Байгаль дээрх ихэнхи  материал маш сайн тусгаарлагч болдог. Ялангуяа утаслаг байгалийн материал нь сайн тусгаарлагч байх төдийгүй зуны улиралд хэт халалт болон чийгнээс сайтар хамгаалдаг. Ингээд сүрлээр хэрхэн дулааны алдагдалгүй байшин барьж болох тухай мэдээлэл хүргэе.
      Сүрлийг барилгад ашиглах  технологи нь анх Америк, Канад улсуудад нэвтэрч эхэлснээс хойш 100 гаруй жил болжээ. Харин манай улсын хувьд 1995 онд олон улсын АДРА байгууллага нийслэлийн гэр хорооллын хоёр өрхөд сүрлэн сууц барьж өгснөөр сүрлэн боодлоор барилга барих технологи Монголд анх нэвтэрсэн байна. Монгол улсын засгийн газар НҮБ-ын хөгжлийн хөтөлбөртэй хамтран “Нийгмийн хэрэглээг үр ашигтай эрчим хүчээр хангах ” МОН/97/301 төслийг 1997 оноос хэрэгжүүлж эхлээд байна. Энэ төслийн хүрээнд сүрлэн боодол ашиглан эмнэлэг, цэцэрлэг, сургуулийн дотуур байр, бага сургуулийн барилгыг шинээр барих, хуучин барилгыг дулаалах, сургалт сурталчилгаа явуулах зэрэг ажлыг зохион байгуулсаар иржээ.

      Сүрлэн боодлын эзлэхүүн жин нь  бусад барилгын материалтай харьцуулахад 2-10 дахин хөнгөн. Үүнтэй холбоотой сүрлэн барилгын хана харьцангуй хөнгөн учир хүчитгэсэн төмөр бетон суурь шаардахгүй, хөдөлмөр зарцуулалт бага байдаг зэрэг  олон шинжээрээ давуу талтай. Мөн сүрлэн барилгын дулааны алдагдал ердийн барилгынхтай харьцуулахад ойролцоогоор хоёр дахин бага учир халаалт, хөргөлтийн зардлыг хоёр дахин хэмнэх боломж олгодог.  Сүрлэн боодлыг ашиглалтын аюулгүй байдал хангасан, хамгийн үр ашигтай, хямд өртөгтэй дулаалгын болон дуу тусгаарлагч болгон ашигласнаар таны барилга байгальд ээлтэй, эко сууц болох юм. Манай оронд жилд 279 мянга орчим га талбайд улаан буудай тариалдаг бөгөөд түүний сүрлийг бүрэн ашиглавал 50м² талбайтай 18300 сууц барих боломжтой гэнэ.

        Нягтруулж шахсан  сүрэл нь маш сайн тусгаарлагч бөгөөд бусад байгалийн материалтай харьцуулахад  ачаа үйлчлэлийг даах чадвар ч илүү өндөр. Сүрлэн боодлоор  байшин барих нь модон материал хэрэглэснээр илүү хямд төсөр төдийгүй, байшинг нураах үед малын тэжээлийн хольц, бордоо болгох зэргээр дахин ашиглах боломжтой.

      Сүрлэн байшинг галд шатамхай гэж болгоомжлох хүмүүс бий. Тэгвэл  шавраар өнгөлсөн сүрлэн хана 2 цагийн турш галыг тэсвэрлэдэг болохыг туршилтаар баталжээ.   Түүнчлэн сүүлийн үед Америк, Канад зэрэг эрчим хүчний хэмнэлттэй барилгыг чухалчлах болсон орнуудад сүрлэн байшингийн хэрэглээг нэмэгдүүлэх, чанарыг дээшлүүлэх олон арга хэмжээг авч хэрэгжүүлсний үр дүнд сүрлэн боодлын гадуур Ecococon гэх давхарга үүсгэж өрөгт ханыг хийх болжээ. Сүрлэн боодлыг байрлуулж дуусаад гадуур нь тусгай пластик мембран ороосноор байшингийн хана нь  шавар, гипсээр өнгөлсөн сүрлэн боодолтой харьцуулахад ус чийг, галыг  тэсвэрлэх чадвар өндөр  болох бөгөөд хүйтэн уур амьсгалтай оронд хамгийн тохиромжтой гэнэ. Байшингийн ханын дээд хэсгээр агаар нэвтрүүлэх зориулалттай мембраныг мөн хийж өгөх хэрэгтэй. Ингэснээр ердийн сүрлэн байшин пассив байшингийн стандартыг хангах болсон байна.

