Одоогоос 40 гаруй жилийн тэртээ Монголын хүүхэд, залуучуудын техник сэтгэлгээг хөгжүүлэх үүднээс “Идэр техникчдийн ордон” хэмээх барилга сүндэрлэн боссон нь өнөөдрийн Монгол-Энэтхэгийн хамтарсан сургуулийн барилга ажээ.
Энэхүү барилгыг баригдаж байх үеэс нь эхлэн тухайн үеийн нам төрийн удирдагч Ю.Цэдэнбал агсны гэргий Филатова “Гэрлэх ёслолын ордон”, “Идэр техникчдийн ордон” хоёрыг ЗХУ-аас бэлгэнд авах санаачлага гаргах гэж ихээхэн зүтгэсэн байдаг. Тухайн үед манай улсын бүхий л салбарт бүтээн байгуулалтын төрөл бүрийн зориулалтын арван барилга баригдахын хэрээр ЗХУ-д эргэн төлөгдөх зээлийн хэмжээ нэмэгдэж байсан тул Филатова гуай уг барилгыг үнэ төлбөргүйгээр бэлгэнд авч Монголын хүүхэд, залуучуудын төлөө хийсэн буянтай үйлсийн нэг томоохон хөрөнгө оруулалтыг шийдвэрлүүлж чаджээ.
Монголын Хувьсгалт Залуучуудын Эвлэлийн Төв /МХЗЭ/ хороонд Идэр техникчдийн ордон харъяалагдан, анхны жилийн нээлтийг 1975 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдөр хийснээр хүүхэд, залуусын шинийг сурч мэддэг байнгын ажиллагаатай ордон болжээ.
Он цагийн явцад барилгын нэр хэд хэдэн удаа өөрчлөгдсөн байдаг. 1990-ээд оны зах зээлийн хүндхэн үед МХЗЭ татан буугджээ. Техникт дур сонирхолтой хүүхдүүдийг цаашид үргэлжлүүлэн суралцах боломжийг хадгалан авч үлдэх үүднээс Монгол Улсын Ардын Боловсролын Яамны сайдын 1991 оны 7 сарын 16 өдрийн 280 тоот тушаалаар хүүхдийн техник сэтгэлгээ, зохион бүтээх авъяас сонирхлыг хөгжүүлэхэд техникийн төрөлжсөн сургалттай сургууль шаардлагатай байгааг харгалзан “Өсвөрийн Зохион Бүтээгчдийн Төв Сургууль” болгон өөрчилсөн байдаг. Ингэж тус ордон анх байгуулагдсан 1975 оноос 2002 он хүртэл 30 шахам жил тасралтгүй Монголын өсвөрийн залуу үеийн техник, зохион бүтээх сэтгэлгээг хөгжүүлж, суурь мэдлэг олгоход үнэлж баршгүй хувь нэмэр оруулсан байна.
Боловсрол, Соёл, Шинжлэх Ухааны сайдын 2002 оны 316-р тушаалаар 2003-2004 оны хичээлийн жилээс БСШУЯ-ны харъяа Монгол, Энэтхэгийн хамтарсан Ерөнхий боловсролын дунд сургууль нэртэйгээр өнөөдрийг хүртэл үйл ажиллагаа явуулж байна. Одоогоор тус сургуульд 8-10 дугаар ангийн нийт 487 суралцагчид 50 гаруй багш нар ажиллаж, суралцаж байна.
Анхны зориулалтын чиглэлээр уламжлал болгон ирээдүйн олон инженер, зохион бүтээгчдийн залгамж халааг авах хүмүүст чиглэл өгч байх ёстой энэ газар өнөөдөр ердийн нэгэн дунд сургууль болжээ. Харин барилгын хийц, өнгө үзэмжийг төдийлөн сайн засаж янзлаагүй байгаа нь нүднээ илт харагдана.
Хүүхэд, залуучуудын техник сэтгэлгээг хөгжүүлэх төрөлжсөн газар манайд төдийлөн байдаггүй. Гэтэл одоо цөөн тооны дугуйлан хичээллэсэн Ерөнхий боловсролын сургууль ажиллаж байна.Энэ мэт байгаа барилга байгууламждаа засвар үйлчилгээ сайн хийгээд зориулалтыг нь алагдуулалгүй одоо байгаагаар нь ашиглавал бид үр хойчдоо бас хэлж бахархах нэгэн түүхэн барилгатайгаа үлдэнэ гэсэн үг. Өнөөдрийн байдлаар тус барилгын хойд талд өндөр оффисын барилга боссон тус барилга байгаа үгүйг мэдэхэд хэцүүхэн л болсон харагдана...
http://www.youtube.com/watch?v=sXjVVGkzbBw /линкээр орж хуучны сонирхолтой бичлэг үзэх/