“100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрт хамрагдсан хүмүүс эхнээсээ суулт хийж, өлсгөлөн зарлахдаа тулаад байна. Эдгээр хүмүүсийн материалыг анх Орон сууц санхүүжилтийн корпораци /ОССК/-д хүлээн авч байсан. Урьд нь 4000 төрийн албан хаагчийг сарын найман хувийн хүүтэй зээлээр байртай болгосон эл байгууллага иргэдийн итгэлийг илүү төрүүлсэн нь мэдээж. Тиймээс бид  ОССК-ийн захирал А.Гантулгаас зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Зургаан хувийн хүүтэй орон сууцэы зээлийн бүртгэл, сонгон шалгаруулалт танай байгууллага дээр явагдсан. Гэтэл санхүүжилтийг нь Төрийн банк хийхээр болсон байдаг. Зээлийг анхнаас нь танай байгууллага хариуцан ажиллаж болоогүй юм уу?

-“100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөр болон иргэдэд хэрхэн зээл олгохыг тухайн үеийн Засгийн газрын шийдсэн нь мэдээж. ОССК-ийн хувьд иргэдийн бичиг баримтыг хүлээн авч, шалгуур хангасан хүмүүсийг бүртгэн материалыг Төрийн банк руу шилжүүлсэн байдаг. Энэхүү хөтөлбөр нь Ардчилсан намыг Хамтарсан Засгийн газраас гарснаас хойш болсон үйл явдал гэдгийг хүмүүс санаж буй биз ээ. Сарын зургаан хувийн хүүтэй зээл гэхээр хүн бүр хошуурах нь мэдээж биз дээ. Тэгээд ч 100 мянган айлыг байртай болгоно гэхээр бүгд хамрагдана гэж ойлгоно. Тиймээс олон хүн манайд хандсан. Тэдгээрээс шаардлага хангасан материалыг Төрийн банк руу шилжүүлсэн байдаг. Зээлийг яагаад заавал банкаар дамжуулан олгосон талаар би хэлж мэдэхгүй. Уг нь манай байгууллагын хувьд урьд нь төрийн албан хаагчдад зориулсан “4000 айлын орон сууц” хөтөлбөрийг амжилттай хэрэгжүүлсэн туршлага бий. Тухайн үеийн шийдвэр гаргагч нар ингэж шийдсэн хэрэг.

-Танайх яг хэдэн айлын зээлийн материалыг бүртгэсэн юм бол?

-4335 айл зээлд хамрагдах боломжтой гэж үзээд материалыг нь шилжүүлсэн.

-Тэднээс хэд нь зээлээ авсан байдаг бол?

-Миний ойлгож байгаагаар 705 айл зээлээ авч, ямар нэгэн асуудалгүйгээр байраа авсан гэж ойлгож байгаа. Дараагийн 700 айлд олгох 30 тэрбум төгрөгийг Шинэчлэлийн Засгийн газраас шийдээд өгчихсөн, зээлээ авч эхэлж байх учиртай. Үлдсэн хүмүүсийн хувьд байдал хүнд байна. Гэвч төр засаг хараад зүгээр суухгүй байх гэж итгэж байгаа.

-Тэгэхээр цаана нь зээлээ хүлээсэн 2000 гаруй хүн байна гэсэн үг үү?

-Тийм л болж таарч байна.

-Зээл хүссэн хүмүүс танайд материал бүрдүүлэхдээ урьдчилгаа төлбөрөө өгсөн хэрэг үү?

-Тийм. Шалгуур нь тийм болохоор урьдчилгаа төлбөрөө орон сууцны компаниудад өгчихөөд Төрийн банк руу шилжсэн.

-Зээлээ авч чадаагүй хүмүүс зээл олгохдоо дарааллыг харгалзахгүй байгаа талаар гомдоллож байна. ОССК болон Төрийн банкныхан өөрийн танил, найз нөхөд, ах дүүсээ дугаар дайруулан оруулж байна гэх юм?

-Алдаа эндэл, буруу ташаа зүйл гарсан бол харамсалтай байна. Үнэхээр намайг ажил авах үед л тэр асуудал шийдэгдсэн байсан болохоор би хариулж мэдэхгүй байна. Одоогоор манай байгууллагатай холбоотой нэг ч гомдол надад ирээгүй. Хойшид манай байгууллагад танил тал харах, дугаар алгасуулах зэрэг үйлдэл гаргахгүй ажиллана гэдгийг л амлах байна даа.

-Зургаан хувийн зээлийн санхүүжилт зогсчихоод байхад ОССК бүртгэл хийсээр байгаа гэх юм?

