Будгийн ажлын үеийн аюулгүй ажиллагаа
Урин дулааны цаг холдож өвлийн хүйтэн өдрүүд эхлээд байгаа ч байр, орон сууцныхаа дотор ханыг будаж өнгөлөх гэж байгаа уншигчиддаа зориулаад будгийн ажил гүйцэтгэхдээ хэрхэн аюулгүй ажиллагааг хангах тухай зөвлөмжийг бэлтгэн хүргэж байна.
1. Будагчин ажил эхлэхийн өмнө буюу нэг ажлын байрнаас нөгөө ажлын байранд шилжин ажиллахдаа мастер, даамлаас аюулгүй ажиллагааны заавар авч, гарын үсэг зурсан байвал зохино.
2. Ажлын байрны ойролцоо багаж хэрэгсэл, материалыг эмх замбараагүй хаяхыг хориглоно.
3. 3м-ээс дээш өндөрт материал дамжуулах шаардлагатай үед өргөх механизм ашиглавал зохино. Будагчин ажлаа эхлэхийн өмөн ажлын тусгай хувцас, бие хамгаалах хэрэгслийг бүрэн өмссөн байх шаардлагатай.
Шатан дээрээс ажил гүйцэтгэх үед тавигдах шаардлага
4. Өндөрт гүйцэтгэх ажлыг зөвхөн шатан дээрээс гүйцэтгэнэ. 5м-ээс илүүгүй өндөрт ажил гүйцэтгэх үед шат хэрэглэнэ. Барилгын давхар хоорондын шатны гишгүүрийг зөөврийн шатны тулгуур болгон хэрэглэхийг хориглоно.
5. Зөөврийн шатны хөндлөвч гишгүүр, гуя нь ан цав, гэмтэл согоггүй байвал зохино. Шатны гуяны зөөлөн гадаргууд тулах үзүүрний шовх төмөр бетон төгсгөлтэй, харин хатуу, гулгамтгай гадаргууд тулгаж тавих бол резинэн төгсгөлтэй байна.
6. Хүмүүс болон авто хөсгийн хөдөлгөөн ихтэй орчинд зөөврийн шатыг хэрэглэн ажиллахдаа хаалт, хамгаалалт хийсэн байвал зохино.
7. Барилгын гадна талын будгийн ажлыг шат буюу дүүжин шатны тусламжтайгаар онц болгоомжтой гүйцэтгэх хэрэгтэй.
8. Шатны дэвсгэр банзныг уулзуулж, үзүүрүүдийн доод талд хөндлөвч бэхэлгээ хийж өгнө. Шатны гадна талаар 1м өдөр хашлага, доод хэсэгт нь 15 см өндөртэй хаяавч банз хийж өгнө.
9. Шатны 1м2 талбайд 80 кг ачаа байрлуулахаар бодож материал хураах ба түүнээс хэтрүүлэн ачаалахыг хориглоно.
10. Гадна шатны давхар бүр дээр нэгэн зэрэг ажиллахыг хориглох бөгөөд 2-3 давхар алгасан ажиллахыг зөвшөөрнө.
11. Шатанд гарсан гэмтлийг мэдмэгцээ тухайн ажилтан өөрийн хүчээр арилгах арга хэмжээ авах ёстой бөгөөд боломжгүй тохиолдолд ажлыг зогсоож хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааг хангах үүрэг бүхий ажилтанд мэдэгдэх үүрэгтэй. Эвдрэл гэмтлийг арилгахгүйгээр дахин ажиллахыг хориглоно.
12. Хүчтэй аадар бороо, салхи шуургатай үед ил задгай газар ажиллахыг хориглоно.
13. Дүүжин шатан дээрээс ажил гүйцэтгэж эхлэхийн өмнө ган татлага, бэхэлгээ болон бусад тоноглолыг нэг бүрчлэн шалгаж, гэмтэл согоггүй болохыг тогтоосон байх шаардлагатай.
14. Дүүжин шатан дээр ажиллахдаа хамгаалах бүсийг заавал бүслэх ёстой бөгөөд барилгын найдвартай хийц хэсгээс олс буюу найдвартай татлагаар бэхэлсэн байвал зохино. Олс буюу татлагын уртыг дүүжин шатанд 1,5м-ээс уртгүй байхаар тооцоолж хийнэ. Хэрэв дээр заасан хэмжээнээс хэтэрсэн байвал хүчтэй таталт бий болж татлага тасрах буюу ажилтны биед гэмтэл учруулах аюултай.
