-          1997 онд Ардчилсан холбоо эвсэлийн шийдвэрээр орон сууцнуудыг хувьчилж эхэлсэн. Өнөөдрийн байдлаар улсын хэмжээнд 180 гаруй мянган орон сууц хувьчлагдаагүй байна. Тийм учраас орон сууцны хувчлалын асуудал дуусгах шаардлагатай.  Мөн “Орон сууц хөгжүүлэх сан” гэж байдаг. Энэ сан нь орон сууцгүй иргэдээ орон сууцтай болоход нь дэмжлэг үзүүлэх зорилготой байгуулсан боловч төдийлөн хөрөнгө мөнгө төвлөрч чадаагүй учраас улсын төсөв болон компаниудын борлуулсан орон сууцны үнийн тодорхой хувь, олон орон сууц эзэмшдэг иргэдийн татвар зэргээс бүрдүүлэх бололцоо бий. Цаашдаа энэ санг сэргээх бодлого барьж байна.

-          Барилгын салбарт 5 төрлийн тусгай зөвшөөрөл байдаг. Төрийн байгууллагын олгодог байсан зарим тусгай зөвшөөрлийг төрийн бус байгууллагууд олгож байгаа. Ойрын үед мөрдөгдөж байгаа хуулийнхаа хүрээнд тусгай зөвшөөрлийн нөхцөлүүдийг хөнгөвчлөх бодлого барьж байна. Ялангуяа зөвлөх инженерүүдийн асуудал, ажилласан жилийн хязгаарлалт гэх мэт суурь нөхцөлүүдийг бууруулахаас гадна тусгай зөвшөөрөл авахад шаардлагатай бичиг баримтын тоог цөөлөх гэхчилэн олон асуудал яригдаж байна. Цаашдаа тусгай зөвшөөрлийг онлайн хэлбэрээр авах чиглэлд явж байна. Зарим тусгай зөвшөөрлийг бүртгэлийн системд шилжүүлэх зорилт тавин ажиллаж байна. Энэ бүх асуудлыг “Барилгын тухай хууль”-ндаа оруулаад явж байна.

 

 

-          Энэ шийдвэр Засгийн газрын  тогтоолоор гарсан. Одоо нийслэл, аймагт хүссэн газар дээрээ ямар төсөл хэрэгжүүлэх вэ? гэдгээс нь шалтгаалан 30-35 хоногийн дотор хариу гарна. Магадлалын ажил нь 7 хоног, барилгын ажил эхлүүлэх, үргэлжлүүлэх зөвшөөрөл 3 хоногийн дотор гарна.

-          Хөдөлмөрийн хууль тогтоомжид өөрчлөлт оруулахаар судалж байна. Тухайлбал барилгын талбай дээр ажиллаж байгаа ажилчны ажилласан жилийг уртасгаж тооцох хувилбар яригдаж байна. Дээр нь үндэсний мэргэжилтэй ажилчин яагаад бага байна, тогтвор суурьшлын асуудлыг судалж байна. Мөн барилгын ажлыг улирлын хамаарлаас гаргах асуудал дээр олон ажил хийхээр төлөвлөөд байна.   

 

Хөтөлийн “Цемент-Шохой” ХК-ийн гүйцэтгэх захирал А.Шоовдор: Барилгын материалын үйлдвэрлэлүүдийг яамнаас дэмжиж байгаа ч дэмжлэг нь оройтоод байна

 

 

 

-          Жил бүхэн л болдог зөвлөгөөн. Гэхдээ эндээс энэ жилийн барилгын ажил ямархуу явагдах вэ гэдэг нь харагддаг. Өнөөдрийн байдлаар барилгачид, материал үйлдвэрлэгчид хүлээлтийн байдалтай л байна. Барилгын салбарынханд хөнгөлөлттэй зээл өгч байгаа гэж яриад байгаа боловч бодит байдал дээр өгсөн зээл байхгүй байна. Энэ нь барилгын ажил эхлэхэд материал үйлдвэрлэл талаасаа бэлэн биш байна гэсэн үг. Манай үйлдвэрийн хувьд энэ өвөл бага зэргийн цемент нөөцөлж авсан.

-          Цементийн импорт сэтгэл зовоосон асуудал болоод байна. Мэдээж хэрэглээ байгаа учраас импортоор орж ирэлгүй яахав. Гэхдээ Монгол Улсын үндэсний аюулгүй байдал алдагдах асуудал харагдаад байна.  

Цементийн үнийг хүчээр барьж байгаа нь хятадуудад төдийлөн нөлөөлөхгүй. Тэр тогтоосон үнэнд тааруулсан цементийн чанарын батлагаа ямархуу байхав. Чанарын баталгааг манайхан хянаж чадахгүй байна. Тийм учраас бүтээн байгуулалтанд цементийн чанар доголдчих вий гэж сэтгэл эмзэглэж байна. Үүнийг БХБЯ-ыхан анхаарч ажиллах байх. Хөнгөлөлттэй зээл өгч импортыг дэмжинэ гэдэг бол шинэ юм. Хэдийгээр үндэсний үйлдвэрлэгчдийг хэцүүхэн байдалд оруулж байгаа ч хийхээс өөр аргагүй. Гэхдээ маш сайн зохион байгуулалттай хийх хэрэгтэй.