-4335 хүнийг Төрийн банк руу шилжүүлснээс хойш бүртгэл огт хийгээгүй.

-Танайхаас төрийн албан хаагчдад олгосон 4000 айлын орон сууцны зээлийн эргэн төлөлт ямар байгаа вэ?

-Маш сайн байгаа. Зээлдэгчдийн 96,9 хувь нь зээлээ бүрэн төлөөд явж байгаа.

-Үлдсэн 3,1 хувь нь найдваргүй зээлдэгч гэсэн үг үү?

-Үгүй ээ. Хугацаа алдаж төлөгдөж байгаа гэсэн үг. Зээлдэгчдээс зарим нэг хүн  өөд болсноос зээлийн эргэн төлөлт удааширч буй тал бий. Бусдаар зээл төлөлт сайн байгаа.

-Танай байгууллага хаана харьяалалтай байгууллага вэ. Цаашид юу хийхээр төлөвлөж байна вэ?

-ОССК-ийн хөрөнгийн 51 хувийг нийслэлээс бүрдүүлсэн бол үлдсэн 49 хувийн тал /24,5 хувь/ нь Барилга, хот байгуулалтын яамны, тал нь  Сангийн яамны мэдэлд байдаг газар. Гурван том толгой, гурван том мэдэл байдаг гэж хэлж болно. Одоогийн байдлаар манай байгууллагын активын хэмжээ 150 гаруй тэрбум төгрөгт хүрээд байна. Дээр нь бид гадаад, дотоодын хөрөнгө оруулалт татахыг хичээж байгаа. Тиймээс орон сууцны долдугаар хороолол, Буянт-Ухаад баригдах шинэ суурьшлын бүсийн бүтээн байгуулалтад оролцох хүсэлтэй байгаа. ОССК-д орон сууцны хөтөлбөр амжилттай хэрэгжүүлсэн туршлага байна, үнэнч шударгаар ажиллах чадварлаг боловсон хүчин байна. Энэ бүхнийг үндэслээд  орон сууцны шинэ төлөвлөлтөд оролцох хүсэлтийг дэмжих болов уу гэж бодож байна.

-Орон сууц барих талаар албан ёсоор гэрээ хийчихсэн байгаа юу?

-Одоогоор албан гэрээ хийгээгүй ч нийслэлийн хөрөнгө давамгайлсан байгууллагын хувьд биднийг дэмжинэ гэж итгэж байгаа.

-Саяхан та орон сууцны нэг ам метр талбайн үнийг нэг сая төгрөгт багтаах боломжтой гэж мэдээлж байсан. Барилгачид харин таныг үлгэр ярилаа гэж шүүмжилж байсан. Хэрэв ОССК шинэ суурьшлын бүсийн бүтээн байгуулалтад оролцвол үнэ ханшаа нэг сая төгрөгт багтаах уу?

-Тийм ээ. Нэг сая төгрөгт багтаан барьж болдгийг харуулах болно. Барилга барих бол хүнд ажил биш шүү дээ. Харин цахилгаан, дулааны хангамж, дэд бүтцийг нь шийдэх л хэцүү. Зарим хүмүүс намайг тал тоосго өрж үзээгүй гэж шүүмжилж мэдэх юм. Гэвч би бизнесийг мэднэ. Барилга чинь бизнес шүү дээ. Бизнесийг яаж зөв авч явахыг би мэднэ.

-Ингэхэд та барилгачин хүн үү. Хаана ямар ажил алба хашиж байсан бол?

-Социализмийн үед би БНЧУ-д гурван жил  суралцсан. Харамсалтай нь төгсч чадалгүй сургуулиа орхисон. Хожим нь Санхүү, эдийн засгийн дээд сургууль дүүргэж, эдийн засагч мэргэжил эзэмшсэн дээ. 1996 оноос хойш хувийн бизнес эрхэлж, хүнс, уул уурхай, төмөрлөгийн чиглэлээр хэд хэдэн үйлдвэр байгуулан ажиллаж байлаа. 2000 оноос Ардчилсан намын Үндэсний зөвлөлдөх хороо /ҮЗХ/-нд гишүүн болсон. Түүнээс хойш Хан-Уул дүүргийн АН-ын дарга, ҮЗХ-ны гүйцэтгэх зөвлөлийн гишүүн байлаа. НИТХ-ын төлөөлөгч. Албан тушаал хөөцөлдөхөөсөө илүү нийслэлийнхний хамгийн их эрэлттэй орон сууцыг хямд үнээр хангах боломжтойг харуулах гэж энэ байгууллагад ирсэн.