        Манай улсад сүрлэн байшин барихад БНбД 81,10-01 сүрлэн барилгын төсвийн жишиг нормыг ашигладаг. Ингээд сүрлэн байшингийн технологийн талаар бяцхан зөвлөмж хүргэж байна.
Сүрлэн боодлоор сууц барих технологийн үндсэн үе шатууд:
 

Сүрлэн боодлон өрөгт бүтээц бүхий барилгын зураг төсөл боловсруулахад дор дурдсан бүтээцийн шийдэл, материал, эдлэхүүнийг хэрэглэнэ. Үүнд:
 
-                Сүрлэн боодлон даацын гадна хана
-                Модон жааз (каркас) бүхий сүрлэн боодлон дүүргэгч хана
 
    Сануулахад  сүрлэн барилгын норм дүрэмд тусгаснаар сүрлэн боодлон даацын болон мод, ган, төмөр бетон каркас бүхий дүүргэгч ханатай барилга нь эдлэгээний IY зэрэг, галын Ү зэрэгт хамаарах бөгөөд эдлэгээний хугацаа 30 жилээс багагүй байдаг. Мөн  сүрлэн барилгад чийглэг ба нойтон горимтой өрөө тасалгааг барилгын дотор талд тусад нь бие даасан байдлаар механик салхивчийн системтэйгээр төлөвлөх шаардлагатай .Өрөө тасалгааны чийглэгийн горимыг барилгын дулаан техникийн норм ба дүрмийн дагуу тодорхойлно.
 

Сууриас сүрлэн өрөгт бүтээцийн доод хэсэг рүү ус чийг нэвчихээс хамгаалж суурь, ханын хооронд хэвтээ ус тусгаарлагчийг суурийн бүх уртын дагуу тасралтгүйгээр хийвэл зохино. Ингэхдээ:
 
•          Шингэн шилний хольц бүхий 1:2 (цемент+элс) харьцаатай 3 см-ийн зузаантай цементэн зуурмаган ус тусгаарлагч
 
•          Хар тосон түрхлэг дээр 2 үе толь буюу пергаменийг нааж хийх ус тусгаарлагч
 
•          Барилгын бусад төрлийн ус тусгаарлагч байж болно.
 
Ус тусгаарлагчийг хийх үедээ сууриас дээш гарсан босоо анкер баганын суурьтай нийлэх (арматурын гаргалгаа) уулзваруудад асфальтаар битүүмжилж, чигжих эсвэл хар тосоор түрхлэг хийх болон бусад аргаар заавал битүүмжилсэн байх шаардлагатай. 
 

Даацын хананд сүрлэн боодлыг хэвтээгээр нь ам дарах байдлаар өрөх бөгөөд ам даралтыг боодлын уртын хагастай тэнцүү хэмжээгээр гаргавал зохино. Даацын бус нэг эгнээ хананд сүрлэн боодлыг хэвтээ буюу босоогоор ам дарах байдлаар өрөх ба ам даралтыг 30 см-ээс багагүй хэмжээгээр хийнэ. Дулаан алдагдлыг багасгах зорилгоор 2 ба түүнээс дээш эгнээ сүрлэн боодлоор ханаа өрж болно.
Даацын ба даацын бус ханатай барилгын сүрлэн боодлон өрөгт бүтээцийг дараах дэс дарааллаар бэхэлнэ. Үүнд:
 
            а) Сүрлэн боодлын эхний үеийг сууриас гарсан босоо арматурт сүвлэж угсарч өрөх.
 
            б) Сүрлэн боодлыг өндрийн дагуу 4 үе өрсний дараа 4 үеийг нэвт сүлбэхүйц урттай, 14 мм-ийн голчтой арматуран шилбэ буюу 4 см-ийн голчтой эсвэл 3.6x3.6 см-ийн хөндлөн огтлол бүхий модон гадсыг 1 боодолд 2 ноогдохоор боодлын захаас 13 см-ээс багагүй зайд нэвт сүвлэнэ. Эдгээр арматур нь дараачийн үеийн 2 боодлын завсраар сүвлэгдэхгүй байх ёстой. Сүлбүүр арматуруудын байрлалыг сууриас гаргасан анкер арматуртай зөрж байрлахаар хийнэ. Модон гадсыг ширхгийн дагуу цуулж хийсэн хатуу мод хэрэглэнэ.
 