Дараа жил ийм зүйл хийхгүй байх гэж найдаж байна. Хэрвээ ийм байдлаар яваад байвал үндэсний үйлдвэрлэгчдийг сөхрүүлнэ. Импортоор материал бүтээгдэхүүн оруулж ирнэ гэдэг нь өртгөө хаячихаж байгаа. Харин бид өртөг үйлдвэрлэдэг. БХБ-ийн сайдын илтгэлээс харахад хийх ажил их байна. Гэвч хийдэг хүн нь цөөхөн, ярьдаг хүн нь олон болчихоод байна. Одоо яриад байх цаг хугацаа алга. Барилгын материалын үйлдвэрлэлүүдийг яамнаас дэмжиж байгаа ч дэмжлэг нь оройтоод байна гэдгийг хэлмээр байна.     

 

     “Бүтээн байгуулалт-Хөгжил” сэдэвт зөвлөгөөнд барилгын салбарын төрийн байгууллагын удирдлагуудаас гадна мэргэжлийн ТББ, холбоодыг төлөөлж Барилгын Зураг төсөл зохиогчдын холбооны тэргүүн Г. Мягмар  мэдээлэл хийсэн. Тэрээр: Шинэчлэн найруулж байгаа барилгын тухай хуулийн төсөлд тусгай зөвшөөрлийн талаар тусгасан ч маш бүдэг байгаа. Барилга угсралтын үйл ажиллагаанд гарсан зөрчлийг арилгуулах, хяналт тавих тал дээр МХГ-аас өөр анхаарал хандуулдаг байгууллага байдаггүй. Тиймээс зураг төсөл зохиогчдын үүрэг хариуцлагыг өндөржүүлэх замаар энэ асуудалд явцын хяналт тавих, тухай бүрт холбогдох газруудтай хамтарч зөрчлийг арилгуулах эрхийг нь олгох хэрэгтэй гэлээ.

 

 

 

 

н.Түмэн-Өлзий: - Тендерийн хууль Барилгын хуультай зөрчилдөж байна. Сангийн яамнаас тендерийн санхүүжилт дандаа оройтож ирдэг.  Мөн тендерийг барилгын ажлын улирал эхлэхээс өмнө зарлаж шийдсэн байх хэрэгтэй.

Н.Ням-Очир: Инженерийн зэрэг олгох шалгуур өндөр байх хэрэгтэй. Стандартын асуудлыг яам өөрөө хариуцаж хэрэгжүүлж, хяналт тавих хэрэгтэй байна. Мөн барилгын салбарын эрдэм шинжилгээний байгууллагатай болмоор байна.  

Ахмад барилгачин н.Жигжид: - 90 оноос хойш орон сууц, нийтийн аж ахуйн салбар элгээрээ унаж мөлхсөн ч өөрсдийн хүчээр өндийж босож ирсэн. Цахилгаан, дулааны асуудлаа шийдэхгүй бол тэр том том төсөл, төлөвлөлтүүд хэрэгжихгүй шүү. Дулааны цахилгаан станцын үнсийг барилгад ашиглах ажлыг яамныхан зохион байгуулмаар байна.

 

 

Ахмад барилгачин н.Санжаа: - Боловсон хүчний асуудал хүнд байна. Барилгын салбарт хөрвөх чадвартай хүмүүсийг бэлдэх хэрэгтэй. МСҮТ төгсөөд гарч байгаа хүүхдүүд бүгд ажлын талбарт гарахгүй, дийлэнхи хэсэг нь өөр мэргэжлээр их дээд сургуульд элсэн суралцаж байна. Тиймээс ерөнхий боловсролын 9-12-р ангиудад мэргэжлийн чиг баримжаа олгох арга хэмжээ авах хэрэгтэй. Мөн зураг төсөл болон төсвийнхөн хоорондоо харилцаа холбоо муутай байна.

 

Эрдэнэт хотоос ирсэн төлөөлөгч н.Мишиг: - Уулын баяжуулах Эрдэнэт үйлдвэрийн хаягдал цагаан тоосноос элс гарган авах технологийг бид судалж боловсруулсан. Судалгаа шинжилгээ нэлээн хийсэн, цацрагийн идэвхи байхгүйг ч тогтоосон. Одоогийн байдлаар ердөө патентжуулахаас өөр үр дүнд хүрээгүй. Барилгын материалын үйлдвэрлэлд нэвтрүүлэхэд санхүүгийн дэмжлэг үзүүлээчээ гэж хүсье.

 

 

       Энэ мэтчилэн маш олон санал хүсэлт хэлэлцүүлгийн үеэр гарсан бөгөөд зөвлөгөөний төгсгөлд БХБ-ын сайд Ц.Баярсайхан төлөөлөгчдийн асуултанд хариулж үг хэлсэн. Тэрээр: - Барилгын хөгжлийн төвийн зарим чиг үүргийг өөрчилж, мэргэжлийн ТББ-д шилжүүлэхээр болж байгаа. Тухайлбал, зураг төслийн магадлал хийх ажлын хувьд зөвхөн онцгой объёктын магадлалыг БХТ гүйцэтгээд бусад барилгын зураг төсөлд магадлал хийх ажлыг зөвлөх үйлчилгээ үзүүлдэг аж ахуйн нэгжид, харин сургалт зохион байгуулдаг ажлыг мэргэжлийн ТББ-аар гүйцэтгүүлдэг журамд шилжинэ. Мөн зөвшөөрөлгүй баригдсан учир газрыг нь хурааж нураах гэж байгаа барилгуудын хувьд нураах нь буруу гээд зөвшөөрлийг нөхөж олгох арга хэмжээ авна гэлээ.

 

 

      Ийнхүү энэ удаагийн барилгын салбарын удирдах ажилтны зөвлөгөөн амжилттай болж, урлагийн тоглолтоор барилгачдынхаа сонорыг мялааснаар өндөрлөлөө.