10 хувь болгох амлалт буюу хийсний дараа хэлдэг байя
Шийдэл нь тодорхойгүй, шийдвэр нь батлагдаагүй аливаа ажлыг хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлээр олон нийтэд сурталчилдаг төрийн өндөр дээд албан тушаалтнуудад хариуцлага тооцмоор санагдах үе бий. Товчхондоо ярих биш хийдэг болмоор. Мэдээж ажлыг хийж байх хугацаанд зайлшгүй ярих шаардлагатай зүйлс гэж бий. Гэвч хийж дуусаагүй байхдаа ярих нь ихэнх тохиолдолд сөрөг үр дагаврыг авчирдаг.
Тухайлбал: Ипотекийн зээлийн урьдчилгаа 30 хувийг 10 хувь болгосон тухай мэдээлэл хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр дамжин айл гэр, албан байгууллагаар яригдсаар дунд сургуулийн хүүхэд ч энэ тухай мэдэхээр болов. Гэвч яг 10 хувь болгосон уу гэтэл цаасан дээр бууж, тамга дарагдах нь тодорхойгүй, холбогдох байгууллагууд энэ тухай яриа гарснаас хоёр сарын дараа л манайд ийм хүсэлт сая ирсэн бид судлаж байна гэж ярих жишээний. Холбогдох байгууллага гэдэг нь Монгол банк.
Тухайлбал: Ипотекийн зээлийн урьдчилгаа 30 хувийг 10 хувь болгосон тухай мэдээлэл хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр дамжин айл гэр, албан байгууллагаар яригдсаар дунд сургуулийн хүүхэд ч энэ тухай мэдэхээр болов. Гэвч яг 10 хувь болгосон уу гэтэл цаасан дээр бууж, тамга дарагдах нь тодорхойгүй, холбогдох байгууллагууд энэ тухай яриа гарснаас хоёр сарын дараа л манайд ийм хүсэлт сая ирсэн бид судлаж байна гэж ярих жишээний. Холбогдох байгууллага гэдэг нь Монгол банк.
Өөрөөр хэлбэл ипотекийн зээлийн “гол тоглогчдын” нэг Монгол банк урьдчилгаа төлбөрийг 10 хувь болгож болох эсэхийг одоо л судлаж байна. Хэдэн тэрбумаар тоологдох энэхүү зээлийн журамд өөрчлөлт оруулахад манай эдийн засагт яаж нөлөөлөх, урьдчилгаа 30 хувийг 10 хувь болгоход үлдсэн 20 хувьд төрийн зүгээс батлан даалт хийж чадах зэргийг эдийн засагчид дөнгөж саяхнаас л тооцоолж байгаа аж. Гэтэл бид хэдийнээ болчихсон мэтээр санаж, тэгж бодохгүй байгаа зарим нь болчих байх хэмээн итгэж хүлээсээр. Ингэж олон хүмүүсийг хүлээлгэснийх нь төлөө болдог бол хариуцлага тооцох юмсан.
Хүн алдаанаасаа суралцах ёстой гэдэг. Саяхан л эх орны хишиг нэрээр иргэдэд тараасан бэлэн мөнгө ч дээрхтэй адил дарга нарын хувийн болоод намынхаа нэр хүндийг өсгөх гэсэн өчүүхэн бодлын шийдлээс урган гарч, амласан учраас биелүүлэх шаардлага тулгарч, улс төрчдийн хамтдаа хийсэн тоглолт гэдэг нь хэнд тодорхой болсон. Манай дарга нар энэхүү гоё нэртэй амлалтандаа зориулж гурван тэрбум долларыг ямар ч үр дүнгүй цацсан тухай албан ёсны бус судалгаа бий. За энэ мөнгөөр сургууль, цэцэрлэг, эмнэлэг, байр орон сууц, авто зам, төмөр зам, нефтийн үйлдвэр цаашлаад боловсрол, соёлд зарцуулсан бол ямар ашиг тустай байх талаар одоо бид халаглаж байна.
Яг үүн шиг мөнгө харагдвал амладаг, хийж болмоор санагдвал хийчихнэ хэмээн сэтгэж, урьдчилан мэдэгдэл хийдэг байдал өнөөдөр ч байсаар цаашид ч байх шинжтэй байгаа нь хамгийн харамсалтай. Гэхдээ энд улс төрийн амлалт, үр ашиггүй зарцуулалтын талаар дурдах гэсэнгүй.
Яг үүн шиг мөнгө харагдвал амладаг, хийж болмоор санагдвал хийчихнэ хэмээн сэтгэж, урьдчилан мэдэгдэл хийдэг байдал өнөөдөр ч байсаар цаашид ч байх шинжтэй байгаа нь хамгийн харамсалтай. Гэхдээ энд улс төрийн амлалт, үр ашиггүй зарцуулалтын талаар дурдах гэсэнгүй.
Төрийн өндөр албан тушаалтнуудыг шийдэгдээгүй, өөр хоорондоо яригдаж байгаа эсвэл толгойдоо төсөөлж байгаа зүйлийн талаар мэдэгдэл хийлгүй хүлээж байгаад ажил хэрэг болохоор нь бидэндээ хэлээч гэж гуйх гээд байгаа юм. Чихэнд чимэгтэй үг сонсохоороо жирийн бид чинь хүлээгээд, харуулдаад бүр сүүлдээ туйлдах янзтай. Ипотекийн зээлийн урьдчилгаа 30 хувийг 10 хувь болгоно гэсэн ярианаас байр авах гэсэн иргэд орон сууцаа зарах гэсэн барилгын компаниудын дунд багагүй хэмжээний хүлээлт үүсээд байна.
Аливаа зүйл хоёр талтай байдаг хойно дарга нарын ажил хэрэг болоогүй олон мэдэгдлийн цаана төрдөө итгэх түмний итгэл ч буурч байгаа юм. Иймд түмний итгэл хүлээж, төрийн ажил эрхлэж байгаа байгаа эрхэм хүмүүсийг ажлыг хийхээс өмнө бус хийсний дараа ярья хэмээн уриалмаар санагдана. Мөн хэлснээ биелүүлэх гэж муйхраар зүтгэж, буруу шийдэлд хүрдэг байдал ч үүнээс хамааралтайг бодоход илүүдэхгүй биз ээ.