“Гэр хорооллыг орон сууцжуулах төсөл”-ийн хүрээнд нийслэлийн төвийн дүүргүүдийн зарим гэр хорооллын айл өрхийн газрыг чөлөөлж, орон сууцжуулах ажил эхлээд жил гаруй хугацаа өнгөрчээ. Төслийн хүрээнд нийслэлийн Сүхбаатар дүүргийн IX, X хорооны нутаг дэвсгэрийг эхний ээлжинд хамруулж орон сууцны VII хорооллыг барихаар нийслэлийн төсвөөс жил бүр тодорхой санхүүжилт хийхээр болсон билээ. Сүхбаатар дүүргийн дээрх хоёр хороонд нийт 2000 гаруй айл өрх суурьшдаг байна.

     Харин уг төсөл хэрэгжсэнээр орчин үеийн шийдэл бүхий орон сууцанд 10 мянган айл амьдрах боломж бүрдэх юм. Өнгөрсөн жил IX, X хорооны нутаг дэвсгэрт инженерийн шугам барих ажлын дагуу 201 айл газраа чөлөөлжээ. Үүнд 20 орчим тэрбум төгрөгийг нийслэлийн төсвөөс зарцуулсан байна. Энэ ажлын явцын талаар НЗДТГ-ын Гэр хорооллыг орон сууцжуулах төслийн зохицуулагч менежер Д.Даваадуламаас тодрууллаа.

 

 Гэр хорооллыг орон сууцжуулах ажил хэр ахицтай явж байна?

     Энэ жил 350 айлын газрыг чөлөөлөхөөр төлөвлөсөн. Эхний ээлжинд айлуудаас судалгаа авах, хүсэлтийг сонсох, биечилж уулзах ажил хийсэн. Одоогоор 25 айлын газрыг чөлөөлөөд, энэ ажил зогссон байгаа. Манай ажлыг улстөрчид шүүрч аваад улстөржүүлээд болохгүй байна. УИХ-ын гишүүн Э.Бат-Үүлээс эхлээд “Газар” хөдөлгөөн, “Зөв гарц” гэх мэт ТББ-ууд ард иргэдийн газар чөлөөлөх үйл ажиллагааг саатуулж, иргэдийн эрхэнд халдсан үйл ажиллагаа явуулж эхэлсэн. 

      Нэг ам метр талбайг 100 мянган төгрөгөөр үнэлж байгаад дургүйцээд байгаагаас болсон юм уу. Энэ үнэ өөрчлөгдөх үү?

    100 мянган төгрөг хэвээрээ байгаа. Бид ам метрийг нь 100 мянган төгрөгөөр аваад айлын хашаанд хэдэн байшин, тоосго, мод гээд нүүлгэж болох зүйлсээ аваад яв гэсэн санал тавьсан. Тухайн айлыг нүүхэд хүртэл машин гаргаж өгч байгаа. Тиймээс ам метр нь 100 мянган төгрөг гэдэг үнэ хэвээрээ байна.

Иргэд энэ үнэд дургүйцээгүй. “Бага байна” гэж чамлаж байгаа хүн цөөн. Э.Бат-Үүл гишүүний хөдөлгөөнд элсээд, тархиа угаалгасан хүмүүс “Бид нар газартаа хаус барина” гэж яриад байгаа.

    Э.Бат-Үүл гишүүн “Газар” хэмээх хөдөлгөөн байгуулчихаад айл бүрт хаус барьж өгнө, шугам татаж өгнө гэсэн зүйл яриад байгаа. Энэ бол бүтэхгүй. Иргэд “Бат-Үүл гишүүн биднийг доромжилж байна уу, хаус барих бизнесээ өргөжүүлэх гээд хүмүүсийг уруу татаж байна уу” хэмээн ярьж байна билээ. Хаус барих санал нь мөнгөтэй айлуудын хэтэвчинд багтаж байж болох. Гэхдээ Сүхбаатар дүүргийн IX, X хорооны иргэдийн олонх нь дундаж амьдралтай, хаус бариад суух айл цөөн.

 Түр оршин суух орон сууц хэзээ ашиглалтад орох вэ?

     IX дэлгүүрийн урд 30-40 ам метр талбайтай нэг өрөө бүхий 300 айлын 16 давхар хоёр орон сууц барьж байгаа. Энэ орон сууц ирэх сарын дундуур ашиглалтад орно. VII хороололдоо амьдарна гэсэн айлуудыг суулгана. VII хороолол ашиглалтад орохоор эдгээр айлууд өөрийнхөө газарт баригдсан орон сууцанд амьдарна гэсэн үг. 

 Түр орон сууцанд амьдрах хүмүүс төлбөр төлөх үү?

      Байранд орох хүсэлт гаргасан эхний 300 айлыг хамруулна. Тэднээс ам метрийн төлбөр авахгүй. Харин ашиглалтын зардал буюу ус, цахилгааныхаа мөнгийг иргэд өөрсдөө төлнө.

 Түр орон сууцанд амьдарна гэсэн айл хэр олон байна вэ?

Олон бий. Орох айлуудтай гэрээ хийж байгаад суулгана.

 Гэр хорооллыг орон сууцжуулах ажил нэлээд удаашралтай байгаа юм шиг санагддаг?

     Ер нь ажил хурдан байсан. Бид энэ ажлыг эхлэхдээ шулуун дардан замаар хурдан явна гэж бодоогүй. Анх удаа хийж байгаа ажил учраас саад бэрхшээл олон тулгарч байна. Бид нэг айлтай 20-30 удаа очиж уулздаг. Гуйж, гэрт нь ордог. Бүр сүүлдээ замд нь тосч уулзаж байна. Ингэж байж л нэг айлыг зөвшөөрүүлдэг. Энэ ажилд маш олон хүн хүч хөдөлмөр, цаг заваа зарцуулж байна. Өнгөрсөн жил 201 айлын газрыг чөлөөлсөн нь том ажил шүү.