Мэргэжлийн хяналтыг ерөнхий газраас барилгын салбарт гарч буй нөхцөл байдалтай холбогдуулж  тус салбарыг нарийвчилан шалгаж, олон зөрчил дутагдлыг илрүүлсэн гэж мэдээлсэн. Сүүлийн 5 жилд нийслэлийн хэмжээнд 1033 үйлдвэрлэлийн осол бүртгэгдсний 26,3% буюу 272 осол нь барилгын салбарт гарч 109 хүн нас барж, 98 хүн хүндээр бэртэж гэмтсэн байна.


    Иймээс барилгын үйлдвэрлэл явуулж буй аж ахуйн нэгж, байгууллагууд хөдөлмөрийн хөдөлмөринй аюулгүй ажиллагааны хууль , дүрэм, заавар, стандартыг чанд мөрдөж ажилладагүйгээс шалтгаалж байна гэж үзсэн байна.

Барилгын салбарт илэрч буй нийтлэг зөрчил дутагдлууд

- Барилгын захиалагч болон ерөнхий гүйцэтгэгчид нь барилга угсралтын ажлыг барилгын тусгай зөвшөөрөлгүй, мэргэжлийн бус, хэсэг бүлэг хүмүүсийн байгуулсан бригадын ахлагч болох хувь иргэдтэй ажил гүйцэтгэх гэрээ байгуулан, гэрээндээ хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны асуудлыг тухайн иргэдийг өөрсдийг нь хариуцахаар тусган ажиллуулдаг,

- Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн асуудал хариуцсан орон тооны ажилтан ажиллуулдаггүй, уг асуудлыг барилгын талбайн инженерт хариуцуулж ажлыг цалгардуулдаг,          

- Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн арга хэмжээнд зарцуулах хөрөнгийг хуулинд заасан хувь хэмжээгээр төсөвлөж, зориулалтын дагуу зарцуулдаггүй,  

- Үйлдвэрлэлийн осол, хурц хордлогыг судлан бүртгэх орон тооны бус байнгын комиссыг ажиллуулаагүй, осол гарсан дариуд холбогдох мэргэжлийн байгууллагад мэдээлдэггүйгээс ослын шалтгаан нөхцлийг судлаж тогтоох ажилд хүндрэл учруулдаг, осолд орсон ажилтны хуулиар олгогдсон эрхийг зөрчиж хохироодог,
- Барилгын захиалагч болон ерөнхий гүйцэтгэгчид тухайн барилгын талбай дээр ажиллах бүх байгууллага, хувь хүний ажиллах аюулгүй ажиллагааг хангах арга хэмжээний төлөвлөгөө, ажил гүйцэтгэх тухай зөвшөөрлийн актыг хийдэггүй,
- Хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны зааварчилгыг ажилтанд ор нэр төдий өгч, гарын үсэг зуруулснаар хязгаарлан, ажилтныг хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны арга барилд хангалтгүй сургасан

- 1.3 метр түүнээс дээш өндөрт байрлаж буй хамгаалалтгүй ажлын байранд хамгаалалтын хаалт, хашлага, тор, саравч, шат хийдэггүй,
- Ажилтанд хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа, эрүүл ахуйн шаардлага хангасан ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгсэл/дуулга малгай, хамгаалах бүс….г.м./ олгодоггүй. Олгосон боловч хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны дүрмийн дагуу хэрэглээнд нь хяналт тавьдаггүй ,
- Өндөрт мэргэжлийн бус, хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны аргыг зохих ёсоор сурч эзэмшээгүй, мэргэжлийн үнэмлэх аваагүй хүмүүсийг ажиллуулдаг,


- Ажлын байр, зам гарц, талбайг хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны дүрэмд заасны дагуу бэлтгэж, үйлдвэрлэлийг аюулгүй гүйцэтгэх нөхцлийг бүрэн хангадаггүй,
- Техник, тоног төхөөрөмж, багаж хэрэгслийг техникийн паспорт дүрэм, стандартад заагдсан нөхцөлөөр ашигладаггүй, техник тоног төхөөрөмжийн засвар, үйлчилгээг бүрэн зогсоосны дараа хийдэггүй,
- Ачаа өргөгч /подьём/-ийн туршилт, тохируулга, баталгаажилтыг хийдэггүй, ачаа өргөгчөөр хүн зөөвөрлөдөг,

- Ачаа өргөгч /подьём/-ийг ажиллуулагч оператор нь тухайн тоногтөхөөрөмжийн зохион байгуулалт, эд ангийн бүрдэл, засвар үйлчилгээний талаар тодорхой мэдлэггүй, зөвхөн ачаа өргөгчийг ажиллуулдаг кноп дарах ажил хийдэг, тэднийг мэргэжлийн сургалтанд хамруулаагүй,
- Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн менежментийн систем нэвтрүүлээгүй,
- Хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны дүрэмд заасны дагуу хяналт, шалгалтыг хийж, эрсдэлийг үнэлдэггүй, ослоос урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг авдаггүй зэргээс шалтгаалж барилгын салбарт хүний амь үрэгдсэн болон хүнд осол гарч байна.
 

