Монголын Ногоон Барилгын Хүрээлэнгийн гүйцэтгэх захирал М.Ганбат

-Ногоон барилгын тухай ойлголт, мэдлэг манайд тааруу байх шиг байна. Зөвхөн гаднах тохижилт мэтээр л ойлгодог. Ногоон барилгын тодорхойлолтыг энгийнээр тайлбарлавал...

Дэлхийд 1990-ээд оны дундуур “Ногоон барилга”-ын талаар эрчимтэй яригдаж, улмаар “Дэлхийн зөвлөл” байгуулагдсан. Одоогоор 100-аад улс ногоон барилгын зөвлөлтэй байна. Ногоон барилга нь тухайн барилга ашиглалтын мөчлөгийн бүх үе шатанд байгаль орчинд ээлтэй байдаг.

Өөрөөр хэлбэл барилга барихад хэрэглэх гол материалын анхны түүхий эд болох элс, шавар, хайргыг зөв олзворлож, боловсруулахаас авахуулаад ашиглалтын хугацаанд нарны болон салхины эрчим хүчний нөөц ашиглах, ашиглалтаас гарсан хуучин барилгыг нураахад гарах материалыг дахин ашиглах боломжтой, бага хаягдалтай байх зэрэг олон шаардлага тавигддаг.

Зарим барилга өөрийнхөө эрчим хүчийг бүрэн хангадаг байх жишээтэй. Ер нь ногоон барилгын ашиглалтын зардал маш бага байна. Эдгээр шаардлагыг хангасан барилгыг Ногоон барилга гэнэ.

-Ногоон барилга гэдгийг олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн байгаль орчинд ээлтэй, тогтвортой, сайн үзүүлэлттэй барилга хэмээн баталгаажуулсан тусгай үнэлгээний систем байдаг. Эдгээрээс өөрсдийн хөрсөн дээрээ буулгахад илүү тохиромжтой гэсэн ямар улсын, ямар үнэлгээний систем байна вэ?

Энэ бол маш чухал асуудал. Энэ талаар манай хүрээлэнгээс БОНХЯ-тай хамтран олон улсын ногоон барилгын үнэлгээний системд судалгаа хийсэн. Хамгийн өндөр үнэлгээний систем нь АНУ-ын LEED стандарт байдаг. Үүнээс гадна Япон, Швед, Канад, Солонгос, Сингапур, Энэтхэг, Австрал зэрэг улсын үнэлгээний системтэй танилцсан.

Судалгааны явцад Европын хойд нутгийн систем ашиглахад илүү дөхүү байснаас Монголын үнэлгээний системдээ авч ашиглаж байгаа. Энэ нь олон төрлийн шалгуур үзүүлэлтийг 100 баллын оноо өгөх системээр зохион байгууллагддаг.

Сэргээгдэх эрчим хүчний эзлэх хувь, байгаль орчинд ээлтэй барилгын материал ашигласан байдал зэрэг хамгийн гол ерөнхий шалгууруудыг тусгасан анхны хувилбарыг боловсруулаад байна. Энэ ажил хараахан дуусаагүй байгаа. Учир нь Монгол улсад тодорхой 2 барилгад турших ёстой.

Мөн “Ногоон барилгын газрын зураглал”-ыг боловсруулах ёстой. Эдгээр ажлыг БХБЯ-ны захиалгаар хийхээр техникийн даалгаварын санал боловсруулж өгсөн боловч энэ ажил харамсалтай нь удаашралтай байгаа.
 

-Та бүхний энэ боловсруулсан үнэлгээний системийн нэр нь юу гэж байгаа вэ?

“Ногоон барилгын зэрэглэл тогтоох үнэлгээний систем” гэсэн нэртэй.  Дээр дурдсан 2 ажил амжилттай хэрэгжсэний дараа Ногоон барилгын зэрэглэл тогтоох ажлыг төр эсвэл төрийн бус байгууллага хариуцах уу гэдгийг шийдэх ёстой.

-Ер нь ногоон барилгын үнэлгээний системийн талаар яам, холбогдох албан байгууллага анхаарч үзэж, яг доривтой зохион байгуулж байгаа ямар ажил байна вэ?

Яг үнэндээ төрийн байгууллагууд маань энэ талаарх ойлголт багатай байна. Төрөөс хийж байгаа ажил гэвэл БОНХЯ-наас гадаадын улс орнуудтай хамтарсан ажил хийгдэж байна. Жишээ нь Даян Дэлхийн Ногоон Хөгжлийн Хүрээлэнгээс ногоон цэцэрлэгийн жишиг зураг төслийн тендер зарласан. Үүн дээр манай хүрээлэн “Buildings Technology” компанитай хамтран оролцсон.

