Монгол түмний уламжлалт гэр сууц нь нэн эртний уламжлалтай агаад хөгжил хувьслын олон шатыг туулан өнөө үед ирсэн билээ. Хөнгөн авсаархан, удаан эдлэгддэг, архитектурын онцгой шийдэлтэй гэх мэт олон тодотголыг Монгол гэрөөртөө агуулдаг.  Гэвч нүүдэллэн аж төрөхөд хамгийн сайн зохицсон Монгол гэр маань бүтэц зохиомжынхоо хувьд гадаадын жуулчид, эрдэмтдийн сонирхлыг ихээхэн татаж тэдний ашиг олох хэрэгсэл болоод байна.

           Америкийн нэгдсэн улсын“Pacific Yurts Inc” компани “Pacific Yurts” буюу “Нам гүм нэртэй” Монгол гэр үйлдвэрлэн борлуулдаг аж. Тус компани нь 1978 онд АНУ-д байгуулгадсан бөгөөд Монгол гэрийн загвар дизайныг өөрчлөн сайжруулж, тохилог  сууц болгож чаджээ. Тэд Монгол гэрийг хувийн, бизнесийн, албан байгууллагын гэж төрөлжүүлэн өвөрмөц загварын шийдэлтэй болгон өөрчилсөн байна. Эдгээр гэрүүд нь янз бүрийн үнэтэйбөгөөд  хамгийн жижиг нь 4670 доллар бол хамгийн том хэмжээтэй нь 10.190 доллар. Америкчууд Монгол гэрийг тун амжилттай брэнд бүтээгдэхүүн болгож чадсан бөгөөд зохиогчийн эрхээ авч, олон улсын шилдэг бүтээлүүдийн шагнал олныг хүртсэн гэнэ.

          Монгол гэрийг гадныхан сонирхож хэрэглэдэг жишээ ганц үүгээр зогсохгүй. Тухайлбал, Голландын нэгэн бизнес эрхлэгч жуулчны бааздаа нэлээд олон Монгол гэр барьж, улмаар өндөр нуруутай өрнөдийн хүмүүс гэрт орж гарахад хялбар болгох үүднээс гэрийн хаалганы тотгыг өндөрсгөн арк маягийн болгон, гэр үйлдвэрлэдэг цехтэй болжээ.

         Мөн Монголд тахь эргэн нутагшуулах төсөлд оролцож байсан Францын морь судлаач эрдэмтэд нутгийнхаа өмнөд хэсэгт жилийн дөрвөн улиралд гэрт амьдран тахийн зан араншинг судладаг гэнэ. Үүнээс гадна Парис хотод Монгол гэрт дуу бичлэгийн студиажиллуулдаг жишээ бас бий. Дөрвөлжин өрөөнд хана, тааз, шал болон өрөөний булан хүртэл долгион харилцан адилгүй хэмжээний зайг туулах тул зөөлөвч хийсэн ч дуунд гажилт үүсдэг бол дугуй хана дээвэртэй, эсгий бүрээстэй гэр аль ч талаараа дуу бичлэгийн студи хийхэд хамгийн оновчтой байр болдог ажээ.

          Харин Монгол улсад өнөөдрийн байдлаар нийт хүн амын 70%,Улаанбаатар хотын 59%, аймгийн төвийн 80-90% гэртамьдардаг гэсэн судалгаа бий. Мөн сүүлийн жилүүдэд аялал жуулчлал эрхэлдэг байгууллагууд гэр отог өргөн хэрэглэх болсон. Хөдөө нутгийн малчид гэрийн дээвэр дээрээнарны зай, телевизийн тавган антентавиад, гэрийнхээ дотор талыг хөргөгч, телевизор, радио, компьютер гээд гэр ахуйн орчин цагийн бүхий л хэрэгслээр чимэх болжээ. Ийнхүү Монгол гэрийн зөвхөн тавилга шинэчлэгдэж буй бус гэр өөрөө гадаад оронд байр сууриа олж, тал нутгаасаа хальж харь холын орнуудад тархаж эхэллээ.

Монгол гэрийг тохижуулсан байдал

Гал тогооны хэсэг

Бассейн байрлуулсан байна

Угаалгын өрөө