-Хямд үнийг “хямд” чанар гэж хүмүүс ойлгодог болжээ. Тэгэхээр орон сууцны нэг ам метр талбайг нэг саяд багтаан барих боломж үнэхээр байна уу?

-Ц.Нямдорж гуайн хэлдэг “Хүнд жудаг гэж нэг юм байдаг даа” гэдэг үгийг би барилгын компанийн упирдлагуудад хаяглаад хэлчихье. Ялангуяа бизнесмэн хүнд жудаг хамгаас чухал. Барилгын үнэ өндөр байгаагийн нэгдүгээр шалтгаан газрын үнэ. Тэрбум, тэрбум төгрөгөөр газар худалдаж аваад, нэг төгрөгийг гурван төгрөг болгож суга өсгөдөг бизнес бол барилга гэдэг нь харагдаж л байна шүү дээ. Барилгын салбарын үнийн өсөлт бол зохиомол хөөсрөлт гэж би хатуу хэлнэ. Улаанбаатарт халаалтын радиатор нэг ширхэг нь 120 ам.доллар байхад Германы үйлдвэрт захиалга өгч энд авчрахад 30 ам.доллар л болж байна. Мөн вакум цонхыг эндээс авснаас Германаас авчрах нь гурав дахин хямд байна. Энэ мэт жишээ олныг хэлж болно. Тэгэхээр хөөсрөлт гэхээс аргагүй. Түүнчлэн барилга барих стандарт нэг биз дээ. Гагцхүү байшиндаа суурилуулсан ванн жорлон, дотоод засал, интерьер дизайн зэргээс шалтгаалаад хэт өндөр үнэ тогтоогоод байна. Алтаар бүрсэн суултуур, шаазан суултуур хоёр өөр үнэтэй байх нь мэдээж биз дээ. Өнөөдөр монголчууд бүхэлдээ ченж амьдралд орчихлоо. Мөнгөний, барилгын, махны, нүүрсний, түлээний ченжүүдээс амьдрал шалтгаалж байна.

-Монголбанк болон Барилга, хот байгуулалтын яам хамтран барилгын салбарыг дэмжих хэлэлцээр байгуулан таван хувийн хүүтэй зээл гаргаж байгаа гэсэн. Тэрхүү санхүүжилт танайхтай ямар нэгэн хамааралтай юу?

-Манайд ямар ч хамааралгүй асуудал. Монголбанк, яам хоорондын таван хувийн хүүтэй зээлийн хэлэлцээрийн талаар сонссон. Гэвч тэр мөнгө барилгын үйлдвэрүүд болон барилгын компаниудыг дэмжих зорилгоор олгох юм билээ. Иргэдийг орон сууцтай болгоход, моргейжийн зээл хэлбэрээр олгох юм биш. Барилгын салбарыг төр дэмжих үедээ дэмжсэн. 2008 оны хямралын үед “4000 айлын орон сууц” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлснээр санхүүжилтгүй зогсчихсон компаниуд сэргэсэн. Тэгэхээр барилгын салбарынхан эргээд ард олондоо хямд үнэтэй барилга нийлүүлэх үүргээ биелүүлэх цаг болсон гэж би боддог юм шүү.

-Долдугаар хороолол, Буянт-Ухаа хороололд ОССК-иас барих барилгын үнэ нэг сая төгрөгт багтах нь гэж ойлгож болох нь ээ?

-Болно. Нэг сая төгрөгт багтаагаад иргэдээ орон сууцжуулахаар “4000-II” хөтөлбөрийг бид боловсруулсан. Төр засаг хэрхэн дэмжихийг мэдэхгүй юм. Монголын ард түмэн ямар нөхцөлд аж төрж байгааг бид бүгд харж  байна шүү дээ.  Ард олноо уландаа гишгэчихээд өөрсдөө өвөл нь гадаадад гарч амьдраад, зун нь зугаалахаар ирдэг байж таарахгүй. Монголд бас эх оронч хүн байдаг юм шүү гэдгийг хэлмээр байна. Баялгийг гараараа бүтээсэн хүн хэнээс ч айдаггүй юм. Бусдын эд зүйлсийг дээрэмдэж авсан хүмүүс л айж, эмээж, хамгаалагч хүртэл авч явдаг. Манай  Шинэчлэлийн Засгийн газар энэ бүх булхайг арилгах, ард олноо бусдын дайтай амьдруулахын төлөө их ч юм хийнэ гэдэгт итгэж байгаа.