Нэг үхрийн эвэр доргихоор мянган үхрийн эвэр догидог гэдэг шиг. Барилгын салбарт болохгүй байгаа зарим нэг зүйлээс болж хэдэн мянган барилгачдын эрх ашиг хөндөгдөж, нэр хүнд нь унаж , байшин барилга, бүтээн байгуулалт гэдэг үг айдас, чихүүдэс, үхэл хагацал гэдэг үг шиг сонсогдох болоод удаж байна. Манайхан туйлшрахдаа гаргууд хүмүүс.
Ямар ч билээ, нэг хошин шог дээр үзэн ядаж байгаа хүнээ өрөөсөн нүдээрээ хардаг шиг. Барилгачид гэхээр бараг л тэгж харах нь холгүй болчихоод байна. Энэ талаар  “Росторг” ХХК компаний барилга хариуцсан худалдааны менежер Ц.Насанбаттай уулзаж ярилцлаа.




-Сайн байна уу та. Сүүлийн үед барилгын салбарт өрнөөд байгаа түм буман асуудлын альхан талд нь, ямаршуухан бодолтой явна вэ?

-Би үнэнийг л хэлье гэж бодож байна. Буруудах юм уу, зөвдөх юм уу мэдэх юм алга. Барилгын салбарт жилд 70-80 бэртэж гэмтэж, нас бардаг гэсэн статистик тоо байдаг. Энэ нь ил далд ямар нэг хэлбэрээр гэсэн үг.  Гэтэл гэнэт он гараад ийм үйл явдал болсон юм шиг, барилгын салбарт ийм зүйл болж байгаагүй юм шиг аашилах нь хэн нэгэн хүнийг, ямар нэгэн байдлаар буруутгах гэж хичээснийх ч байж болох. Үүний цаана нам хоорондын буруутгал байж ч мэдэх. Гэхдээ би энэ үгээрээ бүх зүйлийг зөвтгөж бүхнийг сайхан гэж хэлэхгээгүй.

Есөн сард болсон энэ олон асуудал мэдээж хариуцлагатай холбоотой энийг бурууг нь тогтоож буруутай этгээдийг шүүх нь зүйн хэрэг. Барилгачин ажлаа хийж явж байгаад сонор сэрэмжгүйгээсээ хариуцлага алдах өөр. Харин энгийн иргэн алхаж яваад амиа алдана гэдэг бол харамсалтай хэрэг.  Бид үнэн мөнийг ялгаж бодитоор харах л хэрэгтэй.

Тэгэхгүй бүх бүтээн байгуулалтыг, бүх барилгачдыг өрөөсөн нүдээрээ, үзэн ядалтын нүдээр харах хэрэггүй.

-Тэгвэл цаашдаа юуг анхаарах вэ? Уснаас хуурай гарсан компани бараг л байхгүй байна шүү дээ?

-Хүн бүхэн л хийж байгаа зүйлдээ хариуцлагатай хандах хэрэгтэй. Мэргэжлийн хяналт, засаг дарга, барилгачид, захиалагчид гээд бүгд л дор бүрнээ норм дүрмээ захин биелүүлэх юм бол ийм үйл явдал гарахгүй шүү дээ.

-Одоо хоёулаа арай өөр сэдэврүү оръё. Инженерүүдийн холбооноос зохион байгуулж буй иргэдэд зориулсан сургалтанд танай компани бүтээгдэхүүнээ танилцуулж, байшин барилгаа хэрхэн зөв дулаалах талаар мэдээлэл өглөө. Иргэдэд ч их таалагдаж байгаа бололтой. Компанийхаа үйл ажиллагаанаас товч танилцуулна уу?

- Манай компани Оросын бараа бүтээгдэхүүнийг худалдаалдаг. Үйл ажиллагаагаа явуулаад удаагүй байгаач  эрэлт хэрэгцээ их байдаг. Ихэвчилэн дээвэр, хананы материалууд оруулж ирдэг. Кнауфын  дулаалгын материал монголд их орж ирдэг болсон. Үүнийг эрдэст хөвөн гэж нэрлэдэг. Энэ нь шилэн хөвөн ч биш, чулуу хөвөн ч биш энэ хоёр хөвөнгийн шинэ дэвшилтэт хөвөн  гэж хэлж болохоор материал юм.  Эрдэс хөвөнг дан байгалийн материалыг хайлуулж, бутлаад цавуугаар нааж хийдэг. Шатдаггүй, чийг даадаг, хэлбэрээ алддаггүй гэдгээрээ давуу талтай.
Мөн дээврийн маш чанартай бүтээгдэхүүнийг “Росторг” компаниас сонгох боломжтой. Ер нь Орос чанарыг хайвал манайд л ирэхийг зөвлөж байна.

-Танай компани "Барилга Экспо"-д  оролцдог уу?

-Манайх хоёр ч үзэсгэлэнд оролцсон. Үзэсгэлэн болгоны дараа үр дүнгээ мэдэрдэг. Ер нь хүмүүс баян болсондоо биш чанарыг эрхэмлэн чанартай материалыг илүүд үздэг болсон нь өдөр ирэх тусам харагддаг.  Байшин барилгаа бүх насаараа амьдрах эд хөрөнгө гэж харж барьдаг болж. Манайх материалууддаа 10 жилийн баталгаа өгдөг.

