Жуулчны буюу бидний нэрлэж заншсанаар “Урт цагааны” гудамжинд “Дэлхийн Монгол хүн” төсөл хэрэгжих гэнэ. Уг төслийн талаар санаачлагч Д.Отгонбаатар, Д.Өлзий-оршихоос тодрууллаа.

-Дэлхийд данстай алдартнуудыг лааны тосон барималд мөнхөлнө гэсэн мэдээлэл сүүлийн үед цахим хуудаснаа гараад байгаа. Харин эл музейн санаачлагч нь “Дэлхийн монгол хүн” төслийнхөн байж?
Д.О:-Энэ төсөл маань оюун ухаан, авьяас билэг, эр зоригоороо олноос онцгойрч тодорсон түүхэн хүмүүсээ дэлхий дахинд сурталчлан таниулах зорилготой. Тиймдээ ч “Дэлхийн Монгол хүн”  төслийнхөө хүрээнд Улаанбаатар хотын төвд байрлах жуулчны гудамжинд гадаад, дотоодын жуулчдад зориулсан лааны тосон музей байгуулахаар ажиллаж байна. Нөгөөтэйгүүр, олны танил зарим нэгэн эрхэм шагналдаа ханачихсан байдаг. Тэгвэл энэ төсөл хэрэгжсэнээр би ч гэсэн музейд өөрийнхөө дүрийг мөнхлөх боломжтой юм байна гэдэг үүднээс илүү их тэмүүлэл, зорилго өвөртлөх болов уу гэж бодож байна.

-Нэг хүний лааны тосон баримал ойролцоогоор 200-300 сая төгрөгөөр босдог гэсэн. Түүхий эдээ хаанаас авах вэ?

Д.Ө:-Лааны тосоор урлахгүй. Ингэж хэлэхээр хүмүүс яагаад лааны тосон музей гэж нэрлэсэн юм бэ гэж асуух байх. Лааны тос нь хүний нүүр царайн хувирлыг гаргахад 80-90 хувь нь л адилхан болгодог. Харин целконоор хийвэл 99 хувь адилхан болдог юм. Тиймээс лаа биш целконоор баримал хийнэ гэсэн үг.

-Түүхэнд нэрээ мөнхөлсөн хүмүүсээс гадна өнөөгийн урлаг, спортын ямар эрхмүүдийн баримал босох бол. Эхний ээлжинд баримлыг нь бүтээхээр  товлосон хүмүүс бий юу?

Д.О:-Эхний ээлжинд урлаг судлаач, түүхч гээд салбар бүрийн төлөөллийг оролцуулсан комисс байгуулна. Ингээд дэлхий дахинаа эх орныхоо нэрийг гаргасан Монгол Улсын олимпын аваргууд, анх сансарт ниссэн болон дэлхийн дээвэр Эверестийн оргилд гарсан уулчид, сумогийн их аваргууд, сонгодог урлагийн мастерууд, дэлхийг донсолгосон жанжин нарын нэрийг гаргаад цахим ертөнц болон иргэдийн дунд явуулсан санал асуулгаар 20 хүнийг сонгон лааны тосон баримал бүтээнэ.

-Жуулчны гудамжинд байгуулахаар төлөвлөсөн гэсэн. Гэтэл сүүлийн хэдэн жилд олигтой бүтээн байгуулалт хийгээгүй хотын төвийн гудамжнуудын нэг шүү дээ?

Д.О:-Манайхаас бусад оронд жуулчны гудамж гэж бий. Жуулчдын гудамж нэртэй л болохоос тэдэнд үзүүлж, харуулах юу ч байх­гүй шүү дээ. Гэтэл байрш­лаараа Улаанбаатар хотын аялал жуулчлалын менежментийг маш оновчтой зохион байгуулж чадвал хамгийн тохиромжтой  газар. Өнөөдөр хотын төвд нь Улсын их дэлгүүр, зүүн талд Урлагийн музей, хойд талд Динозаврын музей баруун талд нь Гандантэгчилэн хий­дийг л жуулчид зорьж байна. Жуулчны гудамжинд лааны тосон баримлын музей байгуулагдснаар жуулчдад зориулсан төвлөрсөн цэг бий болж, үйлчилгээний төрөл, чанар худалдан авалт эрс нэмэгдэнэ.

-Тэгэхээр жуулчдад зориул­сан бүхий л худал­даа үйлчилгээ төв­лөр­сөн цогцолбор болохнээ?

Д.Ө:-Тийм ээ. Төслийн хүрээнд жуулчдад зориулсан нэгдсэн цогцолбор бий болно. Зөвхөн музей байгуулагдахаас гадна Монголын алдартнуудын хөшөө дурсгал, гарын хээ, оддын хэлсэн үг, зураг, баримал, каллиграфын бүтээл мөн уран бүтээлчдийн чөлөөт үзэсгэлэн, төрөл бүрийн үзүүлбэр багтах юм.

-Төслийн хүрээнд энэ бүгдийг байгуулна гэдэг хэцүү. Төрийн болон төрийн бус байгууллагатай хамтран ажиллаж байгаа юу?
Д.О:-Бидэнтэй одоогоор хамтран ажиллаж байгаа байгууллага байхгүй. Ямар ч гэсэн хийе, бүтээе гэсэн хүсэл, зорилгоо эхлүүлье. Жуулчны гудамжинд Лааны тосон баримлын музей байгуулах хүсэлтээ Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж, ССАЖ-ын сайд Ц.Оюунгэрэл, хотын дарга Э.Бат-Үүл, НИТХ-ын дарга  Д.Баттулга нарт бичгээр явуулаад байна. Улаанбаатар хотод жуулчдад зориулсан байгууламж ховор учраас ганцхан хоногийн маршрутаар лнийслэлтэй танилцах аяллын хөтөлбөр дуусчихдаг. Тэгвэл энэ музей байгуулагдсанаар Улаанбаатар хотын төсөвт орж ирэх бүх салбарын орлого хоёр дахин нэмэгдэнэ.

Эх сурвалж: асса.мн