МҮХАҮТ-ын дэргэдэх Барилга, Дэд бүтцийн зөвлөлөөс Эдийн засгийн ил тод байдлын тухай хууль батлагдсантай холбогдуулан уг хуулийн төслийг санаачлагч МҮХАҮТ-ын Удирдах зөвлөлийн дарга бөгөөд Ерөнхийлөгч Б.Лхагважавтай уулзалт зохион байгууллаа.
 
Уулзалтаар батлагдсан хуулийн хэрэгжилтийн хугацаанд иргэд, аж ахуйн нэгж, хуулийн этгээдүүд хэрхэн зөв ашиглах, боломж нөхцөл,  засгийн газар болон хувийн хэвшил хоорондын уялдаа холбоо, хамтын ажиллагаа түншлэлийг хөгжүүлэх боломжийн талаар ярилцав.

Мөн “Монголиан бизнес рейтинг аудит” ХХК-ийн захирал Д.Түмэнжаргал тус хуулийг хэрэгжүүлэх арга зам, бүртгэл, тайлан хэрхэн гаргах талаар, Үндэсний Статистикийн хорооноос бизнесийн байгууллагын бодлого, төлөвлөлт, дүн шинжилгээнд статистикийн мэдээллийг ашиглах зайлшгүй шаардлага, түүнийг хэрхэн хэрэглэх арга, мэдээллийг олж авах сувгийн талаар нэгдсэн ойлголт өгсөн юм.

МҮХАҮТ-ын Удирдах зөвлөлийн дарга бөгөөд Ерөнхийлөгч Б.Лхагважав:

Ирэх онд Монгол улсын бизнесийн үйл ажиллагаатай холбоотой хуулиуд шинэчилсэн найруулгаар батлагдах учраас компани, аж ахуйн нэгжүүд эхлэлээ зөв тавих хэрэгтэй. Өв залгамжлалын хууль болоод 2016 оны нэгдүгээр сарын 1-нээс татварын тухай систем батлагдана. Эрүүгийн хуулийн 166-р зүйл заалт Эрүүгийн хууль, Зөрчлийн хууль гэсэн хоёр хэсэгт хуваагдан батлагдах магадлал өндөр байна. Иймд үндэс сууриа зөв гаргах бололцоог олгож, Эдийн засгийн ил тод байдлын тухай хуулийг баталсан. Энэ нь компаниудад өртгөө албан ёсоор гаргах боломжийг олгож байгаа юм. Ялангуяа барилгын салбарынханд санхүүгийн тайлан тооцоон дээр том асуудал бий. 2007 оны 1 сарын 1-нээс НӨАТ-ыг шинээр мөрдөж эхэлсэн. Үүнд тухайн үед орон сууцаа барьж дууссаны дараа НӨАТ-ын тайлан гаргах заалт гарсан. Нэг л удаа тайлангаа өгөх бололцоо байсан ч энэ заалтыг нэг ч компани ашиглаагүй. Анх 2008 онд ил тод байдлын тухай хуулийн төсөл гарч байсан. Би нэгдүгээр сард нь Нийгмийн даатгалын шимтгэлийн хууль гээд гайхалтай хууль гарлаа, төрд өгсөн авлига, хээл хахуулиа ил гаргаад тавиарай гэж мэдэгдэл хийсэн. Энэ мэдэгдлийг хийснээс долоо хоногийн дараа Эрүүгийн хуулийн “Авилга, хээл хахууль өгсөн хүн өөрөө сайн дураараа мэдэгдвэл эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлнө” гэсэн дээд шүүхийн тайлбарыг авч хаясан. Тухайн үед Татварын Ерөнхий Газар, Төр нь баталсан хуулийнхаа эсрэг ажиллаж байсан.

Бүх аж ахуйн нэгж нэг тайлантай болоход нэгдүгээр сарын 1-ээс хэрэгжүүлж эхлэх маш том өрсөлдөөнд ялж үлдэнэ. Ний нуугүй хэлэхэд зах зээл дээр 95 мянган өрсөлдөгч гарч ирнэ. Энэ том өрсөлдөөнд биеэ бэлдэцгээ гэж хэлмээр байна. Одоо компаниудад сайн хуульч, санхүүч, аудитор хэрэгтэй. Дээрээс нь энэ хуульд оролцох хамгийн эрх мэдэл бүхий тухайн байгууллагын ТУЗ-ийн гишүүд, захирал, өв залгамжлагчид байна. Эдгээр хүмүүсийг Эдийн засгийн ил тод байдлын тухай хуулийн мэдээлэл олгох сургалтанд суулгах хэрэгтэй.

МҮХАҮТ-ын дэргэдэх Барилга, Дэд бүтцийн зөвлөлийн дэд дарга Г.Батсүх:

Эдийн засгийн ил тод байдлын тухай хууль гарснаас хойш гурван сар өнгөрлөө. Энэ хугацаанд төрийн болон төрийн бус байгууллагуудаас хуулийг хэрэглэх талаар олон сургалт хийж байгаа. Өнөөдрийн хувьд барилгын компаниудад тус хуулийг хэрхэн ашиглах талаар зааварчилгаа өгөхөөр уулзалт зохион байгуулж байна. Монгол Улсад барилгын тусгай зөвшөөрөлтэй 4500 гаруй аж ахуйн нэгж, 1000 гаруй барилгын материал үйлдвэрлэгчид, 2000 гаруй барилгын материал ханган нийлүүлэгчид байдаг. Эдгээр компаниудын хувьд энэхүү хуулийг ашиглаж, өөрсдийн тайлан, балансандаа тусгаж, санхүүгийн алдаатай тайлан байсан бол түүнийгээ засах, зөрчлүүдээ арилгах боломжийг олгож байгаа юм. Хуулийг хэрэгжүүлж чадсанаараа ямар нэгэн татварын болон хяналт шалгалтанд хариуцлага хүлээхгүй, эрүүгийн хариуцлага хүлээхгүй давуу талтай. Тиймээс компаниуд маань энэ боломжийг ашиглах хэрэгтэй.
 
 

Эдийн засгийн ил тод байдлын тухай хуулийн дэлгэрэнгүй мэдээллийг http://iltod.mta.mn/portal
www.legalinfo.mn -ээс авна уу.