Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч, Татварын ерөнхий газрын даргын хамтарсан захирамж, тушаал гарч, нийслэлд Үл хөдлөх эд хөрөнгийн тооллого, татвар төлөгч иргэнийг бүртгэлжүүлэх ажлыг эхэлсэн. Энэ талаар нийслэлийн Засаг даргын Санхүү, эдийн засгийн асуудал хариуцсан орлогч Н.Батаатай ярилцлаа.

-Нийслэлд Үл хөдлөх эд хөрөнгийн тооллого, татвар төлөгч иргэнийг бүртгэлжүүлэх ажлыг хэрхэн зохион байгуулж байна вэ?

- Улаанбаатар хот өнөөдөр хэдэн төгрөгний өмч хөрөнгөтөй, ямар хэмжээний санхүүгийн чадавхитай хот гэдгээ мэддэггүй. Хот өөрийнхөө хөрөнгийг тоолно гэхээр зөвхөн нийслэлийнхээ өмчийг л тоолдог. Гэтэл Улаанбаатар хотод төрийн өмч, хувийн өмч, олон нийтийн өмч гээд олон хэлбэрийн ихээхэн хэмжээний хөрөнгө байна. Энэ бүх хөрөнгө нийлээд Улаанбаатар хотын өмч юм. Тэгэхээр анх удаа Улаанбаатар хотын бүх өмчийг тоолох ажлыг зохион байгуулж байна. Тооллого бүртгэлийг хийснээр цаашид Улаанбаатар хотын зээлжих зэрэглэлийг тогтоох, хотын санхүүгийн хөрөнгийн чадавхийг тогтоох, үл хөдлөх хөрөнгийн татвар ногдуулах ажлыг сайжруулах, үл хөдлөх хөрөнгийн татварын суурь баазыг өргөтгөх зэрэг ажлуудыг хийхэд дөхөм болох юм. Дэлхийн томоохон хотууд үндсэн орлогоо үл хөдлөх хөрөнгийн татвараасаа бүрдүүлдэг. Гэтэл манайд “Хүн амын орлогын албан татвар”-аар хотынхоо үйл ажиллагааг явуулдаг. Ажлын хэсгийн бас нэг зорилго нь нийслэлд бүртгэлтэй иргэдийнхээ татварын орчинг шалгаж, татвар төлөх боломжтой боловч зайлсхийдэг, далд эдийн засагтай тэмцэж, ил болгох ажлыг давхар зохион байгуулах явдал юм.

-Тооллого, бүртгэлийн эцсийн үр дүн нь юу байх вэ?

- Энэ тооллогын үр дүнд бүх татвар төлөх боломжтой объект, субъект татварын бүртгэлд орно. Мөн санхүүгийн мэдээллийн үндсэн баазтай болох зорилт тавьж байна. Үүнийг хэрэгжүүлснээр  далд эдийн засгийг ил болох, Улаанбаатар хотын татварын орчинг сайжруулах, санхүүгийн баазыг бэхжүүлэх боломж бүрдэнэ. Жишээлбэл, нэг хүн 10 байртай 9 байраа хөлслүүлж,  ихээхэн хэмжээний мөнгө олж байгаа хэрнээ татвар төлдөггүй. Үүнийг ил болгож, татварын нэг тогтолцоонд шилжүүлнэ. Тооллого, бүртгэлийн ажилд Улаанбаатар хотын төсвөөс нэлээд хэмжээний хөрөнгө гаргаж, 300 гаруй санхүүгийн байгууллагаас ажилтан авч ажиллуулахаар төлөвлөсөн. Дүүрэг, хороодод ажлын хэсэг байгуулан, тооллого хийж, 11-р сард Татварын ерөнхий газарт дүнгээ нэгтгэснээр дуусна.

-Өмнө нь тооллого бүртгэл хэрхэн явагддаг байв.Энэ удаагийн тооллогын онцлог нь юу вэ?

-Өмнө нь зөвхөн Улаанбаатар хотын бүртгэлдбайгаа хөрөнгийг тоолдог байсан. Энэ нь хотын захиргаа болон харьяа газрынхаа хөрөнгийг л тоолдог байсан гэсэн үг. Харин хувийн хэвшил, олон нийтийн өмч, нийтийн эзэмшлийн зам талбайг тоолдоггүй байсан. Тиймээс бид одоо нийтийн эзэмшлийн зам талбайг тоолж дуусаад, үнэлгээ хийж байна. Мөн Улаанбаатар хотод байгаа худаг, усыг тоолох ажил 10-р сард дуусна. Улаанбаатар хотын эд хөрөнгийг бүртгэлжүүлэх ажил шат шатандаа явж байна. Орон сууцны хуулиар орон сууц бол татвараас чөлөөлөгдсөн байдаг. Харин нэг давхрын үйлчилгээ явуулж буй бүх байруудыг бүртгэлжүүлэн, бизнесийн үйл ажиллагаа явуулж буй эзэмшигчид татвар төлөх шаардлагатай болно.