 -Шинэчилсэн засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрт уул уурхайн тоног төхөөрөмжөөс бусад эд материалыг татваргүй болгоно гэж тусгасан байна лээ. Энэ тал дээр та юу гэж хэлэх вэ?

-Би сонссон л доо. Хэрэгжчихвэл сайхан л байна. Гэхдээ бүх бараа материалыг татваргүй болговол улсын эдийн засаг өөрөө яах бол. Нөгөө талдаа бас яаж тусахыг мэдэхгүй л байна. Уг нь барилгын материалыг татваргүй болговол  наад зах нь орон сууцны үнэ буурна гээд олон сайн талууд гарч ирэх л байх л даа. Одоо бол дундаж орлоготой хүмүүс байр авна гэдэг зүүд болоод байна.  Хотын захирагч Э.Бат-Үүл зөвшөөрөлгүй барилгуудыг нураана, хотын төвд барилга барих зөвшөөрөл өгөхгүй гэсэн захирамж нь өөрөө байрны үнэ өсгөх нэг шалтгаан болсон.  Би өөрөө барилгыг компаниудтай гэрээ хийж дотор нь ажилладаг хүний хувьд үүнийг сайн мэдэж байна. Борлуулалтын менежерүүд нь гэрээгээ хийж чадахгүй зовж  байсан гэтэл хэдхэн хоногт л бүх байрнууд борлогдож менежерүүдийн нарыг гаргасан шүү дээ.
 


-Хот төлөвлөлтийг зөв зохистой зохион байгуулахын тулд хамгийн түрүүнд юуг хийвэл оновчтой  гэж боддог вэ?

-Манай найзууд хааяа уулзаж улс орныхоо талаар  ярилцдаг юм. Одоо ийм замбараагүй хотыг дахин төлөвлөнө гэдэг бол нөхөөс тавихтай л адилхан хоёрын хооронд зүйл. Харин цоо шинээр төлөвлөж байж л утаагүй униаргүй, хог новшгүй, аюулгүй эрүүл орчинг бүрдүүлж чадна. Дэлхийн улс орнуудад тийм жишээ зөндөө байдаг шүү дээ. Жишээ нь: Казакстаны  Назарбаев  мөнгөө цуглуулж байгаад нийслэлээ нүүлгэсэн. Одоо “Астана” гээд ямар гоё нийслэлтэй билээ дээ. Бид нийслэлээ хурдан нүүлгэж чадахгүй нь мэдээж. Дор хаяж 50,60 жилийн дараа бүтэх ажил байх. Гэхдээ л гаднаас  орж ирж байгаа энэ их мөнгийг цуглуулж байгаад эрвийх дэрвийхээрээ зүтгэх юм бол 20 жилийн дараа бүтсэн байхыг үгүйсгэхгүй.



-Дэд бүтэц нь шийдэгдсэн  амины орон сууцын талаар таны бодол. Энэ хэр хэрэгжих боломжтой юм бол?

-Би барилгын салбарт 30- иад жил ажиллаж байна.  Энэ салбарт өрнөж байгаа сайн муу зүйлсийг  ажиглаж сэтгэл өвдөх үедээ өвдөж, бахархах үедээ  бахархаж явдаг. Одоо зайсангийн тийшээ зохион байгуулалт сайтай аятайхан аятайхан хотхонууд баригдсаар байгааг хэлэхийг хүсч байна. 100,000 айлын орон сууцыг ингэж барьвал болж л байна. Хувийн хүмүүс ч гэсэн хотоос зайдуухан аятайхан байшин бариад суух боломжтой. Ер нь манайхаас бусад оронд иргэд нь аль болох нийслэлээсээ хол байдаг. Уг нь Э.Бат-Үүлийн санаачилсан  бөөгнөрсөн хотхон гэдэг нь зөв гэж бодож байна гэхдээ цаг хугацаа орно л доо.

- Япончуудтай хамтраад  метроны зам барих  гэдэг таны хувьд хэр оновчтой санаа вэ?

 Митроны асуудал яригдаад л байгаа. Гэхдээ итгэдэггүй юм. 1саяас дээш хүн амтай газарт метро тохиромжтой л гэж ярьдаг л даа. Гэхдээ манайхан шиг гэр хороолол руугаа тарж амьдардаг хүмүүс метронд суух гэж алхаж ирээд, алхаад гэр лүүгээ явна гэхээр хэцүүхэн л санагддаг юм. Тэрнээс автобуснуудаа чанаржуулсан нь дээр байлгүй дээ.

-Барилгын салбарын цаашдын ирээдүйг хэрхэн харж байна вэ?

Би юмыг өөдрөгөөр харах дуртай. Бүтээн байгуулалт явагдаж байна гэдэг бол хөгжих тийшээ хандаж байнаа гэсэн үг. Харин бид аюулгүй орчинг нь бүрдүүлээд барилгачдаа хангалттай цалин хөлстэй болгох  юм бол энэ салбар сумны хурдаар дээшлэх боломжтой. Манайд дэлхийн шинэ, шилдэг техник технологууд хангалттай нийлүүлэгдэж байна шүү дээ.
                                                                                                                                                                                    Л.Мөнхчимэг