Монголбанкнаас орон сууцны санхүүжилтийн тогтвортой тогтолцоог бий болгох зорилготой 8/±1/хувийн хүүтэй ипотекийн зээлийн хөтөлбөрийг2013 оны 6-р сарын 17-оос хэрэгжүүлж эхэлсэн. Үүнтэй холбоотойгоор орон сууцны үнэ өслөө гэсэн гомдол иргэдийн зүгээс гарах болсон. Барилга, орон сууцны нийлүүлэлт хангалтгүй байгаа энэ үед эрэлтийг дэмжих зээл олгож байгаа нь цаг үеэ олоогүй ажил гэж шүүмжлэх хүн олон байна. Ингээд шинээр ашиглалтанд орох сууцны судалгаа болон үнэ ханшийн өсөлтийн талаарх мэдээллийг хөрөнгө оруулалтын зөвлөх UMC Alpha компанитай хамтран бэлтгэлээ. Шинэ орон сууцны үнэ ханшийн дэлгэрэнгүй мэдээллийг Барилга.МН сэтгүүлийн шинэ дугаараас авах боломжтой.
Орон сууцны эрэлт
Орон сууцны зах зээл дэх эрэлтийг тодорхойлох нэг гол үзүүлэлт нь тухайн улиралд арилжааны банкуудад шинээр олгогдож байгаа орон сууцны зээлийн хэмжээ, зээлдэгчдийн байдаг. Хэдийгээр энэ нь зах зээл дэх орон сууцны нийт эрэлтийг бүрэн илэрхийлж чадахгүй ч шинэ орон сууцны эрэлтийг тодорхойлоход чухал ач холбогдолтой. Учир нь нийт олгогдож байгаа зээлийн 80 орчим хувь нь шинээр ашиглалтанд орж буй орон сууц худалдан авахад зориулагддаг гэсэн судалгаа байдаг. Иймд уг үзүүлэлтээр орон сууцны эрэлтийг төлөөлүүлэн авч үзэж байгаа болно.
2012 оны III-р улирлаас хойш энэ үзүүлэлт буурч ирсэн нь Засгийн газраас хэрэгжүүлэхээр төлөвлөсөн 8 хувийн хүүтэй орон сууцны зээлийн хөтөлбөр хэрэгжих сургаар иргэдийн дунд тодорхой хүлээлт үүсээд байсантай холбоотой юм.
Одоо уг хөтөлбөр нэгэнт хэрэгжээд эхэлсэн тул шинээр зээл авах иргэдийн тоо ч эрс өсөөд байна. Мөн өмнө нь орон сууцны зээл авсан 31412 зээлдэгчдийн /2013 оны 4 сарын байдлаар/ хувьд хүү багатай зээл рүү дахин санхүүжүүлт хийхдээ зарим нь орон сууцны нөхцөлөө илүү сайжруулах үүднээс шинэ орон сууцны эрэлтийг давхар нэмэгдүүлэх боломжтой байгаа юм. Учир энэ хөтөлбөрийн шалгуур нөхцөлд өмнөх хөтөлбөр шиг ямар нэгэн хязгаарлалт, хориг тавигдаагүй бөгөөд зөвхөн худалданавах байрны талбайн дээд хэмжээг 80м2-с хэтрэхгүй байна гэж зааж өгсөн байна. Бидний тооцож байгаагаар 2013 оны 4-р улирал гэхэд шинээр орон сууц худалдан авах иргэдийн тоо 15000-д хүрэх магадлалтай бөгөөд үүнийг хангах нийлүүлэлт хүрэлцээтэй байх эсэхээс хамааран орон сууцны үнэ хэдэн хувиар өсөх нь тодорхой болно.Үүнд мөн хуучин орон сууцны үнэ ч чухал нөлөө үзүүлэх юм.
Орон сууцны нийлүүлэлт
2013 оны II-р улирлын байдлаар Улаанбаатар хотод нийт 157 төслийн 22,613 айлын орон сууц баригдаж байна гэсэн судалгаа байна. Эдгээр төслүүдийг ашиглалтанд орох хугацаагаар нь авч үзвэл дараах байдалтай байна.
· 2013 оны 1-р улиралд 5866
· 2013 оны 2-р улиралд 4523
· 2013 оны 3-р улиралд 7004
· 2013 оны 4-р улиралд 4325
· 2014 оны 1-р улиралд 326
· 2014 оны 2-р улиралд 568 айлын орон сууц
Эндээс харахад 2013 оны эхний хоёр улирлын байдлаар барилгын компаниуд нийт 10389 айлын орон сууцыг ашиглалтанд өгнө гэсэн төлөвлөгөөтэй байсан ч судалгаагаар дээрх орон сууцны 50 хувь буюу 5195 айлын орон сууц л ашиглалтанд бүрэн орсон байна. Өөрөөр хэлбэл орон сууцны нийлүүлэлт хугацааны хувьд хоцролттой явж байгаа юм. Ийм нөхцөлд Засгийн газар, Монголбанктай хамтран 8 хувийн хүүтэй орон сууцны зээлийн хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж эхэлсэн нь ашиглалтанд орсон орон сууцнуудын хувьд эрэлтийн шок хүчтэй нөлөөлж үнэ нь10-20 хувиар өсөөд байна. Харин III,IV-р улиралд ашиглалтанд орох орон сууцны хувьд үнэ харьцангуй бага, бараг өсөөгүй гэж хэлж болохоор байна.