Жилийн найман хувийн хүүтэй орон сууцны  зээлийн журам хэрэгжиж эхэлснээс хойш барилгын үнэ өсч эхэллээ. Энэхүү өсөлт үнэхээр бодит өсөлт эсэх талаар  Барилга хот байгуулалтын яамны Барилга, барилгын материалын бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Б.Цэдэнсамбатай ярилцлаа.

-Жилийн найман хувийн хүүтэй орон сууцны зээлийн журам хэрэгжиж эхэлснээс хойш барилгын компаниуд үнээ нэмж эхэллээ гэсэн иргэдийн гомдол гарах боллоо. Үүн дээр яам ямар арга хэмжээ авч ажиллах вэ?
-Барилга хот байгуулалтын яам ШӨХТГ-тай хамтран үнээ нэмсэн компаниудтай тодорхой хариуцлага тооцохоор ажиллаж байна.  Иргэдийг орон сууцжуулах хөтөлбөртэй холбоотойгоор олон арга хэмжээг авч байгаа.  Ер нь сонгуулийн зорилготой ч гэх юм уу сурталчилгаанууд ихээр явж байна. Үнэндээ бол энэ салбарын үнэ  гавьтай нэмэгдсэн юм алга. Үнээ нэмсэн газруудтай ШӨХТГ болон манай яам нэн даруй хариуцлага тооцон ажиллана.

-Энэ жилийн хувьд барилгын салбарын ажил багагүй оройтож эхэллээ гэсэн шүүмжлэл байна?
- Барилгын салбарын ажил жаахан оройтож эхэлсэн нь үнэн. Зээл хүлээсэн дээр нь Туул голын эрэг орчмын хайрга, элс, шорооны карьерүүдийг ажиллуулахгүй байх шийдвэр гарч, 87 карьерийг хаасан. Энэ нь Хан-Уул дүүргийн ЗДТГ-аас гаргасан шийдвэр. Харин саяхнаас 40 гаруй компаниуд нийлж 14 километр зам тавиад карьераа нээгээд ажиллаж эхэлсэн.  Ер нь барилгын үнэд нэлээд нөлөөлдөг зүйл бол цемент, арматурын үнэ. Эдгээрийг голдуу импортоор оруулж ирдэг. Арматурын 20 хувь, цементийн 30 хувийг дотооддоо үйлдвэрлэдэг. Бусдыг нь импортоор оруулж ирдэг. Тиймээс БХБЯ, Монголбанктай хамтарсан тушаалаар зайлшгүй шаардлагатай барилгын материалуудыг оруулж ирэхээр болсон. Ингэснээр арматур, цементийн үнэ тогтвортой болж байна.  Ийм учраас барилгын үнийн өсөлтийг барилгын материалтай холбон тайлбарлах үнэдэслэлгүй. Орон сууцны үнэ өсөж байгаа нь сонгуулийн өмнөх шоу буюу хөөс л байх.

-Энэ жил барилгын материалыг бодлогоор зохицуулах юм байна.  Харин дараа дараагийн жилд хэрхэн зохицуулалт хийх бол. Яамнаас урт хугацааны төлөвлөсөн төлөвлөгөө бий юу?
-Байлгүй яах вэ. 2016 он хүртэл зорилго тавин ажиллаж байгаа. Өнгөрсөн онд “Барилгын материалын үйлдвэрлэлийг дэмжих" хөтөлбөр баталсан. Энэ хөтөлбөрийн хүрээнд 2016 он гэхэд бид цемент, арматурынхаа хэрэгцээг 100 хувь дотооддоо хангах зорилт тавин ажиллаж байна. Энэ жил барилгын материалын том , жижиг хэд хэдэн үйлдвэрүүд ашиглалтад орно. Гэхдээ бүтээн байгуулалтын цар хүрээ өсөөд, хэрэгцээ нэмэгдээд ирвэл импортоор авахаас өөр аргагүй.

-Сүүлийн үед барилгын чанар гэхээсээ илүүтэй үнэд нь нэлээд анхаарал хандуулаад байх шиг. Барилгын материалын чанарт яамнаас хэрхэн анхаарч байна вэ?
-Манайх хянадаг газар нь биш. Барилгын материалын чанарт Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газраас шалгалт хийдэг. Барилгын материалын чанар, аюулгүй байдлын тухай хуулийн төсөл хэлэлцүүлгийн шатанд явж байгаа. Арматур, цементийг импортын гэрээгээр авч байна. Мэдээж араас нь  лабораторийн хяналт тавьдаг. Мөн бусад гадаад дотоод засал, сантехникийн гээд олон материалууд бий. Ялангуяа Европ стандартын барилгын туслах материалуудыг оруулж  хэрэгтэй байна.  Тэгэхгүй бол  барилгын бүх материалыг 100 айлын захаас авдаг байх нь зохисгүй. Үнэ хямд ч чанар, аюулгүй байдлын  хувьд хангалттай хэмжээнд биш. Тиймээс энэ бүхнийг хуулиар зохицуулах ёстой. 

-Барилгын материалын чанараар тэргүүлэх орнуудтай хамтран ажиллах боломж нөхцөл нь хэр байдаг вэ?
-Европын орнууд болон Солонгосын барилгын материал чанартай. Гэвч манайхан  өртөг өндөртэй гэж ойлгодог. Үнэн хэрэгтээ гэрээ контракт хийгээд бөөнөөр нь оруулж ирвэл урд хөршөөс оруулж ирж байгаа барилгын материалаас үнийн ялгаа гарахгүй юм билээ.

-Манайд вакум цонх, хаалганы үйлдвэр олноор нээгдсэн. Эдгээр үйлдвэрүүд дээр стандарт тогтоох боломж бий юу?
-Стандарт тогтоох ажлуудыг шат дараатайгаар ажлууд хийгдэнэ. Ойрын үед сайдын албан даалгавар гарна.  Манайд 600 орчим цонх хаалганы үйлдвэр ажилладаг судалгаа бий. Эдгээрээс 10 гаруй хувь нь үнэхээр сайн чанарын цонх хаалга хийж байна. Харин 20 гаруй хувь нь зэргийн чанартай. Тэгээд үлдсэн  хэсэг нь чанарын шаардлага хангахгүй хаалга, цонх үйлдвэрлэн, нийлүүлж байна. Учир нь хямдхан. Хямдхан цонх, хаалгыг хаана авч байна вэ гэхээр төсвийн хөрөнгөөр хийгддэг сургууль цэцэрлэг эмнэлгийн барилгууд авдаг. Энэ асуудал дээр  анхаарал хандуулж байна. Цаашид бид Евро стандартыг нэвтрүүлэхийн төлөө ажиллана. Иргэдийн сэтгэхүйгээр барилгынхан тоглодог. Барилгын гадна талын сайхан өнгөөр будаж, фаркетан шал, вакум цонх хийгээд л үнэд хүргэж эхэлнэ. Иргэд ч гадаад үзэмжид хууртдаг. Уг нь тухайн барилгын насжилт болоод  материалууд нь ямар чанартай вэ гэдэг дээр анхаарал хандуулах хэрэгтэй. Эдгээр зүйлийг анхаарч худалдан авалт хийгээсэй гэж хүсэж байна.

  Эх сурвалж http://www.info.mn