Өнгөрсөн долоо хоногийн Байгаль  орчин, хүнс, хөдөө аж ахуй болон Эдийн засгийн байнгын хорооны хамтарсан хуралдаанаар “Улаанбаатар хотыг  2020 он хүртэл хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөнд  тодотгол хийх”  -ийг батлах тухай  УИХ-ын чуулганы тогтоолын төсөл хэлэлцэх эсэх асуудлыг УИХ-ын гишүүд дэмжлээ. Улаанбаатар хотыг 2020 он хүртэл хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөнд нийслэл хотыг 7 шийдлээр хөгжүүлэхээр тусгасан байгаа юм. Тухайлбал Хүн амын зохисгүй өсөлт , хотын хэт төвлөрлийг сааруулан суурьшлын оновчтой тогтолцоог бүрдүүлэх , Хотын бүтцийг боловсронгуй болгож , газар ашиглалт , хот  төлөвлөлтийн бүсчлэлийн тогтолцоог шинэчлэх гэх мэт  ажлуудыг үе шаттайгаар   хэрэгжүүлэхээр төлөвлөжээ. Эдгээр шийдлийг дэлгэрэнгүй танилцуулахад:

Хүн амын зохисгүй өсөлт, хотын хэт төвлөрлийг сааруулан

суурьшлын оновчтой тогтолцоог бүрдүүлнэ

Монгол улсын нийт хүн амын 40 гаруй хувь буюу 1,2 сая орчим иргэд  нийслэл  Улаанбаатар хотод суурьшин амьдарч байна. Өдрөөс өдөрт нэмэгдэж байгаа хүн амын өсөлт нь 2020 он гэхэд 1,5 сая гаруй болж нэмэгдэх хандлагатай  байна.Тиймээс хүн амын өсөлтөөс үүдэлтэй хотын хэт төвлөрлөлтийг  сааруулах зорилгоор  нийслэл хотыг 5 түвшинд бүсчлэн  суурьшуулахаар төлөвлөжээ.

1.Улсын түвшинд:

-  Монгол Улсын хүн амын нутагшилт, суурьшлын хөгжлийн ерөнхий төслийг боловсруулан, улсын орон зайн хөгжлийг нарийвчлан тодорхойлох

- Бүсүүдийн тулгуур төв хотуудыг хөгжүүлэх

- Стратегийн томоохон орд газрууд болон аж үйлдвэрийн цогцолборуудын хөгжлийг дагасан хотуудыг хөгжүүлэх

2. Төвийн бүсийн түвшинд:

-  Төвийн бүсийг дэд бүсэд, дэд бүсийг бичил бүс, бүлэг суурингийн тогтолцоонд хуваан үйлдвэрлэл, үйлчилгээний кластеруудыг төлөвлөж хөгжүүлэх

 3. Нийслэлийн эрчимтэй таталцал нөлөөллийн бүсийн түвшинд:

-  Нийслэлийн эрчимтэй таталцал нөлөөллийн бүсэд босго “буфер” бүсийг хөгжүүлэх

 4. Улаанбаатарын бүсийн буюу нийслэлийн түвшинд:

- Дагуул, хаяа хот тосгодыг жигд тэнцвэртэйгээр эрчимтэй хөгжүүлэх

 -  Алслагдсан Багануур, Багахангай, Налайх дүүргүүдийг нийслэлийн дагуул хот болгон эрчимтэй хөгжүүлэх   /Багануурыг Стратегийн ач холбогдолтой үйлдвэрийн хот, Багахангайг нийслэлийн татваргүй хот, Налайхыг үйлдвэр, суурьшлын хотын чиг үүрэгтэйгээр тус тус хөгжүүлэх/ 

 -  Хотын захын хаяа хот, тосгодыг хотын хаалга үйлдвэрийн төв, хангах нийлүүлэх, суурьшлын чиг үүрэгтэй хөгжүүлэх

