Нийлэлийн Засаг даргын Хэрэгжүүлэгч агентлаг Гэр хорооллын хөгжлийн газар нь “Газар шинэчлэн зохион байгуулах” үйл ажиллагааг эхлүүлэхээр төлөвлөж байгаатай холбогдуулан "Иргэдийн оролцоотой хот төлөвлөлт" сэдэвт гэр хорооллын газар шинэчлэн зохион байгуулах арга зүйн зөвөлгөөнийг 2013.12.12 –ны өдөр зохион байгууллаа. Уг зөвөлгөөнд  гэр хорооллын бүс дэх хороодын дарга нарыг хамруулав.    

Зөвөлгөөний зорилго нь:

·         Хороодын дарга нарт газар шинэчлэн зохион байгуулах талаар ойлголт өгөх, тухайн чиглэлээр иргэдтэй ажиллах арга зүйд сургаж, гарын авлагаар хангах

·         Улаанбаатар хотод хэрэгжүүлсэн төсөл, хэрэгжүүлж буй гадны төсөл, хөтөлбөрүүдийн туршлагыг судлаж, “Гэр хорооллын газар шинэчлэн зохион байгуулах үйл ажиллагааны журам” боловсруулахад үндсэн суурийг бүрдүүлнэ.

·         Цаашид гэр хорооллын газар шинэчлэн зохион байгуулах үйл ажиллагааг олон улсын төсөл, хөтөлбөрүүдтэй уялдуулах, хамтран ажиллах  байлаа.

      Зөвөлгөөний үеэр ГХХГ-ыг төлөөлж Ш.Ганхуяг “Газар шинэчлэн зохион байгуулалтын үндсэн ойлголт”, АХБ-ыг төлөөлж Д.Отгонбаатар “Гэр хорооллыг хөгжүүлэх хөрөнгө оруулалтыг дэмжих хөтөлбөрийн тухай”, Гудамж төслийг төлөөлж Х. Норов “Гудам төслийн ажиллагааны танилцуулга”, UB HABITAT –ыг төлөөлж Н.Золзаяа “Иргэдийн манлайлалтай хөгжил”, УБНААС –г төлөөлж Б.Нямсүрэн “Олон нийтийн хөгжил ба оролцоо”, JICA-г төлөөлж Х.Камакура “Газар шинэчлэн зохион байгуулах Япон улсын туршлага” гэсэн илтгэлүүдийг тавьлаа. Эдгээр илтгэлүүдэд дурьдагдсан зарим мэдээллүүдээс:

- Гэр хороололд 25-аас дээш тооны жижиг төвүүд байгуулна. Ингэснээр гэр хорооллыг хотын нэгэн хэсэг гэдгийг нь илтгэж засгийн газрын үйлчилгээг иргэдэд богино хугацаанд хүргэж, ойртуулах юм байна.

-  Хот төлөвлөлтөд хамгийн чухал зүйл нь замын сүлжээ билээ. Гэтэл Улаанбаатар хотыг гудамжны сүлжээ байхгүй юм байна гэж тодорхойлоод хийсэн ажлуудаа Гудамж Төслийн хамт олон танилцууллаа. Туулын хурдны замыг байгуулж, хотын түгжрэлийн гол үүсвэр уулзваруудыг чөлөөлж, нэвтрэлтүүдийг сайжруулсанаар цаг, бензин, эдийн засгийн хүчин зүйлсийг хэмнэж чадсан гэв. Мөн хийгдсэн ажлуудаас улбаалан дараагийн хийх ажлууд жишээ нь нэг урсгалтай замыг өргөтгөх зэрэг ажлууд урган гарч иржээ. Тэд 2013 онд 13 гудамжийг шинэчилсэн ба 2015 он гэхэд дахин 15 гудамж шинэчлэн байгуулна гэв. Энэ үеэр Гудамж Төслийн хамт олонд Нийслэлийн Засаг даргын хэрэгжүүлэгч агентлагаас шагнал гардуулав.

-  Гэр хорооллын орчимд түргэн тусламжийн тэрэг очих боломжгүй зэрэг төлөвлөлтгүй гудамжнаас үүдэлтэй олон асуудал байдаг. Тэдгээр асуудлыг гудамж замын сүлжээг эмх цэгцтэй болгосноор шийдвэрлэнэ. Ингэж шийдвэрлэсэн гадаадын хотуудын гудамжны төлөвлөлтүүдийн жишээг танилцуулав.

-  Япон улс 1960-д оны үед хотуудынхаа хорооллуудад манай орон шиг дахин төлөвлөлт хийж байжээ. Хэдийгээр оршин суугчдын эзэмшлийн газар багассан боловч зохион байгуулалттай хөгжсөн орчин болгосноор газрын үнийг өсгөж, оршин суугчдын тав тухтай байдлыг бүрдүүлж чадсан байна.

- Газар ашиглалтыг шинэчлэн зохион байгуулах нь гудамжны сүлжээнд захирагдан хийгдэнэ. Түүний тулд иргэдийн оролцоо, манлайлалыг бий болгож, хот төлөвлөлтөд тулгарч буй олон асуудлуудыг шийдвэрлэх боломжийг бий болгох ажээ. Иймээс хийгдэхээр төлөвлөж байгаа газар шинэчлэн зохион байгуулах ажил иргэдийн оролцооноос шууд хамааралтай ажээ.

– Иргэдийн оролцоог бий болгохдоо шууд иргэдэд хамааралтай асуудал, арга хэмжээг амжилтанд хүрсэн энгийн бодит баримтанд тулгуурлан танилцуулж, иргэдээс шийдэл хүсч хэрэгжүүлэх зарчмаар явуулах юм байна. Иргэдийн манлайлалыг бий болгохдоо үлгэр жишээ болох бүхнийг дэмжих, хамтын зохион байгуулалттай Оршин Суугчдын Зөвлөл байгуулахыг уриалах юм байна. Мөн оршин суугчдаа манлайлж зохион байгуулалтанд нэгдсэнээр тоглоомын талбай, худгийн газар зэргийг хэлэлцэн дундаасаа чөлөөлсөн жишээг дурьдаж монголчууд эртнээс хөдөлмөр хоршин хийдэг байсныг эсгий хийх, хадлан хураах зэргээр жишээ татан “эвт шаазгай буга барина”, “цувж явсан барнаас цугларч суусан шаазгай дээр” зэрэг зүйр үгсээр төлөөлүүлэн оршин суугчдын зохион байгуулалтанд орохын давуу талыг сануулав.

        Зөвөлгөөний төгсгөлд  гэр хорооллын хороодын дарга нараас засгийн газрын хэрэгжүүлж буй энэхүү дахин төлөвлөлт хүрээний үйл ажиллгаанд тулгамдаж буй асуудлуудын талаар санал хүсэлт авч, тэдний тодруулах асуултуудад холбогдох хүмүүс хариулт өгсөнөөр зөвөлгөөн өндөрлөв.

*     *    *