БАРИЛГЫН САЛБАРТ ГАРЧ БУЙ НИЙТЛЭГ ЗӨРЧИЛ
ДУТАГДЛУУДЫГ АРИЛГАХ ТУХАЙ ЗӨВЛӨМЖ

- Барилгын захиалагч болон ерөнхий гүйцэтгэгчид нь барилга угсралтын ажлыг барилгын тусгай зөвшөөрөлгүй, мэргэжлийн бус, хэсэг бүлэг хүмүүсийн байгуулсан бригадын ахлагч болох хувь иргэдтэй ажил гүйцэтгэх гэрээ байгуулан ажиллуулдаг явдлыг таслан зогсоох,
- Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн менежментийн систем нэвтрүүлэх, “Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай” хуулийн 27.3, Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайдын “Зөвлөл байгуулах, орон тооны ажилтан ажиллуулах норматив батлах тухай” 126 дугаар тушаалын 1-ийн “б”-д заасны дагуу хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн асуудал хариуцсан орон тооны ажилтанг томилон, ажлын байрны тодорхойлолтын дагуу ажиллуулах,
- “Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай” хуулийн 26.2-д: “…аж ахуйн нэгж, байгууллага үйлдвэрлэл үйлчилгээний зардлын 1.0 хувиас доошгүй хэмжээний хөрөнгийг хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн болон үйлдвэрлэлийн осол, хурц хордлого, мэргэжлээс шалтгаалсан өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээнд зарцуулна” гэж заасны дагуу хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн арга хэмжээнд зарцуулах хөрөнгийг хуулинд заасан хувь хэмжээгээр төсөвлөж, зориулалтын дагуу зарцуулах,


- “Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай” хуулийн 29 дүгээр зүйл, Монгол Улсын засгийн газрын 2009 оны 14 дүгээр тогтоолоор батлагдсан “Үйлдвэрлэлийн осол, хурц хордлогыг судлан бүртгэх дүрэм”-д заасны дагуу үйлдвэрлэлийн осол, хурц хордлогыг судлан бүртгэх орон тооны бус байнгын комиссыг ажиллуулж, осол гарсан дариуд холбогдох мэргэжлийн байгууллагад мэдээлж, осол гарсан газрыг хамгаалалтад авч, ослын шинж байдлаас хамааруулж шалтгаан нөхцлийг судлаж тогтоох ажилд хүндрэл учруулахгүй байх бүхий л арга хэмжээг авч ажиллах.
- Барилгын захиалагч болон ерөнхий гүйцэтгэгчид тухайн барилгын талбай дээр ажиллах бүх байгууллага, хувь хүний ажиллах аюулгүй ажиллагааг хангах арга хэмжээний төлөвлөгөөг тэдэнтэй хамтран боловсруулж батлан мөрдүүлэх, ажил гүйцэтгэх тухай зөвшөөрлийн /аюулгүй ажиллагааны/ актыг үйлдэн, тухайн барилга үйлдвэрлэлийг аюул осолгүй явуулахад шаардагдах хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны бүхий л арга хэмжээг авсны дараа барилгын үйлдвэрлэлийг явуулах./БНбД 12-03-04. Хавсралт Д/


- Ажилтнууд хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны арга барилд суралцан, ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслийг бүрэн хэрэглэж хэвших, аюулгүй ажиллагааны шаардлага хангахгүй нөхцөл байдал үүссэн тохиолдолд байгууллагын холбогдох удирдлагадаа мэдэгдэж хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны дүрмийг чанд мөрдөж ажиллах.
- Хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны 3 шатны зааварчилгыг ажилтанд өгч тэмдэглэл хөтлөн, хэрэгжилтэнд хяналт тавьж ажиллах. Ажилтнуудыг барилгын үйлдвэрлэлийг аюулгүй гүйцэтгэх арга барилд байгууллага сургах үүрэгтэй.


- 1.3 метр түүнээс дээш өндөрт байрлаж буй хамгаалалтгүй ажлын байранд хамгаалалтын хаалт, хашлага, тор, саравч хийж, барилгаас хүн болон багаж хэрэгсэл, барилгын материал унаж болох бүхий л боломжийг хаах хэрэгтэй.
- Ажилтанд хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа, эрүүл ахуйн шаардлага хангасан ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгсэл/дуулга малгай, хамгаалах бүс….г.м./, багаж хэрэгслийг олгох. Хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны дүрмийн дагуу хэрэглээнд нь хяналт тавьж ажиллах.
Өндөрт мэргэжлийн бус, хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны аргыг зохих ёсоор сурч холбогдох мэргэжлийн үнэмлэх аваагүй хүмүүсийг ажиллуулдаг явдлыг таслан зогсоох
- Ажлын байр, зам гарц, талбайг хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны дүрэмд заасны дагуу бэлтгэж, үйлдвэрлэлийг аюулгүй гүйцэтгэх нөхцлийг бүрэн хангах
- Техник, тоног төхөөрөмж, багаж хэрэгслийг техникийн паспорт, дүрэм, стандартад заагдсан нөхцөлөөр ашиглаж, техник тоног төхөөрөмжийн засвар, үйлчилгээг бүрэн зогсоосны дараа хийх, өргөгч болон краныг холбогдох мэргэжлийн хяналтын байгууллагад хянуулж, баталгаажуулах. Краны оосорлогч, дохиочноор мэргэжлийн сургалтанд хамрагдаж үнэмлэх авсан хүмүүсийг ажиллуулах.