Мөн НҮБ-ийн байгаль орчны хөтөлбөр “UNEP” байгууллагын “PAGE” |ногоон эдийн засгийн төлөөх түншлэл| хөтөлбөрт манай улс хамрагдаад явж байна. Энэ хөтөлбөрийн дагуу жишиг ногоон сургуулийн зураг төсөл хийх тендер зарлагдсан.

-Ногоон барилгын талаарх суурь ойлголт хэр өгч байна. Барилгын чиглэлийн сургуулиудад энэ талаар ойлголт өгч, хичээл заадаг уу?

“Каритас Чех Репаблик”, олон улсын байгууллага Европын холбооны “Байгаль орчинд ээлтэй, эрчим хүчний хэмнэлттэй барилгын материалын үйлдвэрлэлийг дэмжих” төслийн хүрээнд Шведийн “Байгаль Орчны Хүрээлэн”-тэй хамтран “Ногоон барилгын практик” гэсэн гарын авлага гаргасан. Үүнд ногоон барилгын тайлбар, практик дээр хэрхэн ашиглах талаар цуврал хичээлийг оруулсан.

Манай байгууллага энэ жил “Каритас Чех Репаблик”-ийн дээрх төсөлд хамтран оролцож ногоон зэрэглэлийн системийг энэ сургалтанд нэмж оруулан давхар зааж байна. ШУТИС-аас 4 багш энэ чиглэлээр бэлтгэгдсэн. Уг төслийн хүрээнд Мэргэжил сургалтын төвүүдэд багш нарт сургалт явуулсан.

Түүнчлэн МСҮТ-ийн хичээлд албан ёсоор оруулсан. Цаашдаа ШУТИС-ийн хичээлийн програмд оруулахаар ажиллаж байна.

-Ногоон барилгын мэргэжилтэнг хэзээнээс бэлтгэж эхлэх вэ?

Энэ бол үнэлгээний систем хийгдэж дууссаны дараах асуудал. Ногоон барилгын зэрэглэлийг тогтооход эрчим хүчний аудитор, халаалт хөргөлтийн мэргэжилтэн зэрэг олон төрлийн чиглэлээр бэлтгэгдэж, сертификат эрх авсан хүмүүс ажиллах ёстой.

-Та мэргэжлийн хүний хувьд Монголд энэ “Ногоон” барилга мөн гээд нэрлэх, жишээ болгох ямар барилга байна.

Энэ их хэцүү асуулт байна. Би үнэндээ тийм гэж хэлж чадахгүй. Маш олон хүмүүс үнэлэлт дүгнэлт хийж байж ногоон, эсэхийг нь тогтоох ёстой. Яг ногоон барилга зарим нэг хувийн байшинд л байдаг байх.

-Сүүлийн асуултыг танд үлдээвэл

Энэ сарын сүүлийн 3дахь долоо хоногийг дэлхий даяар “Ногоон барилгын долоо хоног” болгож тэмдэглэн өнгөрөөдөг. Манай хүрээлэнгээс үүнтэй холбогдуулан иргэдэд Ногоон барилгын талаар ойлголт өгөх  ажлыг зохион байгуулах гэж байна.

Мөн Барилгын Зөвөлгөө Мэдээллийн Төвөөс зохион байгуулж байгаа аравдугаар сарын 2-3-ны өдрүүдэд болох ногоон барилгын үзэсгэлэн яармагт манай хүрээлэн болон “Каритас Чех Репаблик” байгууллага хамтран ажиллах гэж байна.

 

     “Ногоон барилга 2015” үзэсгэлэн яармагийг Барилгын Зөвөлгөө Мэдээллийн Төвөөс анх удаагаа МҮХАҮТ-ийн үзэсгэлэнгийн танхимд 10 сарын 2-3-ны өдрүүдэд зохион байгуулах гэж байна.

Үзэсгэлэнд доорхи шалгуурыг хангасан ААН, байгууллага, хувь хүмүүс үнэ төлбөргүй оролцох боломжтой юм.Ногоон барилга гүйцэтгэгч, төсөл хэрэгжүүлэгч
 

Үзэсгэлэн яармагт оролцогчдоос шилдэгүүдийг шалгаруулж дараах номинациудаар шагнал гардуулна.Ногоон барилга
 

Дээрх шалгуурыг хангасан материалыг энэ сарын 10-ны дотор файлаар болон бичгээр хүлээж авна.

Хаяг: БГД, 2-р хороо, “Нэмүт Групп” -ын байр, 2-р давхарт Барилга.МН (Гранд Плаза худалдааны төвийн чанх урд талд)
Утас: 70113333, 99000981
Вэб: nogoon.barilga.mn
N-мэйл: tsolmontuya@barilga.mn