15. Дүүжин шатыг тогтоосон нормоос хэтрүүлэн ачаалахыг хориглоно.
16. Дүүжин шатан дээр ажиллаж байх үед түүний эгц доорхи орчныг хамгаалсан байх шаардлагатай.
17. Дүүжин шатны ойролцоо цахилгааны шугам байгаа тохиолдолд уг шугамыг хүчдэлээс салгаж аюулгүй болгоорой.
18. Дээвэр будах үед хамгаалах бүс бүсэлж, шувуу нуруунд бат бэх татлагаар бэхэлнэ. Хэрэв дээврийн налуу 150 –аас илүү байвал бүснээс гадна шувуу нуруунд бэхэлсэн жижиг шат хэрэглэнэ.
19. Дээврийг будаж байхдаа будаагүй газраар явах бөгөөд дээвэр дээр ажиллаж байгаа будагчин гулгамтгай биш зөөлөн ултай гутал өмсөх хэрэгтэй.
20. Дамнуурга шатан дээр гарахдаа зүүмэл шат хэрэглэвэл зохино.
21. Барилга байгууламжийн дотор будгийн ажил гүйцэтгэхдээ дамнуурга шат хэрэглэнэ.
22. Дамнуурга шатны дэвсгэр нь завсар зайгүй байхаас гадна 1,1м-ээс дээш өндөрт ажиллах бол 15см-ээс багагүй өргөн банз бүхий шатанд 1м-ээс багагүй өндөр хашлага хийдэг.
Будагтай харьцах үед тавигдах шаардлага
23. Будгийн ажлын үед хар тугалгын найрлага бүхий будаг болон бензин, этильтэй бензинийг уусгагч болгон хэрэглэхийг хориглоно.
24. Будгийн хаталтыг түргэтгэх буюу лак хэрэглэж байгаа үед агаар солилцоонд анхаарах нь чухал. Хэрвээ нитро будаг хэрэглэж байгаа бол өрөө, тасалгааг нэвт салхилуулах хэрэгтэй.
25. Тосон будаг нитро будгаар шинэхэн будагдсан өрөө тасалгаанд 4 цагаас дээш хугацаагар байх буюу ажиллахыг хориглоно.
26. Амархан шатагч уусгагчтай ажиллаж байхдаа гал түймрийн аюулаас урьдчилан сэргийлэх норм дүрмийг чанд сахивал зохино.
27. Хийн ажиллагаатай аппарат хэрэгслээр ажил гүйцэтгэх болон түргэн уурших уусгагч бүхий лак хэрэглэж байгаа үед хошуувч хэрэглэж байх хэрэгтэй.
28. Усан будгаар будаж байгаа өрөө тасалгааны цахилгааны шугам нь хүчдэлээс салгагдсан байх ёстой.
29. Хуучин тосон будгийг паяльникаар түлэх буюу химийн бодисоор арилгаж болно. Гэхдээ паяльник хэрэглэж байхдаа гоёл чимэглэлийн модон эдлэлийг шатаахаас болгоомжлох хэрэгтэй. Паяльникийн шатахууны савыг дөрөвний гурваас илүүгүй түвшинд дүүргэнэ. Хошуугаар нь шатахуун хийж ажиллуулахыг хориглоно. Химийн бодисоор хуучин тосон будгийг арилгахдаа резинэн бээлий болон уртасгасан иштэй шпатель хэрэглэвэл зохино. Химийн бодисын тусламжтайгаар гадаргуугаас авсан хуучин будгийг төмөр саванд цуглуулан ажлын байрнаас тухай бүрд нь зайлуулах хэрэгтэй.
Механизмаар гүйцэтгэх ажил
30. Будаг хольж бэлтгэх өрөө тасалгаа агааржуулалт сайтай байвал зохино. Механизмаар будаг бэлтгэж байгаа бол механизмын бүрэн бүтэн байдал болон хөдөлгүүрийн хаалт, хамгаалалт, газардуулгыг шалгаж, элдэв зөрчил, доголдолгүй болохыг тогтоосон байх ёстой.
31. Будаг цацах төхөөрөмжөөр ажил гүйцэтгэхийн өмнө техникийн бүрэн бүтэн байдлыг шалгаж аюулгүй байдлыг хангасан байна.
