Монгол банкны захиалгаар үл хөдлөх хөрөнгө зуучлалын компани “Тэнхлэг зууч” сар бүр “Орон сууцны үнийн индекс”-ийн (ОСҮИ) судалгааг танилцуулдаг уламжлал тогтоод жил орчмын хугацаа өнгөрч байна. Мөн эднийх арилжааны банкуудаас иргэдэд олгож буй ипотекийн зээл  олголтын хэмжээнд судалгаа хийдэг. “Тэнхлэг зууч” компанийн хийсэн судалгаагаар 2015 оны 03 дугаар сарын 18-ны өдрийн байдлаар өмнө нь орон сууцны ипотекийн зээл авсан зээлдэгчдээс 823.6 тэрбум төгрөгийн зээлийг 8 хувийн хүүтэй зээлийн эх үүсвэрээр дахин санхүүжүүлэх хүсэлт банкуудад ирсэн байна. Үүнээс банкууд 18801 зээлдэгчийн нийт 555.4 тэрбум төгрөгийн ипотекийн зээлийг дахин санхүүжүүлж, 8 хувийн хүүтэй ипотекийн зээл рүү шилжүүлсэн бол орон сууц шинээр худалдан авахыг хүссэн иргэдээс 1.88 их наяд төгрөгийн ипотекийн зээлийн өргөдөл банкуудад ирснээс 34098 иргэнд 1833.1 тэрбум төгрөгийн орон сууцны ипотекийн зээл шинээр олгохоор шийдвэрлэсэн тухай мэдээлсэн.
     Гэвч бодит байдалд зарим банкууд ипотекийн зээл хүссэн материалыг шинээр хүлээж авахгүй байна. Тухайлбал Төрийн банк  ипотекийн зээлийн материалыг иргэдээс 6-р сарын 1-ний өдрийг хүртэл хүлээж авахгүй хэмээсэн. Мөн 6-р сарын 1-ний өдрөөс хүлээж авах эсэх нь ч тодорхой бус байна. Тэгвэл яагаад судалгаагаар зээл олголт урьд өмнөхөөс төдийлөн буурахгүй байна гэх асуулт урган гарах нь лавтай. Судалгааны компаниуд өнгөрсөн жил барилгын компаниуд барилга угсралтын компаниуд өөрийн барьж буй барилгаа ашиглалтанд орсны дараа иргэдийг 8 хувийн зээлд хамруулна хэмээн захиалга их авсантай холбогдуулан тайлбарлаж байна.
    Энэ нь ч үнэний ортой. Учир нь арилжааны банкуудын өөрийн эх үүсвэрээр олгох зээлийн хэмжээ он гарсаар үргэлжид буурсан нь судалгаанаас харагдана. Банкны салбар зах зээлийн хамгийн мэдрэг хэсэг учраас  зээлээ хумиж, эрсдлээс сэргийлж байгаа нь манай зах зээл дээр “агшилт” явагдаж байгааг илэрхийлнэ. Хүн амын орлого буурч зах зээл агшиж байгаа энэ үед ипотекиийн зээлийн олголт үнэхээр хэвийн байна уу? Харамсалтай нь энэ талаар хийсэн нарийвчилсан судалгаа өнөөдөр Монголд алга байна.