- Шинэ дагуул хотуудыг барьж байгуулах  /Аргалант Аж үйлдвэр, технологи, ложистикийн хот, шинэ нисэх онгоцны буудлын Аеросити хот/

5. Улаанбаатарын хотын түвшинд:

- Хотын чанартай 2 төв, дүүргийн чанартай 6 дэд төвийг байгуулж, хотын доторхи төвлөрлийг задлах

Хотын бүтцийг боловсронгуй болгож, газар ашиглалт, хот  төлөвлөлтийн бүсчлэлийн тогтолцоог шинэчилнэ

Нийслэл хотын бүтэц зохион байгуулалт нь хотын төвд  төрийн болон үйлчилгээний бүхий л байгууллагууд төвлөрч , газар ашиглалтын стандарт  алдагдаж  байгаа учир хот төлөвлөлтийн бүсчлэлийн тогтолцоог шинэчлэн дүүрэг бүрийг үндсэн төвтэй болгон хөгжүүлэхээр тусгажээ.

1 . Хот, тосгодын эдэлбэр газрын тэг гортигийг тогтоох

2 . Хотыг орон зайн хувьд найман төлөвлөлтийн бүсээр зохион байгуулах

3 . Нэг төвт хотоос олон төвт хот болгон хөгжүүлэх

               •Хотын чанартай 2 төв

               •Дүүргийн чанартай 6 дэд төвийг байгуулах

4 . Төлөвлөлтийн бүсүүд нь 47 нэгж хорооллоос бүрдэх

               •Орон сууцны 22 хороолол

               •Орон сууц, олон нийтийн 10 хороолол

               •Сайжруулсан гэр сууцны 10 хороолол

               •Үйлдвэрийн 5 хороолол

5 . Бизнесийн төв дүүрэг, олон нийтийн, сууцны, үйлдвэр, өндөр технологийн, ложистикийн гэх мэт үндсэн 7 болон дэд 20 бүсүүдтэй байхаар хот төлөвлөлтийн бүсчлэлийн тогтолцоог шинэчлэх 

Гудамж зам, тээврийн сүлжээг өргөтгөн хөгжүүлнэ

Дээрх хот төлөвлөлтийн  бүсчилэлийн тогтолцооны дагуу зам тээврийн сүлжээг хөгжүүлэн цогц бодлогоор орчин үеийн түвшинд хүргэхээр төлөвлөсөн байна.

1 . Замын хөдөлгөөний менежменттэй уялдуулан оновчтой, нэгдсэн цогц хотын гудамж замын сүлжээг бий болгох

       •Төлөвлөж буй хотын төв, дэд төвүүдийг холбосон хотын чанартай тойрог зам, хэвтээ болон босоо чиглэлд 3-5 паралель хотын чанартай замуудыг барих,

       •Шинээр хотын хурдны замыг барих

       •Хурдны зам, 1-р зэргийн гол замуудын огтлолцол, төмөр замтай огтлолцож буй замын уулзваруудад гүүрэн болон туннель бүхий олон түвшний огтлолцолуудыг, явган хүний гүүрэн болон нүхэн гарцуудыг барих

2 . Нийтийн тээвэрт багтаамж ихтэй нийтийн тээврийн төрлийг нэвтрүүлэх

3 . Ачаа тээвэр, ложистикийн төв байгуулах

4 . Хөдөлгөөний менежментийг боловсронгүй болгох

       •Тээврийн хэрэгслийн тооны өсөлтийг хязгаарлаж, чанаржуулах бодлого баримтлах

       •Хөдөлгөөн зохицуулалтын менежментийг боловсронгүй болгож, тээврийн хэрэгслийн хөдөлгөөний хязгаарлалтын бүсүүд тогтоох,

       •Нийтийн тээврийн бүх төрлийг эрчимтэй хөгжүүлэх

       •Хотын хэмжээнд авто зогсоолын ашиглалтын менежментийн арга хэмжээ авах

       •Хотын доторх ложистикийн /түгээлт/ асуудлыг зөв оновчтой шийдвэрлэх

5 . Ачаа тээврийн төмөр замыг Богд уулын урдуур хот тойруулан шинээр байгуулах, хот доторх төмөр замыг нийтийн тээвэрт ашиглах.

