Нийслэлийн Засаг дарга Э.Бат-Үүл “урт цагаан”-ыг нурааж оронд нь орчин үеийн олон давхар барилга барихаар шийдвэрлэжээ. Гэтэл энэ шийдвэр тус барилгын түрээслэгчдэд таалагдахгүй байгаа юм байна. Тэд хотын мэрт энэ талаараа шаардлага хүргүүлж, захирамжаа цуцлахгүй бол тэмцлийн дараагийн хувилбарыг сонгохоо илэрхийлжээ.
Ширүүхэн салхинд нураад ойчиход ойрхон болсон энэ барилгыг 1999 онд нийслэлийн өмч болгох шийдвэр гарсан байдаг. Гэсэн ч өнгөрсөн хугацаанд бүх ашгийг давуу эрхтэйгээр “халаасалж” ирсэн 30 гаруй компанийн эзэд хуучирсан барилгаа нураалгахыг эсэргүүцэж эхэлсэн гэнэ.
Нийслэл Улаанбаатарт амбасын үеийн “балгас” болсон олон байшин, барилга бий. Хана туурга нь ялзарсан, хөгц, чийгэнд идэгдсэн хүний ажил эрхлэх орчин нөхцөлийн наад захын шалгуурыг хангаж чадахааргүй, газар хөдөлбөл хамгийн түрүүнд нурж хүн дараад алчихаж мэдэх барилгуудын нэг нь яах аргагүй “урт цагаан”. Оготны нүх шиг харанхуй өрөөнүүдтэй, агаар салхи орох нөхцөлгүй болчихсон, насжилт удаантай энэ барилгыг шинэчлэх нь хотын үзэмж, түрээслэгчдийн тав тух, ажиллах орчинг бүрдүүлэх талаасаа аль алинд нь хэрэгтэй. Нийслэлийн өмчийн газраас уг барилгыг Концессийн гэрээгээр бариулахаар тендер зарлаад байгаа юм байна. Зураг төслөөс нь харвал хоёр давхар хуучин барилгын оронд 26-30 давхар өндөр байшинг сүндэрлүүлж, гар үйлдвэрлэл, оёдол, алт мөнгө, зүсэн бүрийн засвар үйлчилгээг төрөлжүүлэн ажиллуулахаар төлөвлөөд буй бөгөөд хуучин барилгыг нурааснаар ажлын байр хэд дахин нэмэгдэнэ гэж тооцоолж байгаа бололтой. Мөн “Жуулчны гудамж” гэсэн тодотголоо товойлгож, жуулчдын нүдийг хужирлаж, мөнгийг нь “саах” үйл ажиллагаа явуулах төлөвлөгөөтэй байгаа аж. Гэтэл нийслэлийн Өмчийн харилцааны газартай гэрээ хийсэн 30 компани, тэдэнтэй гэрээ хийж түрээсэлдэг давхар, давхар түрээслэгчид барилгыг шинэчлэх ажлыг дэмжихгүй байгаа юм байна. Ардчиллын эхний жилүүдэд нохой, шувууны үүр болсон барилгыг өөрийн хөрөнгөөрөө засч, 700 хүний ажил амьдралыг залгуулж байхад хотын захиргаа тэднийг хоолноос нь салгах нь гэж үзэж байгаагаа 30 компанийн эзэд шаардлагадаа тусгажээ. Яс юман дээрээ тэдний эрх ашиг зөрчигдөнө гэж айж байгаа болохоос тэр 700 түрээслэгч хоолтой хононо уу байна уу, ажлын байр нь хүйтэн байна уу үгүй юу гэдэг нь тэдэнд хамаагүй. Хамгийн гол нь сар бүхний сул ашгаа бусдад алдчихгүй л бол тэнд ямар нөхцөл дунд хэн ажиллах нь чухал биш.
Хуучин барилгаа нурааж, гоё байшин бариад өгье гэсээр байхад “балгасан” дотроо ажиллана хэмээн зөрүүдлээд байгаа түрээслэгчид гэсэн өөрсдөө тэнэг хүмүүс биш бол яагаад сайхан байшинд ажлаа хийе гэж боддоггүй юм бэ. “Өөх өгсөн хүнтэй өглөө босоод заргалдана” гэгчээр ажлын байрыг чинь шинэчлээд өгье гэсний төлөө эсэргүүцэл, тэмцэл дээрээр тулах нь ямар учиртай билээ. Шаардлага хүргүүлж, эсэргүүцэл зарлаж байгаа түрээслэгчид өөрсдийнхөө төлөө дуугарч байна уу эсвэл, өөр хэн нэгний эрх ашгийг хамгаалаад байна уу гэдэг нь хачирхалтай. Эрүүл мэнд, ажиллах орчин, тав тухаа бодсон ч тэр “үлээх” төдийд хийсээд уначихаар өт хорхой, чийгэнд идэгдсэн хуучин барилгадаа шигдээд байхыг хүсдэг хүн байх уу. Тэгэхээр энэ бүхэн түрээслэгчдийг турхирч, араас нь “шүрүүп”-дээд байгаа 30 гаруй компанийн эзэдтэй холбоотой байхыг үгүйсгэхгүй. Тэдний хувьд халаасанд ордог сул ашиг нь алга болчих вий гэж айж байгаа учраас л нохой, шувууны үүр болсон барилгыг засч додомдон өдий зэрэгтэй болгосны дараа төр булаах нь хэмээн бухимдалтай байгаа бололтой юм.
Албаны эх сурвалжийн мэдээллээр бол “урт цагаан”-ыг өмчилсөн 30 гаруй аж ахуйн нэгжийн дунд нийслэлийн Засаг дарга асан Г.Мөнхбаярын төрсөн дүүгийн, мөн Үндэсний аудитын газрын дарга асан Л.Жавзмаагийн компани байдаг бололтой юм. Тэдний зүгээс нийслэлийн Өмчийн харилцааны газартай хамтран барилгын шинэчлэх асуудлыг ярилцах ёстой гэж үзэж байгаа аж. Зарим нэг нь бидний зөвшөөрөлгүйгээр барилга барих тендер зарласан гэж нийслэлийн Захиргааны хэргийн шүүхэд гомдол гаргасан гэх мэдээлэл байна. Нийслэлийн Өмчийн харилцааны газрын мэргэжилтэн н.Ганбат “Энэ барилгыг шинэчилснээр олон зуун хүн ажлын байртай болох юм” гэж тайлбарласан. Харин түрээслэгчдийн хувьд ашиг орлого, ажлын байраа алдаж магадгүй хэмээн айж буйгаа нуугаагүй. Тэдний хувьд энэ барилгыг нийслэлийн өмчөөс салгаж, өөрсдөө өмчлөхийг хүсч байгаа юм байна. Хүүхэд уйлахаараа айлгадаг гэгчээр ёүүлийн үед манай түрээслэгчид тэмцэнэ, жагсана гэдгээрээ түрий барьдаг болчихсон. Уг нь хуучин барилга шинэчлэх ажил өөрсдийнх нь эрүүл, стандартын орчинд ажиллах боломжийг хангахад чиглэгдэж байгаа шүү дээ. Уг нь өнөөдрийн өөхнөөс маргаашийн уушиг гэдэг үг байдаг. Хэзээ мөдгүй нураад ойчиход бэлэн болсон “урт цагаан”-ыг улстөржүүлэх шаардлагагүй л баймаар.
Ж.ЭРХЭС \news.mn\