Жил жилийн өдийд буюу орон нутгаас оюутан, сурагчид нийслэл рүү ирэх үеэр байрны үнэ бага зэрэг нэмэгддэг ч энэ удаа огцом өсчээ. Байрлал, талбай, тохижилт зэргээс хамааран 50-100 мянган төгрөгөөр нэмэгдсэн байна.

Өнөөдрийн байдлаар түрээсийн байрны үнэ дунджаар:

Хажуу өрөө /том/ 250-350 мянган төгрөг
Хажуу өрөө /жижиг/ 200-300 мянган төгрөг
Нэг өрөө байр 350-500 мянган төгрөг
Хоёр өрөө 450-600 мянган төгрөг байна.

Мөн  сүүлийн хэдхэн сарын хугацаанд орон сууцны ам метрийн үнэ 300-600 мянган төгрөгөөр нэмэгджээ. Түүнчлэн нийтийн байрны үнэ ч ийм шатлалаар нэмэгдсэн байна. Цэвэрхэн, тохь тухтай нийтийн байр өрөөний том, жижгээс хамаарч 200-270 мянган төгрөгийн ханштай байх жишээтэй. Үүнийг барилгын компаниуд нийслэлд дэд бүтэц муугаас газрын ханш галзуурсан, “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөр хэрэгжиж эхэлсэн, барилгын материалын үнэ өссөн, зэрэг хэд хэдэн шалтгаанаар тайлбарлаж байгаа юм.

Энэ байдал нийгмийн дээд давхаргынхнаас бусдад нь маш хүнд тусаж байна. Орон сууц худалдаж авъя гэхээр урьдчилгааны мөнгөө дийлэхгүй, түрээсийн байранд амьдаръя гэхээр төлбөрөө 3-6 сараар төлөх боломж тогтмол цалинтай, дундаж амьдралтай хэсэгт улам хомс болж байна.

Жишээ нь ажлын байран дээр гараад удаагүй байгаа хоёр залуу хүн  хоорондоо гэр бүл боллоо гэхэд гэрт юм уу айлын хажуу өрөөнд туурга тусгаарлаж байна. Тэр хоёрын сарын цалин нийлээд 700 мянган төгрөг. Дундаж үнэтэй байрны хажуу өрөө түрээслэхэд сардаа дор хаяж 250 мянган төгрөг. Хоол хүнс, автобус унаа гээд зардлаа тооцвол сардаа 50 мянган төгрөг ч хурааж чадахгүй. Байрны зээлд хамрагдъя гэхээр ажилласан жил байхгүй, цалин багатай, урьдчилгаа мөнгө  төлөх чадваргүй зэрэг шалтгаанаар мөн л гээгдэнэ. Энэ бүх нөхцөл байдлыг хэн зохицуулж, эмх цэгцэнд нь оруулах ёстой вэ.

 Үнэ бол зах зээлийн эрэлт, нийлүүлэлтээс шалтгаалдаг зүйл. Монгол Улс ардчилсан, чөлөөт, зах зээлтэй орон. Нийлүүлэлт бага байгаа нь гол асуудал болоод байна.  Барилгын салбарын зарим мэргэжилтний  үзэж байгаагаар  манайд эрэлт, нийлүүлэлтийн зохистой харьцаа алдагдсанаас тэнцвэрт үнэ тогтохгүй байгаа аж. Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийг авч үзэхэд үүнийг хэрэгжүүлэхэд төрөөс нийлүүлэлт талаа дэмжихээсээ өмнө эрэлт талаа дэмжиж хомсдол үүсгээд байгаа. Гэх мэт асуудлыг зохицуулахын тулд төрөөс тухайн бараа үйлчилгээний “тогтмол” үнийг бий болгох нь зүйтэй. Ингэж тогтоосныхоо дараа төр гаргасан хууль журмынхаа хүрээнд хяналтыг сайжруулах замаар эрэлт, нийлүүлэлтийн зохистой харьцааг хангаж болно гэдгийг зарим эдийн засагчид онцолж буй юм.

Г.Долгорсүрэн /time.mn/