Нийслэл хотын орон сууцны барилгуудын “тооны хэл” хэн бүхэнд сонирхолтой байх нь мэдээж. Энэ жил хичнээн орон сууц баригдсан, ирэх жилд хэд баригдах, үнэ ханш нь ямар байх гээд л. Эдгээрийг тооцоолон гаргадаг Үндэсний статистикийн газар гэж бий. Гэвч энэхүү байгууллагын мэдээлэл ард иргэдэд тийм ч хүртээмжтэй бус байдгаас зах зээлийн хуулийн дагуу үл хөдлөх хөрөнгийн судалгааны хувийн компаниуд бий болсон. Тэдгээрийн нэг болох “ Мастер пропертик” ХХК нийслэлийн орон сууцны талаарх энэ оны эхний улиралын судалгаагаа дэлгэж байна. Судалгаагаар Улаанбаатарт 33,603 айлын 189 төсөл хэрэгжиж байгаа бөгөөд үүнээс 160 нь нийтийн орон сууцных үлдсэн нь хаус барих төсөл юм. Дээрх барилгуудын 78 нь бүрэн дууссан буюу ашиглалтад оржээ.
Орон сууцны барилгуудыг чанарын үзүүлэлтээр нь стандарт, стандарт сайн, тансаг зэрэглэлийн хэмээн гурав ангилан үнийн үзүүлэлтийг тооцон гаргахад шинээр баригдаж байгаа орон сууцны мкв дунджаар 2сая 354 мянган төгрөг буюу өмнөх оны мөн үеийнхтэй харьцуулахад 27 хувиар өссөн үзүүлэлттэй гарчээ. Хуучин байрын үнэ мөн адил өссөн бөгөөд байршлаасаа шалтгаалан харилцан адилгүй байгаа аж. Тухайлбал Чингэлтэй дүүргийн 1-2 өрөө байр бусад дүүргээс ялимгүй үнэтэй байгаа бол Баянгол дүүрэгт 3 өрөө байрын үнэ харьцангуй өндөр байгаа юм. Энэ нь өнгөрсөн оны зургадугаар сараас хэрэгжиж эхэлсэн ипотекийн 8 хувийн зээлтэй холбоотойгоор эрэлт үүссэнтэй уялдаж гарсан үзүүлэлт хэмээн дүгнэж байгаа юм. Судлаачид эконометрик хэмээх тусгай шинжилгээнд үндэслэн дундаж үнийг таамаглаж байгаа бөгөөд энэ онд нийслэлд орон сууцны мкв-ийн үнэ 2сая 656 төгрөг байх болно гэж тооцжээ. Орон сууцны үнийн өсөлт цаашид ч үргэлжлэх төлөвтэй байгаа нь судалгаагаар ажиглагдаж буй гэнэ. Энэ нь хэдэн хүчин зүйлтэй холбоотой бөгөөд хамгийн чухал нь эрэлт нь нийлүүлэлтээсээ давсан өнөө үед жам ёсны зүйл гэж ойлгож болох юм. Гэвч улсын хэмжээнд ирэх жилүүдэд баригдахаар төлөвлөгдөж буй орон сууцны тоог хүн амын бодит тоотой харьцуулан дүгнэвэл хоёр жилийн дараагаас нийлүүлэлт эрэлтээс давж эхлэх төлөвтэй байгаа юм байна. Үүнээс үүдэн хоёр жилийн дараа орон сууцны үнэ буурах нь гэж дүгнэж болох ч мэргэжлийн хүмүүс эрэлт гэдгийг худалдан авах чадвараар баталгаажсан хэрэгцээг хэлнэ хэмээн тайлбарлаж байгаа юм. Энгийнээр хэлвэл орон сууц авахыг хүссэн хүн болгоныг эрэлтэд бүлэгт оруулдаггүй бөгөөд худалдан авахыг хүссэн мөн мөнгөтэй хүнийг энэ хэсэгт оруулан тооцдог байна. Түүнчлэн манай улсын орон сууцны үнэ ханшийг хөгжиж буй бусад улс орнуудынхтай харьцуулахад дундаж үзүүлэлттэй гарчээ.
Харин өнгөрсөн оны барилгын салбарыг бүхэлд нь  тооны хэлээр дүгнэвэл 14 их наяад төгрөгийн барилга угсралтын ажил өрнөсөн нь өмнөх оноос 80 орчим хувийн өсөлттэй. Үүнээс 400 орчим тэрбум төгрөгийг зөвхөн орон сууцны барилга барихад зориулсан нь өмнөх оноос даруй 50 хувиар ахисан. Худалдаа үйлчилгээний зориулалттай барилгын ажил хоёр дахин буюу 20,8 хувиар өссөн. Мөн дотоодын арилжааны банкууд барилгын салбарт өнгөрсөн онд шинээр 557,3 тэрбум төгрөгийн зээл олгосон нь өмнөх оныхоос даруй хоёр дахин их тоо юм. Өнгөрсөн онд Монгол улсын эдийн засагт эерэг таатай статистик тоо үзүүлэлт тэр бүр байгаагүй ч барилгын салбарынханы хувьд өндөр өсөлттэй жил байжээ. Тааламжтай төлөв байдал барилгын салбарт энэ онд ч адил үргэлжлэх магадлалтай байгаа талаар мэргэжлийн судлаачид дүгнэж байсан.
П.Өлзий