Монгол улсын бүтээн байгуулалтын салбарт үнэтэй хувь нэмэр оруулж буй олон жилийн түүхтэй “Улаанбаатар БҮК” ХК компанийн гүйцэтгэх захирал Мирдоев Рустамтай сонирхолтой яриа өрнүүллээ.
-Анх 1984 онд Улаанбаатар хотод “Байшин Үйлдвэрлэх Комбинат” нэртэйгээр байгуулагдсанаас хойш 30 жилийн түүхэн замналыг туулж ирсэн “Улаанбаатар БҮК” ХК нь 1998 оноос нээлттэй хувьцаат компани болсон бөгөөд өнөөгийн байдлаар 1000 орчим хувьцаа эзэмшигчидтэй болжээ. Улаанбаатар БҮК ХКомпани нь орон сууц, олон нийтийн барилгын инженерийн болон дэд бүтцийн байгууламжийн төмөр хийц болон урьдчилан хүчитгэсэн төмөр бетон эдлэл, бетон зуурмаг үйлдвэрлэдэг. Одоогийн байдлаар 270 гаруй ажиллагсадтай орчин үеийн шинэ техник технологиор үйл ажиллагаа явуулж байгаа юм.
-Юуны өмнө Та өөрийгөө танилцуулахгүй юу ?
-Намайг Мирдоевын Рустам гэдэг. Би "Улаанбаатар БҮК" ХК-ийн гүйцэтгэх захиралын албан тушаалтай. Уулын олборолтын инженер мэргэжилтэй. Монголд ажиллаж, амьдраад 16 жил болж байна.
-Таныг үйлдвэрийнхээ бүтээгдэхүүний зураг төслийн ажлыг өөрөө гүйцэтгэдэг гэж сонссон. Энэ талаараа ярихгүй юу ?
гэж боддог. Миний хувьд ОХУ-д Инженер мэргэжлээр суралцсан, ажилласан хугацааны туршлага болон барилгын салбарт 30 гаруй жил ажилласан туршлага дээрээ үндэслэж ажлаа явуулдаг. Барилгын салбар нь цаг ямагт урагш шинэчлэгдэж хөгжиж байдаг салбар тул үргэлж суралцах хэрэг гардаг.
-Монгол улсын барилгын салбарт олон жил ажиллаж өөрийн хувь нэмэрээ оруулж байгаад баяртай байна. Танай компанийн бүтээгдэхүүн Улаанбаатар хотын зах зээлийн хэдэн хувийг эзэлж байна вэ?
-Манай бүтээгдэхүүн Нийслэлийн зах зээлийн 60-аад хувийг эзэлж байна. Ялангуяа улсын хэмжээний томоохон төсөл хөтөлбөрүүдэд бид бүтээгдэхүүнээ нийлүүлдэг. Жишээлбэл нийслэлийн замын хашлагууд, шинэ нисэх онгоцны буудал, хөдөө орон нутгийн томоохон бүтээн байгуулалтын ажилд манай бүтээгдэхүүнийг сонгон хэрэглэж байна.-
-Монголын компаниуд эдийн засгийн хүндхэн үед ирээд байна. Танай компани энэ үед ямар бодлого баримталж байна ?
-Компани бүр өөрийн гэсэн зах зээлийн орон зайтай байдаг. Тухайн компани өөрийн нөөц бололцоондоо тулгуурлан . Манай компанийн хувьд эрдэм шинжилгээ ажил руу илүү анхаарч ажилладаг. Үнэн бодит судалгаанд тулгуурлан зах зээлээ судласнаар бид хямралын үед эрсдэлгүй байх оновчтой бодлого баримтална. Хамгийн гол нь компаниуд бүтээгдэхүүнийхээ чанарыг орхигдуулж болохгүй. Бид байгуулагдсан цагаас л чанарыг эрхэмлэж ирсэн. Монгол улсад бетон эдлэлийн чиглэлийн олон компаниуд байдаг. Бид тэр компаниудтай адилхан нэг л хязгаарлагдмал зарчимаар явбал тэдэнтэй адилхан нэгэн урсгалд орж, Монголын эдийн засгийн байдлыг дагаад хямралтай байх байсан. Бидний хувьд зөвхөн компанийн захирал бодлогыг тодорхойлох биш төлөөлөн удирдах зөвлөл ажиллуулдаг. Хамтдаа бодлого зорилт төлөвлөлтөө тодорхойлох зарчмаар үйл ажиллагаагаа явуулдаг.
Мөн сүүлийн үеийн дэвшилтэт тоног төхөөрөмжийг нэвтрүүлэх, ажилчдаа тогтмол сургаж мэргэшүүлэх, евро стандартын бүтээгдэхүүнүүдийг үйлдвэрлэх гэх мэт бодлого баримталж байна. Хамгийн гол нь аливаа бизнес эхлэхдээ бага ашигтай байх хамаагүй бүтээгдэхүүнээ чанарын өндөр үзүүлэлттэй үйлдвэрлэж чадах нь цаашдын амжилтын үндэс болно гэж боддог. Сүүлийн 4 жилийн хугацаанд бид судалгаа хийж өнгөрсөн жилийн хавраас технологио сайжруулан судалгаанд үнэслэж бүтээгдэхүүнээ амжилттай үйлдвэрлэж эхэллээ. Жишээ нь:Авто замын хашилга буюу боржуур нь Монгол стандартаар 400 марктай байдаг. Гэтэл манай бүтээгдэхүүн 500-800 марк буюу 2 дахин чанартай бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж байна. Бидний нэвтрүүлсэн энэхүү технологи чанарыг эрхэмлэсний үндсэн дээр тээвэрлэлт болон ямарваа нэгэн зүйлд эвдэрч гэмтэхгүй өндөр чанартайгаас гадна үнийн хувьд бусад байгууллагуудаас хямд үнэтэй. Бид бүтээгдэхүүндээ зуун жилийн насжилт, баталгаа өгч байна. Ямар нэг эвдрэл гарвал засварлаад дахин ашиглах боломжтой байхаар хийж байна.
