Барилгын чанар гэж их яригдах болж. Үнэндээ барилгын чанарыг хаанаас хайж, хэнээс нэхэх вэ? гэдэгт асуудал их бий.

Үүний тулд өргөн хэмжээний судалгаа, баримтыг нягталж үзэх шаардлагатай юм. Үүнийг бичигч миний бие өөрийн гэсэн давхар ажилтайн улмаас иймэрхүү судалгааны ажлыг дагнан хийх цаг зарцуулах боломж хомс учираас та бүхэнд өөрт байгаа мэдээлэлд тулгуурлаж барилгын чанарыг хайхыг зорьлоо.

Зөвхөн Улаанбаатар хотын хэмжээнд гэхэд 450-550 гаруй барилга байгууламж жилдээ дунджаар ашиглалтнд ордогоос 30-35 хувь нь орон сууц, үйлчилгээний барилга байгууламж байх аж.

       Монгол банкнаас гаргасан статистик мэдээллээс харахад барилгын салбар нь энэ онд дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 2,1 %-ийг эзэлж байгаа. Үүнийг төгрөгөөр тооцвол 1221.59 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийгдсэн дүнтэй байгаа юм. Барилгын салбарын өсөлтийг хувиар тооцвол 154,4 % байгаа нь өнгөрөгч оныхоос даруй 2 дахин их үзүүлэлт бөгөөд цаашид ч өсөх хандлага ажиглагдаж байгаа нь энэ салбарын ирээдүй гэгээлэг байгаагийн илрэл юм.

Барилгын салбарын хөрөнгө оруулалтын заагийг хувь, төрийн хэвшлээр салгавал нийт хөрөнгө оруулалтын 88,6 хувийг хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалт эзэлсэн байна. Энэ нь барилгын салбарынхан 2000-аад оныг бодвол илүү төрөөс хамааралгүй болж цаашид өөрсдийн нөөц бололцоонд тулгуурлаж хөгжих бүрэн боломжтой болсны илрэл юм.

2014 он гэхэд энэ салбарын хөрөнгө оруулалт нь ДНБ-ний 2,5 хувийг эзэлж хөрөнгө оруулалтын хэмжээ улам өсч, өсөлтийн хувь хөндлөнгийн үйл ажиллагаа, нөлөөллийн улмаас саатахгүй бол 2020 он гэхэд ДНБ-ний 5-6 хувь хүртэл өсөх боломж харагдаж байна. Өсөлтөнд нэн таатай үйлчлэх хүчин зүйл нь манай улсад төрөл бүрийн зориулалтын барилга байгууламжийг тухайлбал орон сууц, үйчилгээний барилга байгууламж, инженерийн байгууламжийн эрэлт хэрэгцээ ойрын 20 гаруй жилд буурахгүй байсаар байх төлөв байгаа юм.

Эдгээр баримтуудаас харахад барилгын салбар нь

1.    Улс орны хэмжээнд цаашид ч хөрөнгө оруулалт нь ДНБ-ний томоохон хувийг эзлэх ашигтай салбар байсаар байх болно.

2.    Хөрөнгө оруулалтын дийлэнх хувь буюу цаашдаа 90 хүртэлх хувь нь хувийн хэвшлийн хөрөнгө оруулалт байх болно.

Дээрх хоёр дүгнэлт нь энэхүү салбарыг гэрэлтэй болгож харах хамгийн эхний магадгүй ганцхан цонх байж болох юм. Цаашид салбарын бодлого, төлөвлөлтийг шинэчлэх, эрэлт нийлүүлэлтийн зохицуулалтийг хийх, салбарын хүнд суртал, чирэгдэлийг арилгах, технологийн шинэчлэл хийх, барилгын материал, тоног төхөөрөмжийн дотоодын үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх, боловсон хүчний бодлогыг дэмжих гэх мэт олон асуудлууд яригдана.

Эдгээр нь үндсэндээ бүгд нэг л зүйл дээр очиж төвлөрөх бөгөөд эцсийн дүндээ хөрөнгө оруулалтын үр ашгийг дээшлүүлэх буюу барилга байгууламж, инженерийн хийцлэлийн чанартай холбоотой асуудал юм.

       Барилгын чанар гэдгийг тусгайлсан нэг зүйл гэхээс илүү бүхий л салбарыг хамарсан олон талт арга хэмжээний нэгдэл гэж ойлговол зохино. Гэхдээ үүнийг уншигч та дээврээс чинь ус гоождог, сантехникийн хэрэглэлүүд нь ус алддаг, шал хөндийрдөг, цонх цантдаг шалтгаануудыг барилгын компаниас биш дээр дурьдсан шалтгаануудаас хай гэсэн үг биш. Энд дурьдсан барилгын чанар гэдэгт бид олсон амжилтаа одоо хэрхэн дэлхийн жишигт нийцүүлж, бага зардлаар өндөр чанарыг  бүтээхийн төлөөх эрэл хайгуул, эрмэлзэл гэж ойлгох хэрэгтэй юм.

Үүнийг бичигч миний бие барилгын чанарт нөлөөлөх хүчин зүйлсийг дараах бүлгүүдэд хувааж үзлээ.

1.    Салбарын хууль, дүрэм журам, стандартын шинэчлэл

2.    Салбарын боловсон хүчний асуудал

3.    Салбарын барилгын материалын импортыг багасгаж дотоодын нөөц бололцоог нэмэгдүүлэх

4.    Барилгын материал бүтээгдэхүүний нэр төрөл бүрт чанарын шинжилгээ хийх, баталгаажуулах лабораторийг үйлдвэрлэгчдээс эхлээд томоохон төвлөрсөн лабораторийг бүсчилэн байгуулж хангах

5.    Салбарт тоног төхөөрөмж, технологийн шинэчлэлт хийх

6.    Салбарт цахим үйлчилгээг нэвтрүүлэх

7.    Салбарт шинэ менежемент нэвтрүүлэх зэрэг болно.

Үргэлжлэл бий..

Идэвхтэн бигчигч: “ITGM” ХХК-ийн ерөнхий инженер Б.Мөнхбаатар