- Ачаа өргөгч /подьём/-ийн туршилт, тохируулга, баталгаажилтыг техникийн бичиг баримтад заасны дагуу хийж, ачаа өргөгчөөр хүн тээвэрлэдэг байдлыг таслан зогсоох.
- Ачаа өргөгч /подьём/-ийг ажиллуулагч оператороор тухайн тоног төхөөрөмжийн зохион байгуулалт, эд ангийн бүрдэл, засвар үйлчилгээний талаар тодорхой мэдлэгтэй хүнийг ажиллуулах,
-Хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны дүрэмд заасны дагуу хяналт, шалгалтыг хийж,
үйлдвэрлэлийн явцад гарч болох эрсдэлийг үнэлэн, ослоос урьдчилан сэргийлэх арга хэмжээг авч ажиллах,
- Үйлдвэрлэлийн осол гарсан тухай бүр осол гарсан шалтгаан нөхцөл, хүчин зүйлийн талаар ажилчдад давтан зааварчилга сэрэмжлүүлэг өгч, хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны дүрэм журмыг чанд мөрдөн ажиллахын ач холбогдлыг тайлбарлаж ойлгуулах нь зүйтэй байна.

БАРИЛГЫН ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ХӨДӨЛМӨРИЙН АЮУЛГҮЙ АЖИЛЛАГААНД

ДАГАЖ МӨРДӨХ ХУУЛЬ, ДҮРЭМ, ЖУРАМ, СТАНДАРТ

“Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн тухай” хууль
“Хөдөлмөрийн тухай” хууль
“Барилгын үйлдвэрлэлд дагаж мөрдөх хөдөлмөр хамгаалал, аюулгүй ажиллагааны дүрэм” 1 дүгээр хэсэг. Ерөнхий шаардлага.БНбД 12–03-04


“Барилгын үйлдвэрлэлийн хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны дүрэм” 2 дугаар хэсэг. Техникийн аюулгүй ажиллагааны дүрэм. БНбД 12-04-06
“Барилгын материалын үйлдвэрлэлийн хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны дүрэм”
Барилга угсралтын ажилд мөрдөх хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагааны үлгэрчилсэн заавар БД 12-101-05
Ачаа өргөх краныг төхөөрөмжлөх, аюулгүй ашиглах дүрэм /Зам тээвэр, хот байгуулалтын яамны сайдын 2010 оы 231 дүгээр тушаал /
“Үйлдвэрлэлийн осол, хурц хордлогыг судлан бүртгэх дүрэм” /Засгийн газрын 2009 оны 14 дүгээр тогтоолоор батлагдсан/

Зөвлөл байгуулах, орон тооны ажилтан ажиллуулах норматив батлах тухай /Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайдын 2008 оны 126 дугаар тушаал/
Аж ахуйн нэгж, байгууллагын хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа, эрүүл ахуйн асуудал хариуцсан зөвлөлийн үлгэрчилсэн дүрэм” Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайдын 2008 оны 126 дугаар тушаалын 1 дүгээр хавсралтаар батлагдсан/


Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн сургалт зохион байгуулах, шалгалт авах журам /Нийгмийн хамгаалал, хөдөлмөрийн сайдын 2008 оны 127 дугаар тушаалын хавсралт/
Ажлын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслийн үлгэрчилсэн жагсаалт /Нийгмийн хамгаалал хөдөлмөрийн сайдын 2004 оны 77 дугаар тушаал/
Үйлдвэрлэлийн машин механизм, тоног төхөөрмжийн гэрчилгээ олгох журам /УМХГ-ын даргын 2003 оны 433 дугаар тушаал/

Хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа, эрүүл ахуй Сургалтын зохион байгуулалт. Үндсэн дүрэм. Монгол Улсын стандарт MNS 4969:2000
Үйлдвэрлэлийн тоног төхөөөрөмжийн аюулгүй ажиллагаа, Ерөнхий шаардлага. Монгол Улсын стандарт MNS 4930:2000
Хөдөлмөрийн хамгаалах хэрэгсэлд тавигдах ерөнхий шаардлага, Монгол Улсын стандарт MNS 4931:2000


Хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа, Эрүүл ахуй, ажлын тусгай хувцас-Ерөнхий шаардлага. Монгол Улсын стандарт MNS ISO13688:2000
Хөдөлмөрийн аюулгүй байдал. Үйлдвэрлэлийн эрүүл ахуй. Ачих буулгах ажлын аюулгүй ажиллагааны ерөнхий шаардлага. Монгол Улсын стандарт MNS 5079:2001
Хөдөлмөрийн аюулгүй ажиллагаа, эрүүл ахуй. Өргөх зөөх ачааны массын дээд хэмжээ. Монгол Улсын стандарт MNS 4970:2000