Уран бүтээлч бидний онгодыг хөглөж, онч мэргэн санааг төрүүлэх хосгүй өв соёл бол төрөлх эх орны минь газар нутгийн гайхамшигт байгалийн зохиомж юм. Эртнээс эдүгээ хойч үедээ өвлүүлэн үлдээсэн түүх тэр дундаа ахуй амьдралын онцлог, зан заншилаас улбаалсан нүүдэлчин иргэншлийн өвөрмөц аж төрөх ухаанаас төрөн гарсан их нүүдэл дагасан хот төлөвлөлт-уран барилгын дахин давтагдашгүй буурал жим. Түүхэн дурсгалаараа бахархаж, хадгалж хамгаалж хойч үедээ өвлүүлэх эрхэм хүндтэй үүрэг хариуцлагатай мэргэжилтэн бол “АРХИТЕКТОР”.

    “АРХИТЕКТУР- ЧУЛУУНД ШИНГЭСЭН СИМФОНИ”хэмээн олон улсад томъёологддог тухайн үеийнхээ хөгжилийг урьдчилан харж, тодорхойлж байдаг, нийгмийн өмнө хүлээх хариуцлага өндөртэй мэргэжилтэн түүхэнд мөнхөрч, нэрээ үлдээхдээ урлаг, уран баримал, уран зургийг орон зайгаар нэгтгэж цаг хугацаагаар хэмжигдсэн олон нийтэд дуурсагдах аугаа мэргэжил. Төрийн соёрхолт, гавьяат барилгачин архитектор Д.Чойжилжав гуайн хэлсэнчлэн “АРХИТЕКТУР БОЛ ХӨРСӨНД СУУЛГАСАН АМЬДРАЛ” билээ.

    1973 онд анх Монгол улсад архитектурын боловсрол олгож эхэлсэн түүхэнд олон олон мэргэжилтэнүүдийг бэлтгэн улс эх орныхоо бүтээн байгуулалтыг тодорхойлж эдүгээ 40 жилтэйгээ золголоо.

· Тухайн улс орны нүүр царай, хөгжлийн түвшнийг илэрхийлэгч хот суурин, барилга..

     Дэлхийн улс орнууд, архитектураар нүүрээ тахалж, илт өрсөлдөж, 21-р зуунд архитектур хүн төрөлхтөний соёл иргэншил, бүтээн байгуулалт болон хөгжиж байна. Социализмийн бүтээн байгуулалтын үндэс суурин дээр урган гарсан Монголын хот суурингууд сүүлийн жилүүдэд дүр төрхөө улам өөрчилсөөр.

· Газар дээр хөшөө үлдээдэг уран бүтээлч.

     Хөгжил дэвшил гэдэг энгийн зүйлээс эхэлдэг. Газар дээр бүтээн туурвидаг хариуцлагатай хүнлэг энэрэнгүй үйлсийн төлөө оюуны чадамжаа тэлж дадлагажих  мэргэжлийнхээ хүрээнд орон зайн шийдэл, интерьер дизайны төлөвлөлт 20-г төсөөлөөд байна. Зохиогчийн эрхийг чанд сахин мөрдвөл хотын өнгө жавхаа, хотын ансамбль-дизайн хөгжинө. Монгол үндэсний дүр төрх-соёлын хэв шинжийг тусгасан утга агуулгатай бүтээн байгуулалт хэрэгтэй. Хотын эмх цэгц гудамж замын нэр хаягнаас эхэлдэг. Улаанбаатар хот харь хэлний цуглуулга болж хэлний соёлоо орхисон гэлтэй. Нийслэлийн гудамжинд энгийн хэрэглээнээс хотын иргэн бидний соёл харагддаг. Автобусны зогсоол, амрах сүүдрэвч-сандал, хогийн сав, нийтийн ариун цэврийн газар... Хотын  хөгжлийн бүдүүлэг араншин бол  өглөөний 7-9 цагийн хооронд замын шороо шүүрдэн бужигнуулах.... Шороог шүүрдэх бус шүршиж соруулах машин хэрэгтэй. Энгийн санаа юмханаас эхлэлтэй.

· Өрөөлийг сургахдаа өөрөө суралцдаг.

    Гэгээлэг, оюунлаг эрч хүч-энерги дүүрэн орон зай болсон эрдмийн өргөөнд хичээлээ зааж байхдаа харилцан оюутнуудтай мэдээлэл солилцоход үргэлж шинийг эрэлхийлж бодож сэтгэж, дүрслэн буулгах эрмэлзэл дүүрэн байх нь бахархалтай. Мэдлэг мэдээлэл, судалгаа-шинжилгээ хайгуулын уурхай болсон эрдэмтэн багш-оюутны хүрээнд хэрэгжүүлэх бодит санаа төслүүд зөвхөн цаасан дээр үлддэг.

     Эрдэм шинжилгээ, судалгааны ажил бүтээл нь амьдрал дээр хэрэгжиж олонд хүртээлтэй, үр өгөөжтэй, чанартай бөгөөд хам сэдвийнхээ хүрээнд сургалтын болон бусад холбоосын хөшүүрэг болох учиртай. Эх орныхоо бүтээн байгуулалтын хөгжилд чадвартай мэргэжилтэн бэлтгэх багш мэргэжилтнүүдээ гадаадын өндөр хөгжилтэй улс оронд солилцооны хөтөлбөрүүдээр нарийвчлан гүнзгийрүүлж, дотооддоо дутагдалтай  эрэлт хэрэгцээтэй мэргэжлээр дагнан сургах нь чухал байгаа юм.

     Түүхийн дурсгалт барилга байгууламжуудыг буулгаж нураах бус авч үлдэх, хойч үедээ хадгалан өвлүүлэхийн тулд сэргээн засварлах нэн шаардлагатай ховор мэргэжилтэн манайд дутмаг байна. Сүүлийн хэдхэн жилийн турш нэг талаас бүтээн байгуулалт сүндэрлэж байгаа боловч Улаанбаатар нийслэлийн түүхийг өөртөө шингээсэн үнэт өв соёлоо буулган нурaaсаар, масштаб харьцаа алдсан, хот, гудамжны ансамблийг эвдсэн хэлбэр, хэмжээтэй алдаатай дүр төрхийг илтгэх барилгууд баригдсаар байх уу. Нийслэл хотын өргөжин тэлэх үйл явц, хөдөлгөөнийг бид буулгаж нураахаар сольсоор байх уу гэсэн олон асуулт хариултгүй үлдсээр байна. Архитекторуудын санал зөвлөгөөг олон түмэнд хүргэж, нийгэмд энэхүү хариуцлагатай эрхэм мэргэжилтэнүүдийн оролцоог идэвхитэй болгох цаг нь аль хэдийнээ хожимдсон байгаагийн илрэл юм.