Олон улсын бетон судлалын 14-р бага хурлын үеэр зохион байгуулагч Монголын бетон судлаачдын холбооны ерөнхийлөгч О.Батмөнхтэй ярилцлаа.

-Юуны өмнө өөрийн холбооны талаар товч танилцуулахгүй юу?
Монголын бетон судлаачдын холбоо анх 2001 онд Америкийн Бетоны Институтийн Монгол дахь салбар болон байгуулагдсанаасаа хойш барилга байгууламжийн үндсэн түүхий эд материал болох бетоны чанарыг сайжруулах тал дээр анхаарлаа хандуулан ажиллаж ирсэн. Мөн байгуулагдсан цагаасаа хойш бидний тогтмол зохион байгуулж ирсэн ажлын маань нэг нь энэ олон улсын бага хурал байгаа юм. Хурлын гол зорилго нь бетоны чиглэлээр дагнан судалгаа хийдэг Монголынхоо эрдэмтэн багш, судлаач нарыг олон улсын эрдэм шинжилгээний ажилтнуудтай уулзуулах тэдний судалгааны ажилтай танилцуулах, шинэлэг санаа, судалгааны ажлуудыг нь үйлдвэрийн практикт хэрэглэдэг болох зэрэгт байдаг.
Жилдээ нэг удаа болдог салбарынхны хүсэн хүлээдэг арга хэмжээний нэг болоод байгаа энэ бетоны ОУ-н хурал семинараа бид 14 дөх жилдээ амжилттай зохион байгуулж байна.
Бид энэ жилийн ‘Бетоны чанар, тогтвортой байдал болон удаан эдлэгдэх чадвар’ сэдэвт Бетоны Олон Улсын 14-р Бага хурлаа Монголын Барилгын Салбарын Эрдэм Шинжилгээний Байгууллага үүсч хөгжсний 50 жилийн ойд зориулан Шинжлэх Ухаан Технологийн Их Сургуулийн Барилга Архитектурын Сургууль, Дарханы Технологийн Сургууль, Барилга Архитектур Корпораци-тай хамтран зохион байгуулж байгаа маань энэ жилийн манай хурлын онцлог үйл явдал болж байна.
-Манай улсад бетоныг олон улсын төвшинд, хамгийн сүүлийн үеийн технологиор үйлдвэрлэж чадаж байгаа болов уу?
-Жил бүр болдог манай бага хурлын явцаас харахад манай эрдэмтэдийн судалгааны ажил дэлхийн төвшинөөс нэг их хоцроогүй, цөөн тоотой боловч Монголын бетоны зах зээлийг бүрэн хангахуйц хүчин чадалтай хариуцлагатай бетон зуурмаг үйлдвэрлэгч компаниуд өндөр зэрэглэлийн, бетоны ОУ-н чанарын стандартын шаардлага хангасан бетоныг үйлдвэрлэж чадаж байгаа юм. Харин дутагдалтай байгаа хамгийн чухал зүйл бол барилгын захиалагчид, зураг төсөл, архитектурын компаниуд энэ өндөр зэрэглэлийн эсвэл тусгай зориулалтын бетоныг ашигласан зураг төсөл хийхдээ туйлын хангалтгүй байна гэж боддог. Өөрөөр хэлбэл манай топ бетон үйлдвэрлэгчид маань гадна дотны эрдэмтэдийн хийсэн судалгаа, эрдэм шинжилгээний ажлын үр дүнг маш сайн хүлээж аваад өндөр чанартай бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж чадаж байхад үүнийг нь барилгын компаниуд хэрэглэх нь ховор байгаа юм. Гадаадын хөрөнгө оруулалттай томоохон төсөл хэрэгжүүлж байгаа байгууллагууд л энэ сайн чанарын бетоныг авч ашиглаж байна. Жишээлбэл:  Шангрилла зочид буудлын барилга, Салхитын салхин сэнсүүдийн суурийн бетон, Хөшигийн хөндийн нисэх онгоцны буудал зэрэг Япон, Австрали, Солонгос зэрэг орны мэргэжилтнүүдийн хэрэгжүүлж байгаа томоохон бүтээн байгуулалтад л өндөр маркын, сайн чанарын бетоныг хэрэглэсэн байдаг. Харин дотоодын барилгын компаниуд маань хуучны арга барилаараа багавтар маркын бетоноор зузаан хана, баганатай болхидуу барилга барьсан хэвээр л байна.
-Чанар сайжирч байгаа болохоор мэдээж үнэ бас  өсч байгаа болов уу? Тийм учраас манай үндэсний барилга угсралтын компаниуд сайн чанарын бетоныг авч ашиглах тал дээр хойрго байна уу? Аль эсвэл өөр шалтгаан байна уу?
-Үнэ мэдээж хэрэг нөлөөлж байгаа. Бага маркын хямдхан бетоноор барилга барих нь барилгын компаниудад өнөөдөр ашигтай байж болно. Харин бид одоо шинэ технологийн бетоноор шинэ барилгуудыг барих хэрэгтэй гэж би боддог. Хөнгөн цэвэрхэн, шинэлэг, газар хөдлөлтөнд тэсвэртэй, бат бөх, суурь, гараж нь усанд автдаггүй, олон давхар барилгуудыг зөвхөн өндөр маркын бетоноор л барих боломжтой.

-Энэ удаагийн бетоны олон улсын бага хуралд гадны ямар орны эрдэмтэн судлаачид оролцож байна вэ?
Энэ жилийн хуралд уламжлал ёсоор Америкийн Бетоны Институтын төлөөлөл болж Аризона мужийн Их сургуулийн доктор профессор ноён Luke Snell мөн Японы Тохоку Их сургуулийн доктор профессор ноён Dinil Pushpalal 3н оюутан залуучуудтайгаа хүрэлцэн ирж Монголын цахилгаан станцуудаас гарч байгаа үнсийг бетонд хэрхэн ашиглаж болох талаар хийсэн судалгааны ажлынхаа үр дүнгийн талаар сонирхолтой илтгэл бэлтгэж ирсэн байгаа.
-Бетон судлаачдын холбоо цаашид ямар ажил хийхээр төлөвлөж байна вэ?
Манай хариуцлагатай бетон үйлдвэрлэгчид сайн чанарын бетоныг үйлдвэрлэж чадаж байна. Харин барилгын захиалагч, гүйцэтгэгч компаниуд авч үйлдвэрлэлд нэвтрүүлэх нь муу байна. Тийм болохоор бид барилгын бизнес эрхлэгчдийг эрдэм шинжилгээний байгууллагуудтай холбох, тэдний судалгаа шинжилгээний ажлыг амьдралд нэвтрүүлэх чиглэлээр түлхүү ажиллахаар төлөвлөж байна.
Сайн чанарын бетон үйлдвэрлэж чаддаг болсон өнөө үед манай бетоны улсын стандарт хоцрогдсон, шаардлага хангахгүй байгаа, тиймээс стандарт шинэчлэн боловсруулах ажлыг бусад холбоод, багш нартайгаа хамтран хийх бодолтой байна.