Улаанбаатар хотын 375 жилийн ойн баяраар нийслэлийн шилдгүүдийг шалгаруулахад Үндэсний бүтээн байгуулалтын корпорацийнхан “Нийслэлийн бүтээн байгуулалтын дээд шагнал” хүртсэн бол ерөнхийлөгч Ц.Эрдэнэбат "Хангарьд" одонгийн эзэн болсон юм. Тус корпорацийн гүйцэтгэх захирал С.Дотнобилигтэй ярилцлаа.
-Юуны өмнө танай хамт олонд баяр хүргэе. Үндэсний бүтээн байгуулалтын корпорацийг хүмүүс “Буянт-Ухаа 1” болон “Буянт-Ухаа 2” хорооллыг барьж байгуулж байгаагаар нь сайн мэднэ. Хийж байгаа ажлыг нь гадарлах ч тэнд бүтээн байгуулалт хэрхэн явагдсан, явагдаж байгааг төдийлөн сайн мэдэхгүй байх. Иймд ажлынхаа талаар товчхон танилцуулахгүй юу?
-Үндэсний Бүтээн Байгуулалтын Корпораци нь барилгын төслийг хэрэгжүүлдэг менежментийн байгууллага юм. Манай корпораци нь “Дельта констракшн”, “БҮТИ”, “И Си Си”, “Улаанбаатар барилга”, “Эрэлт импэкс” гэсэн барилга угсралтын ерөнхий гүйцэтгэгч компаниудын нэгдэл бөгөөд үндсэн барилга угсралтын ажлыг мэргэшсэн таван компани хийж гүйцэтгэдэг. Манай корпорацийн уриа бол “Хамтдаа хөгжье”. Бид Төрийн орон сууцны корпорацийн захиалгаар “Буянт-Ухаа 1” орон сууцны хорооллыг барьж аштглалтанд оруулан, үргэлжлүүлэн “Буянт-Ухаа 2” төслийг хэрэгжүүлж байна. Мэдээж манай гишүүн компаниуд тус тусдаа олон төсөл хөтөлбөр хэрэгжүүлж байгаа. Тухайлбал, “И Си Си”, “Дельта констракшн” компаниуд “Содон хороолол”-ын төсөлд ажиллаж байгаа бол “БҮТИ”, “Дельта констракшн” компаниуд Хөшигийн хөндийд баригдаж буй шинэ нисэх онгоцны буудлын барилга угсралтын ажлыг гүйцэтгэж байгаа гэхчилэн нэрлэж болно. Бид нэгдээд 1575 айлын орон сууцны хорооллыг жилийн хугацаанд амжилттай барьсан нь Монголд хамгийн хурдан гэж хэлж болох амжилт юм. Манай хамт олон “Буянт-Ухаа 1” хорооллын үндсэн бүтээцийн угсралтын ажлыг 100 хоногт багтааж авто зогсоолын давхартайгаа нийлээд 10 давхар 25 барилгын үндсэн бүтээцийн угсралтыг 100 хувь гүйцэтгэсэн нь Монголын барилгын салбарт шинэ амжилт болоод зогсохгүй "Буянт-Ухаа 1" хороолол бүхэлдээ сүүлийн 20 жилд хийгдээгүй том бүтээн байгуулалт болсон. Үүнийг нийслэлийн төр захиргааны байгууллагаас үнэлсэн болов уу.
-Сүүлийн үед манай бүсгүйчүүд нийгэмд манлайлагч байх нь элбэг болсон. Өөрийг чинь тэдний нэг байна гэж харж байна. Хэзээнээс Үндэсний бүтээн байгуулалтын корпорацийн гүйцэтгэх захирлын албыг хаших болов?
-Миний хувьд Үндэсний Бүтээн Байгуулалтын Корпорацийг “Буянт-Ухаа 1” хорооллын төслийг хэрэгжүүлж эхлээд удаагүй байхад буюу 2013 оны 6-р сард Технологийн удирдлагын хэлтэст технологи төлөвлөлтийн менежерээр орсон. Ажилд ороод “Буянт-Ухаа 1” хорооллын 28 барилгыг графикт хугацаанд нь барьж гүйцэтгэхэд төвлөрч ажилласан. Удалгүй Технологийн удирдлагын хэлтсийн даргаар дэвшин ажиллаж байгаад, энэ оны 4-р сараас гүйцэтгэх захирлаар томилогдон ажиллаж байна.
-Хаана ямар мэргэжил эзэмшсэн бэ?
