- Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй “Шинэ бүтээн байгуулалт” , “Дэд бүтэц” төслийн ажлууд ямар шатанд явж байна вэ? Цахилгаан, дулааны инженерийн шугам сүлжээний өргөтгөл шинэчлэлтийн ажлууд 11 сарын 1-нд дуусах ёстой байгаа. Гүйцэтгэлийн ажлууд хугацаандаа амжих уу, ямар нэг хүндрэл бэрхшээл гарч байгаа юу?
- Орон сууцны нийлүүлэлтийг нэмэгдүүлэх ажлын хүрээнд дэд бүтцийн инженерийн шугам сүлжээг өргөтгөх, засаж шинэчлэх шаардлагатай болсон. Энэ ажлын хүрээнд 200 тэрбум төгрөгөөр шинэ орон сууцны хорооллууд болон гэр хорооллын дахин төлөвлөлтийн байршлуудаддэд бүтцийнбүтээн байгуулалт хийгдэж байна. Нийтдээ зургаан хороололд шинээр дэд бүтэц тавихаас энэ жил Буянт-Ухаа, Ирээдүй, Баянголын ам гээд гурван газар тавьж байгаа. Ирэх жил Яармаг зэрэг үлдсэн хорооллуудад тавина. Гэр хорооллын дахин төлөвлөлтөд орсон 12 газар дэд бүтцийн ажил эхлүүлж байгаа. Газар чөлөөлөхтэй холбоотой хүндрэл гарч байгаа ч төлөвлөсөн хугацаандаа хийж дуусгана.
- БХБЯамнаас энэ онд багтаж шинээр ашиглалтанд орох орон сууцны судалгаа хийж байгаа гэсэн. Судалгааны дүнг хэзээ танилцуулах вэ?
- Мэргэжлийн судалгааны байгууллагаар шинэ орон сууцны нарийвчилсан судалгаа хийлгэж байгаа. Өрөөний тоо, байршил, метр квадратын үнэ гээд олон талаар нарийвчилж гаргах учраас бага зэргийн удаашралтай байгаа ч 10 дугаар сардаа багтаагаад дүнг танилцуулна.
- Энэ намар шинээр ашиглалтанд орох сууцны тоо нэмэгдэнэ. Тиймээс байрны үнэ буурна гэж яамнаас мэдэгдэж байсан ч үнэ буурсангүй. Орон сууцны үнийн өсөлтийг ипотекийн зээлтэй холбож тайлбарлах хүн олон байна. Энэ талаар тайлбар өгвөл?
- Орон сууцны эрэлт их байгаа нь яалт ч үгүй үнэ нэмэгдэх шалтгаан болж байна. Иргэдэд зээл өгөөд байр худалдан авах чадвартай найдвартай эрэлт бий болонгуут үл хөдлөх хөрөнгийн худалдаачид, хөрөнгө оруулагчид үнийн өсөлт бий болгосон тал бий. Гэхдээ энэ орон сууцны үнийн өсөлт ньнийлүүлэлтийг нэмэгдүүлэх томоохон хөшүүрэг болж байгаа юм. Өөрөөр хэлбэл орон сууцны эрэлт ихсээд, үнэ өндөр байгаа нь энэ салбар луу хөрөнгө оруулах сонирхлыг өдөөж өгсөн гэж болно. Үүний үр дүнд барилгын салбарын хөрөнгө оруулалт нэмэгдэж, энэ хэрээр нийлүүлэлт огцом нэмэгдэх төлөвтэй байна. Энэ жилийн тухайд маш их мөнгө орж ирсэн учраас угсралтын компаниуд ирэх жилийнхээ ажлыг эхлүүлчихэж байгаа. Жишээлбэл, жил бүрийн энэ үед цемент, арматурын эрэлт эрс багасдаг байсан бол энэ жил маш их эрэлттэй байгаа. Энэ нь маш олон компани ирэх жил барих барилгынхаа суурийг цутгаж байгаатай холбоотой юм байна. Мөн ирэх жил 30.000 гаруй шинэ орон сууц ашиглалтанд орно. 2013 оны хувьд ганцхан барилгын салбар 2,5 дахин өсөлттэй гарсан.
- Сүүлийн хэд хоног цементний үнэ огцом өссөн. Яамнаас энэ асуудлаар ямар арга хэмжээ авсан бэ?
- Барилга угсралтын ажилулирлын шинж чанартай байдаг. Аравдугаар сарын 15 гэхэд угсралт, цутгалтын ажил зогсоно. Цемент, арматурын үнийг тогтвортой барих хөтөлбөр тавдугаар сард эхэлсэн. Тавдугаар сараас хойш өнөөдрийг хүртэл барьж явсан. Хятадын цементийн гурван үйлдвэр дөрөв хоногийн зогсолт хийснээс болж энэ хэдхэн хоногийн хомсдол бий болсон. Үүнээс шалтгаалж үнийн өсөлт зарласанч нэмэгдсэн үнээр цемент авсан барилгууд байхгүй. Харин өчигдрөөс эргээд буучихсан байгаа. Бид зээл өгсөн компаниудаа дуудаж хуралдаад асуудлыг шийдвэрлэсэн.
- Ипотекийн зээлийн журмыг арилжааны банкууд өөрчлөх боломжтой юу. Өөрөөр хэлбэл, арилжааны банкууд эрсдэлээ тооцоод зээлийн урьдчилгааг 50-60 хувь болгосон гэсэн мэдээлэл гарсан байна лээ. Ингэх эрх тэдэнд бий юу?
- Арилжааны банкуудад ингэх эрх байхгүй. Бид энэ асуудлаар Монгол банкнаас тодруулсан, урьдчилгаа 30 хувь хэвээрээ байгаа. Хэрвээ банкууд дур мэдэж урьдчилгаа төлбөрийг нэмэх ч юмуу, өөр ямар нэгэн хязгаар тавьж байгаа бол тэр банкыг хөтөлбөрөөс хасах болно.
Ярилцсан Б.Цолмонтуяа