний эх хувь;
- Орлого тодорхойлох баримт, бичиг.
Тэгвэл дээр дурдсан арилжааны банкуудаас ипотекийн зээл олгохдоо нэмэлтээр тавьж буй нийтлэг нөхцөлүүдийг уншигч та бүхэнд хүргэе.
- Сүүлийн нэг жилээс дээш хугацаанд нэг байгууллагад тогтвор суурьшилтай ажилласан байх,
- Сүүлийн 3 сар ба түүнээс дээш хугацаанд тухайн банкаар дамжуулан цалин авсан байх,
- Үндсэн зээлдэгч болон хамтран зээлдэгчийн аль нэг нь тус банкны харилцагч байх,
- Үндсэн зээлдэгч нь тухайн банкны харилцагч байх,
- Хувиараа бизнес эрхлэгч бол дансны хуулга, татвар төлсөн байдлыг харгалзан үзэх,
- Тухайн банктай гэрээтэй, харилцагч барилгын компаниудаас байр авах зэрэг шаардлагуудыг тавьж байна.
Банкууд зээл хүсэгчийн материалыг бүрэн хүлээн авснаас хойш ажлын 5-10 хоногийн хугацаанд хариу өгч байгаа бөгөөд тэдгээрийн Монголбанкнаас санхүүжилтийн эх үүсвэр нэхэмжлэх хугацаа нь 14-30 хоног байгаа юм. Ипотекийн зээлийн санхүүжилтийг одоогоор Капитал болон Төрийн банк өөрийн эх үүсвэрээр хангаж байгаа аж.
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг “ОРОН СУУЦНЫ БИРЖ”-ээс
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг “ОРОН СУУЦНЫ БИРЖ”-ээс