            в) 4 дүгээр үеийн дараагаар өрөгдөх үе болгоныг 140 см -ийн урттай 2 арматуран шилбээр сүвлэнэ.Ийм аргаар ханыг бүх өндрийн дагууд бэхэлнэ.
 
            г) Даацын ханын булангуудад зөвхөн бүтэн сүрлэн боодол хэрэглэнэ.
 
            д) Арматуран шилбэ ба модон гадсыг хаалганы нүхнээс 30 см-ээс ихгүй зайд байрлуулж сүлбэнэ.
 

Байгаль цаг уурын бүх бүсэд баригдах сүрлэн боодлон өрөгт бүтээцэн барилгын ханын гадна, дотор талын шавардлагын зузаан 35 мм-ээс багагүй байна. Сүрлэн боодлон өрөгт бүтээцэд хэрэглэх сүрлэн боодлын техникийн үзүүлэлтүүдийг дараах хүснэгтэд зааснаар авна.

 

     
Даацын ба даацын бус ханатай үед сүрлэн боодлуудын хооронд гарах 10 см ба түүнээс бага хэмжээтэй босоо завсрыг хэрчсэн сүрэл (нийлэг мяндас, хялгас, олс гэх мэт) хольсон 1:0,3:3 (шавар +шохойн лагшин+элс)-ын харьцаатай шавар шохойн зуурмагаар сайтар, нягт чигжиж өгнө.
Даацын сүрлэн боодлон өрөгт бүтээцэд хаалга, цонхны (эхний) нүхийг барилгын булангаас 1 бүтэн сүрлэн боодлын уртаас багагүй зайд гаргах хэрэгтэй. 1.2 см-ээс бага өргөнтэй цонх, хаалганы нүхэнд тавих булан төмөр ялуу нь нүхний өргөнөөс 2 дахин урт байх бөгөөд хананд 60 см-ээс багагүй суусан байна. 70 см-ээс их өргөнтэй хаалга, цонхны жаазыг ачаа хүлээж авахаар хийвэл зохино.
        Сүрлэн боодлон ханын ил гарах дээд тал нь ус, чийгнээс хамгаалагдсан байх ёстой. Сүрлэн боодлон ханын дээд тал болон цонхны нүхний доорх хэсгийн өргийн дээд талд хийгдэх хэвтээ ус тусгаарлагчийг полиэтилен ба хар цаасаар (толь, пергамин) хийх тохиолдолд ханын дээд ирмэгээс доош 30 см-ээс багагүй хэмжээгээр унжуулж өгөх ба хар цаасыг хооронд нь 20 см-ээс багагүй зөрүүлж хийвэл зохино. (Сүрлэн боодлон өргийг галаас хамгаалахдаа ил байх хэсэгт төмөр тортой шавардлага хийнэ) Харин суурийн дээд талын сүрлэн боодлон ханыг ус, чийгнээс хамгаалахын тулд сүрлэн боодлон өргийн 1 ба 2 дугаар үеийн хооронд хар цаасыг 15 см-ээс багагүй хэмжээгээр хавчуулж нөгөө үзүүрийг суурийн дээд ирмэгээс доош 7 см-ээс багагүй хэмжээгээр унжихаар хийх шаардлагатай.
Харин ханын гадна, дотор талын нийт гадаргууд хар цаас болон ус, чийгнээс хамгаалах зориулалтын цаасаар босоо ус тусгаарлагч хийхийг зөвшөөрөхгүй.
      Сүрлэн боодлон өрөгт бүтээцэн ханын гадна ба дотор гадаргууг цохилтоос үүсэх гэмтэл, гал, ус чийгний удаан үйлчлэлээс хамгаалах шавардлагыг дараах байдлаар хийх шаардлагатай. Шавардлагын гадаргууд бэлтгэл үе хийхийн өмнө ханын дотор, гадна талд шавардлагын төмөр тор байрлуулж тэдгээрийг хооронд нь ханын өндрийн дагуу 20 см, хэвтээ чиглэлд 30 см-ийн зайд төмөр утсаар бэхэлсэн байх шаардлагатай.
 Шавардлагыг бэлтгэл, дэвсгэр, өнгөлгөө гэсэн 3 үеэр хийх ба эхний үеийг хатсаны дараа дараагийн үеийг хийж гүйцэтгэнэ.
 Ингээд эцэст нь барилгын засал чимэглэл, будгийн ажлыг хийж гүйцэтгэснээр таны  байшин бэлэн болно.