32. Механизм, түүний хий дамжуулах хоолойг ажил эхлэхийн өмнө байвал зохих хэмжээнээс 1,5 дахин их даралтаар шалгана. Мөн манометрийн заалтыг байнга ажиглаж даралтын хэмжээг зөвшөөрөгдөх дээд хязгаараас хэтрүүлэхгүй байх хэрэгтэй.
33. Механизмаар ажиллаж байх үед ямар нэгэн гэмтэл илэрвэл уг гэмтлийг засахгүйгээр цаашид ажил гүйцэтгэхийг хориглоно.
34. Будгийн ажилд цахилгаан багаж, төхөөрөмж хэрэглэж байгаа бол заавал газардуулга хийсэн байхаас гадна цахилгаан гүйдэл дамжуулсан утасны гадуур резинэн хоолой углах шаардлагатай. Цахилгаан дамжуулагч кабель утсыг залгуурын тусламжтайгаар салгах ба үзүүрийг хооронд нь мушгиж холбохыг хатуу хориглоно. Цахилгаан багаж, хэрэгслээр ажил гүйцэтгэхдээ резин бээлий заавал өмсөнө. Ажлын завсарлага буюу нэг ажлын байрнаас нөгөө ажлын байранд шилжих үедээ багажаа цахилгаан хэлхээнээс салгаж орхино.
35. Зөөврийн компрессор ажиллуулахдаа техникийн бүрэн бүтэн байдлыг заавал шалгаж байвал зохино.
36. Компрессорыг ажиллуулж байх үедээ дор дурьдсан зүйлст анхаарах. Үүнд:
1. Будагчин ажил эхлэхийн өмнө буюу нэг ажлын байрнаас нөгөө ажлын байранд шилжин ажиллахдаа мастер, даамлаас аюулгүй ажиллагааны заавар авч, гарын үсэг зурсан байвал зохино.
2. Ажлын байрны ойролцоо багаж хэрэгсэл, материалыг эмх замбараагүй хаяхыг хориглоно.
3. 3м-ээс дээш өндөрт материал дамжуулах шаардлагатай үед өргөх механизм ашиглавал зохино. Будагчин ажлаа эхлэхийн өмөн ажлын тусгай хувцас, бие хамгаалах хэрэгслийг бүрэн өмссөн байх шаардлагатай.
Шатан дээрээс ажил гүйцэтгэх үед тавигдах шаардлага
4. Өндөрт гүйцэтгэх ажлыг зөвхөн шатан дээрээс гүйцэтгэнэ. 5м-ээс илүүгүй өндөрт ажил гүйцэтгэх үед шат хэрэглэнэ. Барилгын давхар хоорондын шатны гишгүүрийг зөөврийн шатны тулгуур болгон хэрэглэхийг хориглоно.
5. Зөөврийн шатны хөндлөвч гишгүүр, гуя нь ан цав, гэмтэл согоггүй байвал зохино. Шатны гуяны зөөлөн гадаргууд тулах үзүүрний шовх төмөр бетон төгсгөлтэй, харин хатуу, гулгамтгай гадаргууд тулгаж тавих бол резинэн төгсгөлтэй байна.
6. Хүмүүс болон авто хөсгийн хөдөлгөөн ихтэй орчинд зөөврийн шатыг хэрэглэн ажиллахдаа хаалт, хамгаалалт хийсэн байвал зохино.
7. Барилгын гадна талын будгийн ажлыг шат буюу дүүжин шатны тусламжтайгаар онц болгоомжтой гүйцэтгэх хэрэгтэй.
8. Шатны дэвсгэр банзныг уулзуулж, үзүүрүүдийн доод талд хөндлөвч бэхэлгээ хийж өгнө. Шатны гадна талаар 1м өдөр хашлага, доод хэсэгт нь 15 см өндөртэй хаяавч банз хийж өгнө.
9. Шатны 1м2 талбайд 80 кг ачаа байрлуулахаар бодож материал хураах ба түүнээс хэтрүүлэн ачаалахыг хориглоно.
10. Гадна шатны давхар бүр дээр нэгэн зэрэг ажиллахыг хориглох бөгөөд 2-3 давхар алгасан ажиллахыг зөвшөөрнө.
