Удаан хадгалсан зүйлийг тордох тусам үнэ цэнээ нэмдэг шиг, аливаа асуудлыг олон дахин улиглан давтах аваас бас хүрээгээ тэлж хүчээ авдаг ажээ. Өнөөгийн нийгэм байтугай хүн төрөлхтөн ний даяараа өөрчлөгдөж байгаа энэ цаг үед монголын барилгын салбарт ч ширүүн дориун өөрчлөлт орж, шил шилээ дарсан осол эндэгдэл гарах болов. Адаг сүүлдээ алуурчин гэдэг нэр зүүгээд, алхаж гишгэх газаргүй болоод байна. Энэ гашуун боловч үнэн түүх ердөө л Улаанбаатар хотын төлөвлөлт алдагдсанаас, нөгөө талаар зарим хүний ажлын хариуцлагагүй байдлаас болж үүссэн “гамшиг”.

   “Нэг үхрийн эвэр доргивол мянган үхрийн эвэр доргидог” үлгэрт итгээд сурчихсан гэнэн тэнэг зангаасаа бид салах хэрэгтэй байна. Зүйн хэн амьдралд хүндлэлгүй, ажилдаа хариуцлагагүй хандаж байна тэр хүнд хариуцлагы нь үүрүүлж чаддаг төр байх учиртай. Нөгөө талаар иргэд хөөргөн дэвэргэн сэтгэлгээ, мэдээллийн эрин зуунд дулдуйдаж амьдардаг хэв маягаасаа салахгүй бол зүй бус хагацал биднийг орхихгүй. Тоймгүй олон мэдээллийг бид нэгэн зэрэг ой тойндоо багтааж, цэгцтэйгээр хүлээж авах боломжгүй байна. Учир нь зүрх сэтгэлээрээ хийгээгүй үйл, чин сэтгэлээсээ хэлээгүй үгс, амьдрал үнэний төлөө гаргаагүй шийдвэр биднийг ямар ч бараан зүйлд уруу татаж мэдэхээр байна.

    Барилгын салбар өнөөдрийнх шиг үргэлж мөнх ийм муу нэртэй байсан гэвэл бас үгүй юм. Монголын барилгын салбар эх орныхоо бүтээн байгуулалтад зохих хувь нэмрээ оруулж, магадгүй зарим цаг үед хөгжлийн түүчээ болж ирсэн түүх ч бий. Мөнөөх л эсгий гэр, дүнзэн байшингаасаа холдоод “Мишээсэн дагина шиг миний Улаанбаатар” гэж дуулж, догдолж явсан цаг саяхан. Энэ бол монголд олон сайхан барилга байшин сүндэрлэж, тэр хэрээрээ нийгэмд дэвшилттэй олон ажил эхэлж байсан үе. Хотын төлөвлөлт, газар олгож байгаа зохион байгуулалт нь л муу байгаа  болохоос олон улсын стандартад нийцсэн чанар, өнгө үзэмжтэй олон сайхан барилга хот, хөдөөгийн маань өнгө үзэмжийг чимж байгааг бид мартах учиргүй. Өмнөх түүхээ мартаж, зөвхөн өнөөдрөөрөө харж, амьдарч байгаа нь барилгын салбарын залуурчин байх үүргийг унагаад байх шиг. Тиймээс барилгын салбар хөгжлийн залуурч байж ирсэнийг мартаж, цаашид ч байх хандлагыг үгүйсгэж боломгүй билээ.

    Монголд зөвшөөрөлгүй барьж байгаад осол гаргасан хоёр компани болоод хот төлөвлөлтөөс үүдсэн “алуурчин” барилга. Гэр хэмээх сууц барьж эхэлсэн цагаас өнөөдрийг хүртэл дотоодын компаниуд л нуруундаа үүрсээр, үүргээ гүйцэтгэсээр ирсэн “залуурчин” барилга. Ялгаа нь ердөө л энэ.

Х.Өнөтэнгэр