-МУИС-ийн Эдийн засгийн сургуулийг банкны эдийн засагч мэргэжлээр төгссөн. Дараа нь АНУ-д Калифорнийн их сургуульд барилгын менежментээр мастер хамгаалсан.
-
Америкт суралцаж байхдаа барилгын төсөл дээр ажиллаж байв уу. Манайхаас ялгаа нь юу байна?
-Эмнэлгийн барилгын төсөл дээр очиж танилцаж байсан. Биечлэн ямар нэг төсөл дээр ажиллаагүй. Манайд барилгыг хурдан барих тал дээр анхаараад захиалагчийн хяналт, хөдөлмөрийн аюулгүй байдал зэргийг орхигдуулдаг бол Америкт шинэ системд шилжчихсэн. Зураг төслийн компани, барилга угсралтын компани, захиалагч компани, зөвлөх үйлчилгээний компани, хөндлөнгийн хяналт гээд бүгд хамтарч нэг баг болж ажилладаг. Манайхаас ялгаатай гол зүйл нь жижиг ажлыг ч төлөвлөж, түүнийгээ төлөвлөлтийн дагуу хийдэгт байгаа юм. Манайд төлөвлөлт хийгддэг ч ажил төлөвлөгөөний дагуу тэр бүрчлэн явагддаггүй. Өөрөөр хэлбэл Америкчууд маш сайн төлөвлөж чаддаг. Харин бид чадахгүй байгаа юм. Ийм ч учраас сайн төлөвлөлтийг нэвтрүүлэх үүднээс хамгийн түрүүнд корпорацийнхаа вэб сайтыг шинэчилсэн. Манай
www.ndc.mn сайтаас барилга угсралтын ажлын төлөвлөлтийг зурган хэлбэрээр харах төдийгүй, хугацааг нь мэдэх боломжтой. Түүнчлэн фото болон видео мэдээгээр ажлын явцыг харуулсан нь төслийг бид өөрсдөө хянахаас гадна захиалагч байгууллага шууд хянах боломжийг бүрдүүлж байгаа юм. Мөн барилга угсралтын ажлын чанар стандартад хяналт тавих үүднээс “Буянт-Ухаа 2” төсөлд барилга угсралтын ажил норм стандартын дагуу гүйцэтгэгдэж байгаа эсэхэд хяналт тавих хөндлөнгийн хяналтын компанитай гэрээ байгуулан ажиллаж байна.
-Барилгын менежмент манайд шинэ зүйлийн нэг. Зах зээлийн шаардлагаар энэ мэргэжил зайлшгүй хэрэгцээтэй болж байх шиг байна. Мэргэжлийнхээ талаар танилцуулбал?
-Барилгын менежмент гэдэг нь тухайн барилгын төслийг хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай мэдээлэл, талуудын уялдаа холбоог хангаж, эдийн засгийн хамгийн үр ашигтай байдлаар төслийг төлөвлөсөн хугацаанд нь хөдөлмөрийн аюулгүй байдлыг хангаж амжилттай гүйцэтгэхэд оршино. Амжилттай гэдэг нь цаг хугацааны хувьд ч, эдийн засгийн хувьд ч ашигтай төдийгүй хамгийн чухал нь хөдөлмөрийн аюулгүй байдлын хүрээнд осолгүй байх гэж ойлгож болно. Бусад салбарын менежментээс ялгарах онцлог нь хөдөлмөрийн аюулгүй байдал эрүүл ахуйг хамгийн өндөр түвшинд авч үзэх шаардлагатай болдог. Гэхдээ барилгын менежмент гэдэг мэргэжил Америкт ч шинэ мэргэжил. Монголд энэ жилээс ШУТИС-д барилгын менежментийн анги нээгдэж байгаа юм билээ. Энэ мэргэжлийн онцлог нь салбарын бүх талын мэдлэгтэй байхыг шаарддаг. Зургаа уншиж чаддаг, барилгын инженерийн мэдлэгтэй дээрээс нь менежментийн удирдлагын чиглэлээр мэргэшсэн байвал барилга угсралтын ажлыг амжилттай хэрэгжүүлэхэд дөхөм болно. Мэдээж хэрэгжүүлэх төслийн онцлог, барих гэж буй барилгын болоод хамтран ажиллагсдынхаа онцлогийг хүртэл мэдрэх зайлшгүй шаардлагатай.
-
Барилгын салбарт хэрэгжүүлэх санаа эсвэл санал байвал хуваалцаач?