Гэр хорооллыг дахин төлөвлөн үе шаттайгаар хөгжүүлнэ

Нийслэл хотод 184 мянга гаруй өрх гэр хороололд амьдарч байгаа бөгөөд энэ нь нийслэлд амьдарч байгаа нийт хүн амын  78 хувийг эзлэж байна. Эдгээр айл,өрхүүдээс гарч байгаа ердийн зуухны утаа нийслэлийн агаарын бохирдлын 70 орчим хувийг бүрдүүлж байна гэсэн судалгааг Агаарын бохидлыг бууруулах үндсэний хорооноос гаргажээ.Иймд Улаанбаатар хотын экологийн тэнцвэрт байдлыг хангах , хот байгуулалтын зөв бүтэц , хотын оршин суугчдын эрүүл аюулгүй орчинд амьдрах нөхцлийг бүрдүүлэх зорилгоор гэр хорооллын хэд хэдэн хэсэгчилсэн төлөвлөгөөг урьдчилсан байдлаар боловсрууллаа. Цогц байдлаар хэрэгжих дахин төлөвлөлтийг гэр хорооллын  12 байршилд хийхээр төлөвлөжээ.

-  Суурин, хотын амьдралын нөхцөл стандартыг бүрэн хангасан өвөрмөц, монгол дүр төрх бүхий сайжруулсан гэр сууцны хорооллыг байгуулах

- Төлөвлөлтийн механизм, институцийн зохицуулалтыг шинэчлэх

- Гэр хорооллын хувьчлагдсан эдэлбэр газрыг газрын эздийн шууд оролцоотойгоор дахин төлөвлөж, газрыг зүй зохистой ашиглах хот байгуулалтын үйл ажиллагааг хамтран    хэрэгжүүлэх

- Гэр хорооллын дэд, бичил төвүүдийг хөгжүүлэх

- Ногоон химид суурилсан, цэвэршүүлэх, хаягдалгүй, технологийн хөтөлбөрт арга ажиллагааг хэрэгжүүлэн, хүрээлэн буй орчны бохирдлыг арилгах, хохирлыг багасгах

- Өндөр технологийн бие даасан болон хэсэгчилсэн дэд бүтцийг хөхүүлэн дэмжиж хөгжүүлэх

- Өрхийн болон хоршооны үйлдвэрлэлд үндэслэсэн хөгжлийн хөтөлбөрөөр бие даан хөгжих боломж, нөхцлийг бүрдүүлэх

- Бие даан өөрөө шийдвэрлэж, өөрөө төлөвлөж, өөрөө бүтээн байгуулж, орчин нөхцлөө хөгжүүлж, хоршиж хөгжих ба үүнд нь засгийн газраас дэмжлэг үзүүлэх

- Иргэдийн худалдан авах чадварт нийцсэн төрөл бүрийн орон сууцыг нийлүүлэх

- Төрөөс авч буй арга хэмжээ нь хувийн хэвшил болон ялангуяа бага орлоготой ядуу иргэдийг дэмжихэд чиглэгдэх

Эдийн засаг болон Нийгмийн дэд бүтцийг хөгжүүлнэ

1 . Эдийн засгийн бүтцийг боловсронгуй болгож, хэрэглэгч хотоос үйлдвэрлэгч хот болох суурь нөхцлийг бүрдүүлэх

2.Нэг хүнд ногдох ДНБ-ийг 15693 мян. төгрөгт хүргэж, 2010 оныхоос 3.5 дахин нэмэгдүүлэх