11. Шатанд гарсан гэмтлийг мэдмэгцээ тухайн ажилтан өөрийн хүчээр арилгах арга хэмжээ авах ёстой бөгөөд боломжгүй тохиолдолд ажлыг зогсоож хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааг хангах үүрэг бүхий ажилтанд мэдэгдэх үүрэгтэй. Эвдрэл гэмтлийг арилгахгүйгээр дахин ажиллахыг хориглоно.
12. Хүчтэй аадар бороо, салхи шуургатай үед ил задгай газар ажиллахыг хориглоно.
13. Дүүжин шатан дээрээс ажил гүйцэтгэж эхлэхийн өмнө ган татлага, бэхэлгээ болон бусад тоноглолыг нэг бүрчлэн шалгаж, гэмтэл согоггүй болохыг тогтоосон байх шаардлагатай.
14. Дүүжин шатан дээр ажиллахдаа хамгаалах бүсийг заавал бүслэх ёстой бөгөөд барилгын найдвартай хийц хэсгээс олс буюу найдвартай татлагаар бэхэлсэн байвал зохино. Олс буюу татлагын уртыг дүүжин шатанд 1,5м-ээс уртгүй байхаар тооцоолж хийнэ. Хэрэв дээр заасан хэмжээнээс хэтэрсэн байвал хүчтэй таталт бий болж татлага тасрах буюу ажилтны биед гэмтэл учруулах аюултай.
15. Дүүжин шатыг тогтоосон нормоос хэтрүүлэн ачаалахыг хориглоно.
16. Дүүжин шатан дээр ажиллаж байх үед түүний эгц доорхи орчныг хамгаалсан байх шаардлагатай.
17. Дүүжин шатны ойролцоо цахилгааны шугам байгаа тохиолдолд уг шугамыг хүчдэлээс салгаж аюулгүй болгоорой.
18. Дээвэр будах үед хамгаалах бүс бүсэлж, шувуу нуруунд бат бэх татлагаар бэхэлнэ. Хэрэв дээврийн налуу 150 –аас илүү байвал бүснээс гадна шувуу нуруунд бэхэлсэн жижиг шат хэрэглэнэ.
19. Дээврийг будаж байхдаа будаагүй газраар явах бөгөөд дээвэр дээр ажиллаж байгаа будагчин гулгамтгай биш зөөлөн ултай гутал өмсөх хэрэгтэй.
20. Дамнуурга шатан дээр гарахдаа зүүмэл шат хэрэглэвэл зохино.
21. Барилга байгууламжийн дотор будгийн ажил гүйцэтгэхдээ дамнуурга шат хэрэглэнэ.
22. Дамнуурга шатны дэвсгэр нь завсар зайгүй байхаас гадна 1,1м-ээс дээш өндөрт ажиллах бол 15см-ээс багагүй өргөн банз бүхий шатанд 1м-ээс багагүй өндөр хашлага хийдэг.
Будагтай харьцах үед тавигдах шаардлага
23. Будгийн ажлын үед хар тугалгын найрлага бүхий будаг болон бензин, этильтэй бензинийг уусгагч болгон хэрэглэхийг хориглоно.
24. Будгийн хаталтыг түргэтгэх буюу лак хэрэглэж байгаа үед агаар солилцоонд анхаарах нь чухал. Хэрвээ нитро будаг хэрэглэж байгаа бол өрөө, тасалгааг нэвт салхилуулах хэрэгтэй.
25. Тосон будаг нитро будгаар шинэхэн будагдсан өрөө тасалгаанд 4 цагаас дээш хугацаагар байх буюу ажиллахыг хориглоно.
26. Амархан шатагч уусгагчтай ажиллаж байхдаа гал түймрийн аюулаас урьдчилан сэргийлэх норм дүрмийг чанд сахивал зохино.
27. Хийн ажиллагаатай аппарат хэрэгслээр ажил гүйцэтгэх болон түргэн уурших уусгагч бүхий лак хэрэглэж байгаа үед хошуувч хэрэглэж байх хэрэгтэй.
28. Усан будгаар будаж байгаа өрөө тасалгааны цахилгааны шугам нь хүчдэлээс салгагдсан байх ёстой.