Монголд жил бүр л замын ажил хийгддэг. Манай замын хашлагыг хэрэглээд 3 жил болж байхад гялгар хэвээрээ засаж янзлах зүйлгүй хэмнэлттэй байгаа нь улс орны эдийн засагт маш хэмнэлттэй юм. Манай компани Нийслэлийн Захирагчийн ажлын албатай хамтарч ажиллаж байна. Тухайн бүтээгдэхүүнээ борлуулаад мартах биш байнгын хяналт шалгалт дээр анхаарч зөвлөгөө өгч байдаг. Бид Эрдэнэтийн ГОК компани дээр 37 метрийн өндөртэй 36 метр өргөнтэй дотроо 125 тонн гүүрэн крантай төвөгшилтэй хэцүү ажил хийж гүйцэтгэсэн. Энэхүү гүүр 20 хоногийн дотор дуусгасан. Энэ мэтчилэн бид томоохон ажлуудыг гаднаас мэргэжилтэн урихгүйгээр өөрсдөө хийх туршлагатай болсон. Манай ажилчдын мэргэжлийн ур чадвар, үйлдвэрийн техник технологийн хувьд үнэхээр ярих зүйлгүй сайн. Бас туршлагатай хамт олонтой. Монголчууд Хятадаас дийлэнх карказ төмөр хийцлэлээ импортолдог. Манай үнийн хажууд арай үнэтэй, эсвэл адилхан байлаа гэхэд тэр үнэ хамааралгүй. Хамгийн чухал нь тухайн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэж буй чанарыг хэрэглэгчид мартаж болохгүй. Бидний хувьд түүхий эдээ сонгохдоо хямд үнэтэйг нь сонгодоггүй. Илүү чанартай түүхий эдээр чанартай бүтээгдэхүүн хийдэг.
-Танай компани олон улсын зах зээлд бүтээгдэхүүнээ экспортолдог уу ?
-Олон улсын зах зээлд бетон эдлэлээр манайхан гарах боломжгүй. Яагаад гэвэл бетон эдлэлд тээврийн зардал маш өндөр үнэтэй байдаг. Иймд хол газар тээвэрлэхэд хүндрэлтэй. Харин метал карказаар гарах боломжтой. Эхний ээлжинд бид дотоодынхоо нийт хэрэгцээг хангах бодлого баримталж ажиллаж байна.
Танай үйлдвэрийн ойрын ирээдүйн зорилго юу вэ?
Өнгөрсөн жилийн намраас бид зах зээлээ тэлсэн байгаа. Тогтсон зорилгодоо хүрсэн тул техник технологийн хүчин чадлаа нэмэгдүүлж зорьсон зорилтынхоо хүрээнд бүтээгдэхүүнээ амжилттай үйлдвэрлээд явж байна. Цаашид дотоодын нийт хэрэгцээг хангахын тулд зах зээлээ улам илүү тэлэх зорилготой ажиллаж байна даа.
-Та Монголын барилгын салбарын хөгжлийг хэрхэн харж байна вэ?
-Ямар ч улс орны барилгын салбар эдийн засагтайгаа шууд холбоотой байдаг. Өнөөгийн нөхцөл байдлыг харвал улс орон эдийн засгийн хүндрэлтэй байгаагаас шалтгаалж барилгын салбар хэцүүхэн харагдаж байна. Барилгын салбарын ажилчдын боловсрол, мэргэжлийн ур чадвар, туршлага тал дээр анхаарах хэрэгтэй гэж бодож байна. . Мөн Монголын барилгын салбар чанарын стандартыг чанд мөрддөг байх хэрэгтэй. Нөгөө талаар компаниуд зах зээлээ сайн судлаж, судлагаандаа үндэслэж үйл ажиллагаагаа явуулбал эрсдэлгүй байх боломжтой юм. Би саяхан Нийслэлийн Авто замын газрын төлөөлөгчидтэй Япон руу томилолтоор яваад ирсэн. Тэд маш том цэнгэлдэх хүрээлэн барьсан байсан. Үүнийг хэдэн жил барьсан бэ? гэж асуухад 3 жилийн хугацаанд барьсан. Харин бэлтгэл ажил болох зураг төсөл, судалгаа тооцоололд 2,5 жил зарцуулсан гэж байсан. Үүнээс харахад цаасан дээр гаргасан нарийн тооцололтой ажлыг ямар нэг асуудал гарлаа гэхэд засвар хийж болно. Харин тухайн объектыг нарийн тооцоололгүй барьсан тохиолдолд нураах боломжгүй. Хамгийн гол нь тооцоололтой судалгаа, бэлтгэл ажил сайн хийгдсэн байхад барилгыг барих ажилд бага цаг хугацааг зарцуулж болдог.
Бетон хоолой
Тунел
Хөвсгөл аймаг дахь гүүр
АПУ-гийн төмөр карказан барилгын ажил
Эрдэнэт уулын баяжуулах үйлдвэрийн өргөтгөлийн ажил