Италийн “Architecture Urban Archeology”  компанийн захирал Грациано Капитини хот төлөвлөтийн архитектор мэргэжилтэй. Тэрээр Монголд  2002 оноос хойш жил бүр ирдэг уламжлал тогтсон гэнэ.  Түүний эхнэр мөн л  архитектор,  судлаач мэргэжилтэй тул эхнэрээ даган жил бүр Монголд айлчилж Монголын  уламжлалт  түүх  соёлыг судлаад зогсохгүй хот төлөвлөлт болон замын хөдөлгөөний хэт төвлөрлийг бууруулах  арга замын талаар судалгааны ажил хийж байгаа аж.



Архитектор Грациано Капитини  саяхан “ 21-р зууны дунд үеийн архитектур” сэдвээр фото зургийн үзэсгэлэн гарган, 1880 онд баригдсан дэлхийн уран барилгын алдарт төлөөлөл  Барселона дахь “Sagrada famila”  сүмийн үүсэл хөгжил, түүхэн үйл явц, сэргээн засварлалтын талаар мэргэжил нэгт архитекторууд болон оюутан залуусд  илтгэл тавилаа.
Дундад зууны шилдэг бүтээн байгуулалтын нэг болох түүхт Sagrada famila  сүмийн талаарх сонирхолтой мэдээллийг уншигч та бүхэндээ хүргэе.

/ SAGRADA FAMILA / - Сүмийн бүтээцийг дундад зууны шилдэг архитекторч Антони Гауди бүтээжээ. Түүний нэрээр тив дэлхийд алдаршсан бүтээн байгуулалт болох  SAGRADA FAMILA  сүм нь  1880 онд баригдаж  эхэлсэн ба Христийн сүмийн зориулалт бүхий  3-5 танхимтай  дэлхийн уран барилгын томоохон төлөөлөл юм.



1889 онд сүмийн бунханы барилга бүрэн дуусч 1892 онд гадна фасадыг шинэчилж, сайжруулах ажил хийгдсэн. Барилгын ажлын хувьд дэлхийд хамгийн урт удаан үргэлжилсэн барилгуудын нэг юм. Маш нарийн ур хийц шаардсан уран барилга тул түүнийг хүссэн хүн бүр сэргээн засварлах боломжгүй.  



1917 онд гадна фасадны ажил дууссан.  1925 оны 11 сарын 25 нд Сайнт Барнабас хонхны цамхгийн ажил бүрэн дуусчээ. Тус хонхны өндөр нь 100 мм урттай.  Үүний дараахан  харамсалтайгаар нэрт архитекторч Антони Гауди 1926 оны 6 сарын 10 нд таалал төсчээ.  



Ингээд барилгын ажил зогсч 1936 оны дэлхийн 2-р дайны уршигаар олон жилийн нөр их хүч хөдөлмөр зарцуулж барьсан барилгыг галдан шатаажээ.



Дэлхийн уран барилгын түүх болсон уг  барилгын ажлыг дахин 1944 оноос сэргээн засварлаж 2010 он хүртэл сүмийн дотор заслын ажил болон сэргээн засварлалтыг он дамжин хийсээр байна.



Барилгын ажилд дэлхийн олон орны шилдэг архитекторууд, инженерүүдийн баг бүрдсэн бүрэлдэхүүн өнөөг хэр барилгын ажлыг хийсээр байгаа нь энэхүү сүмийн барилга ямар их ур чадвар, хүч хөдөлмөр зарцуулсан дахин давтагдашгүй бүтээл болохыг батлана.



Италийн архитектор Грациано Капитини энэхүү сүмийн зургийг авахын тулд 3 өдөр 3 шөнийг зарцуулжээ. Барилгыг хэдэн талаас нь төрөл бүрийн тавилттайгаар авсны дараа  барилгыг шүтэн биширч уран нарийн хийц бүрийг нь нягт судалсан гэж тайлбарлаж байлаа.  Түүнээс хэдхэн  асуултанд хариулт авсан юм.  

Монгол орны талаар судлаад багагүй хугацаа өнгөрлөө. Баялаг түүхтэй асар том улс. Монгол улс ойрын хэдэн жилд маш хурдацтай хөгжиж байна.  Жил бүр зорьж ирэхэд богино хугацаанд маш олон зүйл өөрчлөгдөж бүтээн байгуулалт ихээр хийсэн нь гайхалтай санагддаг.  Сүүлийн жилүүдэд  Улаанбаатарт баригдаж буй барилгуудыг харахад өөрийн уламжлалт хэв шинжийг хадгалж үлдсэн барилга байшин хомс байна. Энэ их баялаг түүхтэй улс орон байж үүх түүхтэйгээ холбоотой бүтээн байгуулалт олноор өрнүүлэх хэрэгтэй юм шиг санагддаг.  Энэ тал дээр цаашдаа анхаарч  ажиллаасай хэмээн хүсч байна.

Энэхүү төслийн судалгааг хийгээд бараг дуусч байна.  Өнгөрсөн оны 11 сард Улаанбаатар хотын түгжрэлийг бууруулах  чиглэлээр лекц уншсан.   Удахгүй бид төслийн  талаар олон нийтэд мэдээлж, энэ төсөл дэмжигдвэл  Төр засгийн оролцоотойгоор  олон зүйлийг хийхээр төлөвлөж байна. 

Өөрийн улс орны үүх түүхийг сайн судлах хэрэгтэй. Барилга гэдэг түүх байдаг. Тийм учраас өөрийн орны брэнд болсон бүтээн байгуулалтыг бий болгож, хойч үедээ  түүхийг үлдээгээрэй  гэж захимаар байна.