29. Хуучин тосон будгийг паяльникаар түлэх буюу химийн бодисоор арилгаж болно. Гэхдээ паяльник хэрэглэж байхдаа гоёл чимэглэлийн модон эдлэлийг шатаахаас болгоомжлох хэрэгтэй. Паяльникийн шатахууны савыг дөрөвний гурваас илүүгүй түвшинд дүүргэнэ. Хошуугаар нь шатахуун хийж ажиллуулахыг хориглоно. Химийн бодисоор хуучин тосон будгийг арилгахдаа резинэн бээлий болон уртасгасан иштэй шпатель хэрэглэвэл зохино. Химийн бодисын тусламжтайгаар гадаргуугаас авсан хуучин будгийг төмөр саванд цуглуулан ажлын байрнаас тухай бүрд нь зайлуулах хэрэгтэй.
Механизмаар гүйцэтгэх ажил
30. Будаг хольж бэлтгэх өрөө тасалгаа агааржуулалт сайтай байвал зохино. Механизмаар будаг бэлтгэж байгаа бол механизмын бүрэн бүтэн байдал болон хөдөлгүүрийн хаалт, хамгаалалт, газардуулгыг шалгаж, элдэв зөрчил, доголдолгүй болохыг тогтоосон байх ёстой.
31. Будаг цацах төхөөрөмжөөр ажил гүйцэтгэхийн өмнө техникийн бүрэн бүтэн байдлыг шалгаж аюулгүй байдлыг хангасан байна.
32. Механизм, түүний хий дамжуулах хоолойг ажил эхлэхийн өмнө байвал зохих хэмжээнээс 1,5 дахин их даралтаар шалгана. Мөн манометрийн заалтыг байнга ажиглаж даралтын хэмжээг зөвшөөрөгдөх дээд хязгаараас хэтрүүлэхгүй байх хэрэгтэй.
33. Механизмаар ажиллаж байх үед ямар нэгэн гэмтэл илэрвэл уг гэмтлийг засахгүйгээр цаашид ажил гүйцэтгэхийг хориглоно.
34. Будгийн ажилд цахилгаан багаж, төхөөрөмж хэрэглэж байгаа бол заавал газардуулга хийсэн байхаас гадна цахилгаан гүйдэл дамжуулсан утасны гадуур резинэн хоолой углах шаардлагатай. Цахилгаан дамжуулагч кабель утсыг залгуурын тусламжтайгаар салгах ба үзүүрийг хооронд нь мушгиж холбохыг хатуу хориглоно. Цахилгаан багаж, хэрэгслээр ажил гүйцэтгэхдээ резин бээлий заавал өмсөнө. Ажлын завсарлага буюу нэг ажлын байрнаас нөгөө ажлын байранд шилжих үедээ багажаа цахилгаан хэлхээнээс салгаж орхино.
35. Зөөврийн компрессор ажиллуулахдаа техникийн бүрэн бүтэн байдлыг заавал шалгаж байвал зохино.
36. Компрессорыг ажиллуулж байх үедээ дор дурьдсан зүйлст анхаарах. Үүнд:
- Компрессорын даралт 2 атм-аас ихгүй байх
- Тосны түвшинг байнга шалгах
- Компрессорын хөргөлт хэт халалт, заводын паспортад заасан хэмжээнээс хэтэрч үл болно.
- Хий дамжуулах хоолойд онцгой анхаарал тавьж, хоолойг огцом нугарахаас болгоомжлох
Ажлын дараа будагчны хийвэл зохих ажил
37.Цахилгаан багаж хэрэгслийг гүйдлээс салгаж, залгуурыг найдвартай саванд хийж түгжин хадгалах хэрэтэй.
38.Багаж хэрэгслээ будагнаас цэвэрлэж усаар сайтар угааж хадгална.
39. Ажлын байраа цэвэрлэж, үлдэгдэл материалаа хураана.
40.Ажлын хувцасаа тайлж шүүгээ саванд хурааж хадгалан, нүүр гараа бүлээн усаар савандаж угаах хэрэгтэй.
37.Цахилгаан багаж хэрэгслийг гүйдлээс салгаж, залгуурыг найдвартай саванд хийж түгжин хадгалах хэрэтэй.
38.Багаж хэрэгслээ будагнаас цэвэрлэж усаар сайтар угааж хадгална.
39. Ажлын байраа цэвэрлэж, үлдэгдэл материалаа хураана.
40.Ажлын хувцасаа тайлж шүүгээ саванд хурааж хадгалан, нүүр гараа бүлээн усаар савандаж угаах хэрэгтэй.