Нийслэл хотын нийт өрхийн 59% нь орон сууц худалдан авах хэрэгцээтэй
Улаанбаатар хотын нийт өрхийн ойрын 5 жилийн орон сууцны эрэлт хэрэгцээ болон төсөл хэрэгжүүлэгчдийн ойрын 3 жилийн орон сууцны нийлүүлэлтийг тодорхойлж, эрэлт нийлүүлэлтийн хоорондын зөрүү байгаа эсэхийг GAP Analysis ашиглан тодруулан, орон сууцны талаар баримтлах бодлого, төлөвлөлтийг боловсруулахад шаардлагатай суурь мэдээллийг бүрдүүлэх зорилго бүхий нэгэн сонирхолтой судалгааг хүргэж байна.
Орон сууцны эрэлтийн судалгааны түүвэрлэлт нь Улаанбаатар хотод амьдарч буй өрхийг 95 хувьтай төлөөлөх чадвартай байхаар тооцоолж хийгдсэн. Түүврийн анхан шатны нэгж нь хорооба Улаанбаатар хотын 9 дүүрэгт нийт 152 баг байгаагийн 149 багийг буюу 98%-ийг судалгаанд хамруулсан. Эдгээр хороодыг орон сууцны хороолол, гэр хороолол, холимог хороолол гэж 3 стратумд ангилан, тухайн хорооноос судалгаанд хамрагдах өрхийн тоог пропорциональ хуваарилалтын аргаар хуваарилж сонгосон. Судалгаанд хамрагдах өрхийг маш өргөн тархалттайгаар сонгож авсан нь төлөөлөх чадварыг нэмэгдүүлэх гол хүчин зүйл болж байгаа юм.
Улаанбаатар хотын хэмжээнд 317,1 мянган өрх амьдарч байгаагийн 59% буюу 189,2 мянган өрх нь орон сууц худалдан авах хэрэгцээтэй байна. Мөн 21 аймгийн төвөөс Улаанбаатар хотод орон сууц худалдан авах хэрэгцээтэй 15,5 мянган өрхийг нэмбэл инженерийн дэд бүтэц бүхий орон сууцны нийт хэрэгцээ гарах ба 204,7 мянган өрх болж байна. Эдгээр өрхүүдийн 83% буюу 170 мянган өрх ипотекийн зээлээр худалдан авах хүсэлтэй байхад үлдсэн 17% буюу 35 орчим мянган өрх нь газраараа солих, үл хөдлөх хөрөнгөө борлуулаад худалдан авах гэх мэт хэлбэрээр төлөхөөр байна. Орон сууцны зээлэнд хамрагдах хүсэлтэй байгаа 170 орчим мянган өрхийн 86% нь буюу 146.4 мянган өрх өнөөдрийн байдлаар тодорхой хэмжээний урьдчилгаа төлбөрийг төлөх боломжтой байгаа бөгөөд эдгээр өрхүүд дунджаар орон сууцны нийт төлбөрийн 22.1%-ийг урьдчилан төлж чадахаар байна.
Инженерийн дэд бүтэц бүхий орон сууцны хэрэгцээтэй нийт 204,7 мянган өрхийн 31.2% буюу 63.9 мянган өрх нь худалдан авах чадвартай байна. Үлдсэн 140,8 мянган өрх нь худалдан авах чадваргүй байгаа бөгөөд үүний 49% буюу 69,3 мянган өрх нь урьдчилгаа 30%-ийн төлбөрийг төлөх чадваргүй байгаа бол 15% буюу 20,9 мянган өрх нь сарбүрийн зээлийн эргэн төлөлтийг төлөх боломжгүй байна. Иймд ипотекийн зээлийн нөхцлийг уян хатан болгох, нөгөө талаас иргэдийн орлогын эх үүсвэрийг нэмэгдүүлэх, тогтвортой ажлын байраар хангах, хуримтлал бий болгох үйл явцыг дэмжин ажиллах шаардлагатай аж.
Орон сууцны эрэлтийн судалгааны түүвэрлэлт нь Улаанбаатар хотод амьдарч буй өрхийг 95 хувьтай төлөөлөх чадвартай байхаар тооцоолж хийгдсэн. Түүврийн анхан шатны нэгж нь хорооба Улаанбаатар хотын 9 дүүрэгт нийт 152 баг байгаагийн 149 багийг буюу 98%-ийг судалгаанд хамруулсан. Эдгээр хороодыг орон сууцны хороолол, гэр хороолол, холимог хороолол гэж 3 стратумд ангилан, тухайн хорооноос судалгаанд хамрагдах өрхийн тоог пропорциональ хуваарилалтын аргаар хуваарилж сонгосон. Судалгаанд хамрагдах өрхийг маш өргөн тархалттайгаар сонгож авсан нь төлөөлөх чадварыг нэмэгдүүлэх гол хүчин зүйл болж байгаа юм.
Улаанбаатар хотын хэмжээнд 317,1 мянган өрх амьдарч байгаагийн 59% буюу 189,2 мянган өрх нь орон сууц худалдан авах хэрэгцээтэй байна. Мөн 21 аймгийн төвөөс Улаанбаатар хотод орон сууц худалдан авах хэрэгцээтэй 15,5 мянган өрхийг нэмбэл инженерийн дэд бүтэц бүхий орон сууцны нийт хэрэгцээ гарах ба 204,7 мянган өрх болж байна. Эдгээр өрхүүдийн 83% буюу 170 мянган өрх ипотекийн зээлээр худалдан авах хүсэлтэй байхад үлдсэн 17% буюу 35 орчим мянган өрх нь газраараа солих, үл хөдлөх хөрөнгөө борлуулаад худалдан авах гэх мэт хэлбэрээр төлөхөөр байна. Орон сууцны зээлэнд хамрагдах хүсэлтэй байгаа 170 орчим мянган өрхийн 86% нь буюу 146.4 мянган өрх өнөөдрийн байдлаар тодорхой хэмжээний урьдчилгаа төлбөрийг төлөх боломжтой байгаа бөгөөд эдгээр өрхүүд дунджаар орон сууцны нийт төлбөрийн 22.1%-ийг урьдчилан төлж чадахаар байна.
Инженерийн дэд бүтэц бүхий орон сууцны хэрэгцээтэй нийт 204,7 мянган өрхийн 31.2% буюу 63.9 мянган өрх нь худалдан авах чадвартай байна. Үлдсэн 140,8 мянган өрх нь худалдан авах чадваргүй байгаа бөгөөд үүний 49% буюу 69,3 мянган өрх нь урьдчилгаа 30%-ийн төлбөрийг төлөх чадваргүй байгаа бол 15% буюу 20,9 мянган өрх нь сарбүрийн зээлийн эргэн төлөлтийг төлөх боломжгүй байна. Иймд ипотекийн зээлийн нөхцлийг уян хатан болгох, нөгөө талаас иргэдийн орлогын эх үүсвэрийг нэмэгдүүлэх, тогтвортой ажлын байраар хангах, хуримтлал бий болгох үйл явцыг дэмжин ажиллах шаардлагатай аж.