-Цаашид барилгын салбарыг хөгжүүлэхэд хамгийн түрүүнд судалгааны төвүүдийг байгуулах хэрэгтэй гэж боддог. Барилгын материалын, шинэ техник технологийн судалгааны төв байгуулаад, тэдгээр байгууллагаас гарч байгаа санал, дүгнэлт, мэдээллийг үндэслэн барилгын норм дүрмийг шинэчлэх шаардлагатай байна. Судалгааны төвүүдийн зорилго нь Монголын барилгын салбар цаашид хөгжихөд ямар шинэ технологи хэрэгтэй болох, манай цаг уурт тохирох эсэх, ажиллах хүч, эдийн засгийн үр ашигтай байдал зэрэгт дүн шинжилгээ хийж мэдээллээр хангавал барилгын компаниудад үнэхээр хэрэгтэй. Хэрвээ энэ ажил хийгдээд эхэлбэл барилгын ажил улирлын хамааралгүй болно. Заримдаа бид барилга барихаас илүүтэй бичиг цаас бүрдүүлэх гэж цаг их алддаг. Дал, наяд оны үеийн норм норматив нь одоогийн ашиглаж байгаа Солонгосын эсвэл Япон, Европын технологид нийцдэггүй. Заримдаа барилгынхан маань өөрсдөө ч шинэ технологийг дэмждэггүй, хүлээж авахгүй байгаа нь ажиглагддаг. Тийм болохоор итгэмжлэгдсэн судалгааны төв лаборатори байдаг бол түүндээ туршилт судалгаа хийгээд салбарынхныг мэдээллээр хангавал барилгын чанар ч дагаад сайжирна. Тухайлбал, хэвлэл мэдээллээр “Сайн чанарын дээврийн хар цаас” гээд л рекламдаад байдаг. Худалдан авах гэхээр стандартын баталгаагүй байх жишээтэй. Итгэмжлэгдсэн лаборатори, судалгааны байгууллагатай бол стандартыг нь баталгаажуулаад, сертификатжуулбал хэрэглэгчдэд болоод бидний ажилд хэрэгтэй юм.
-“Буянт-Ухаа 1” хорооллын оршин суугчид байрандаа орсон. Гомдол санал хэр ирж байна вэ?
-Манай байгууллага үндсэн барилга угсралттай холбоотой гомдлыг хүлээн авч шийдвэрлэдэг. Одоогийн байдлаар ийм гомдол харьцангуй бага байна. Орон сууц ашиглалттай холбоотой гомдлууд бол ирдэг. Энэ нь СӨХ ч юм уу, дулаан, цахилгаан гэх мэт оршин суугчдын өөрсдийн үйл ажиллагаатай холбоотой гомдлууд байна. Мэдээж барилга угсралттай холбоотой асуудал гарвал бид тэр даруй шийдвэрлэж өгнө. Гэхдээ энэ хороолол нийслэлийн хамгийн хямд үнэтэй орон сууцны хороолол боловч бүрэн цутгамал хийцээр чанарын өндөр түвшинд баригдсан. Өөрөөр хэлбэл Монгол Улсын хамгийн чанартай барилгын хийц бүтээц болох бүрэн цутгамал хийцийг барилгад ашигласнаараа тансаг зэрэглэлийн орон сууцнуудаас дутахааргүй болсон. Тансаг зэрэглэлийн орон сууцнуудаас засал чимэглэлийн материалууд нь ялимгүй бага үнэтэй байгаа байх. Гэхдээ үндсэн хийц л сайн бол засал чимэглэлийг оршин суугчид өөрсдөө өөрчлөх боломжтой шүү дээ.
-“Буянт–Ухаа 2” хорооллын ажил эхэлсэн. Ажлын явцын талаар товчхон танилцуулахгүй юу?
-“Буянт-Ухаа 2” төсөл нь 7500 орчим айлын орон сууцтай том хороолол. Үүнээс эхний ээлжинд 2592 айлын 9 давхар 48 барилга баригдана. Бид энэ оны 6-р сард ажлаа эхэлсэн. Бидний ярилцаж буй энэ өдрийн буюу 11 дүгээр сарын 6-ны байдлаар барилга угсралтын ажил 41 хувьтай явагдаж байна. Ирэх оны нэг, хоёрдугаар улиралд эхний ээлжийн 22 барилгыг, 4-р улиралд үлдсэн 26 барилгыг хүлээлгэн өгөхөөр ажиллаж байна.
Ярилцсанд баярлалаа.