3. Ажлын байрыг 2.3 дахин нэмэгдүүлж, ажиллах хүчний байршлыг хүн амын суурьшил, хотын газар нутгийн зохион байгуулалт, эдийн засгийн бүтэцтэй уялдуулан зөв байршуулах

4. Нийгмийн дэд бүтцийн хангамжийг 100 хувьд хүргэх

5. Орон сууцны хангамжийг 32 хувиас 79 хувьд хүргэн, нэг хүнд ногдох орон сууцны талбайг 13.5 м2-д хүргэх

                                  Инженерийн үндсэн бүтцийг хөгжүүлнэ

- Эх үүсвэрийн хүчин чадлыг өсөн нэмэгдэж буй хэрэгцээ, шаардлагын хэмжээнд хүртэл барьж байгуулах,

-  Дэд бүтцийн хангамжинд сэргээгдэх эрчим хүч, төвлөрсөн буюу хэсэгчилсэн тогтолцоог хослуулан хэрэглэх,

-  Хуучирч ашиглалтын хугацаа дууссан байгууламж, шугам сүлжээг шинэчлэн засварлах

-  Тогтвортой үйлчилгээгээр хангах, үнэ тарифыг өөрчлөн менежментийн тогтолцоог сайжруулах

-  Дулаан, цахилгааны эрчим хүч үйлдвэрлэл, хангамжийн эрчим хүчний хэмнэлттэй, дэвшилтэт техник технологи, хэрэгслийн хэрэглээг дэмжих,

-  Сэргээгдэх эрчим хүчийг нэмэгдүүлэх, өндөр технологи, цэвэр хөгжлийн механизмыг хөгжүүлж, ногоон эдийн засгийн туршлагыг өргөн нэвтрүүлэх

Хүрээлэн буй орчны тогтвортой менежментийг бий болгоно

-  Нийслэлийн нутаг дэвсгэрт ногоон бүсийн аргыг хэрэгжүүлэх, суурьшлыг ногоон бүсээр тусгаарлах

-  Усны менежментийг боловсронгуй болгох, бохир усыг цэвэршүүлэн боловсруулж, дахин ашиглах, унднаас бусад хэрэгцээнд гадаргын ба хуримтлуулсан ус болон цэвэршүүлсэн процессийн усыг хэрэглэх

-  Экологийн коридорыг хамгалалтанд авах

-  Үйлдвэр, ААНБ-д үйлдвэрийн бохир усыг цэвэршүүлэх технологийг үйл ажиллагаандаа нэвтрүүлж, “бохирдуулагч төлөх” зарчмыг хуульчлан хэрэгжүүлэх

-  Голуудыг онцгой хамгаалалтанд авах, хамгаалалтын бүсийг шинэчлэн тогтоох, ногоон, цэнхэр сүлжээг байгуулах

-  Усан сан барих  /Туул буюу Тэрэлж голуудын хувилбаруудын харьцуулсан ТЭЗҮ хийж сонгох, Сэлбэ, Улиастай зэрэг голууд дээр бага оврын/

-  Ногоон химид суурилсан хаягдалгүй, цэвэршүүлэх, өндөр технологийг нэвтрүүлэх

-  Хог, хаягдлын менежментийн шинэ тогтолцоог бий болгох

-  Ногоон, цэнхэр сүлжээнд суурилан, аялал жуулчлал, спортыг хөгжүүлэх

Эдгээр 7 шийдэл  нь шат дараатайгаар хэрэгжих бөгөөд аливаа ажлыг эхлүүлэхдээ нийслэлийн иргэдийн саналыг тусгаж, хууль эрх зүй ,эдийн засгийн хөгжил ,байгаль экологи , шинжлэх ухаан ,технологийн  бодлогын хүрээнд тус тус анхааран ажиллахаар Улаанбаатар хотын 2020 он хүртэл хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөнд тусгажээ гэж Нийслэлийн Хэвлэл мэдээлэл , олон нийттэй харилцах хэлтсээс мэдээллээ.