Хан боргоцой жимсний хэлбэрээр хийсэн энэ барилга Австралийн Куийнслэндэд байдаг ажээ. Өмнө нь дэлхийн автоспортын хамгийн том музейд тооцогддог байсан 16 м өндөртэй, “Том Хан боргоцой” гэх энэ барилгыг өнгөрөгч хавар дуудлага худалдаанд оруулсан тухай мэдээлэл бий. Тус хотыг зорин ирсэн жуулчид “Том Хан боргоцойг” заавал сонирхон үздэг ажээ.

“Device to Root Out Evil” буюу Муу хүчнийг зайлуулах төхөөрөмж. Канадын Ванкувер хотноо байрлаж байгаад өдгөө Калгари хотноо суурилуулсан байгаа аж. Уруугаа харсан сүмийн хэлбэртэй учир зарим хүн одоо ч түүнийг эсэргүүцсээр байгаа гэнэ. Энэ байшингийн шилнүүд өдөр нь маш гоё гэрэлтдэг аж. Харин байшин дээр суурилуулсан нарны зайнуудын тусламжтайгаар шөнө нь доороосоо гэрэлтдэг байна.

Шинэ Зеландын Уайкато мужийн Тирау хот жуулчдын хамгийн их очих дуртай газрын нэг аж. Энэ хотын үйлдвэрүүдээс долгионт төмөр их хэмжээгээр гардаг тул тэдгээрийг ашиглан маш сайхан урлагийн бүтээлүүдийг барьсан байдаг байна. Тоглоомын хамгийн том музей гэж нэрлэж болох энэ хотын хамгийн алдартай хоёр барилгад Овчарка нохойны байшин…

… Хонины байшин ордог ажээ.

Хятадын Хуайнан мужид сүндэрлүүлсэн гайхамшигт барилга. Төгөлдөр хуурын барилгад нь ажлын өрөөнүүд харин хийлийн барилгад нь шатнуудыг байрлуулсан байдаг аж. Барилгын төслийг Хэфэйн технологийн их сургуулийнхан боловсруулжээ. Мужийн удирдалгууд дөнгөж баригдаад байсан энэхүү дүүрэгт олон нийтийн анхаарлыг хандуулах зорилгоор 2007 онд энэ гоёмсог барилгыг бариулжээ. Энд өдгөө үзэсгэлэн болон соёлын олон талт үйл ажиллагаануудыг зохион байгуулдаг байна. Жуулчдын хамгийн их очих дуртай газрын нэг болсон төдийгүй Хятадын гайхамшигт барилгуудын нэгд зүй ёсоор тооцогддог ажээ.

“The Seed Cathedral” буюу махчилбал “Үрийн дуган” гэж нэрлэгдэх энэхүү гайхамшгийг 2010 онд Их Британийн архитекторчид ЭКСПО-2010-ын хүрээнд Шанхайд босгож байжээ. Эдгээр мөчрүүдийн үзүүрт нь 60 гаруй мянган ургамлын үрийг байршуулсан байсан аж. Барилгыг тухайн үед 25 сая фунт стерлингээр босгож байсан бөгөөд тус үзэсгэлэнгийн “Шилдэг дизайн” номинацийн BIE алтан медалийг нь хүртэж байжээ. Үзэсгэлэнгийн ажиллагаа дууссаны дараа уг барилгыг задалж ургамлын үрүүдийг нь зарим сургууль, Дэлхийн музейн үзэсгэлэнд шилжүүлснээс гадна буяны үйлд зориулсан дуудлага худалдаагаар оруулсан байна.

“Үрийн дуган” шөнө нь ингэж харагддаг байжээ.

Германы Бремен хотноо баригдсан Шинжлэх ухааны музей. Жилд 450 мянган хүн үзэж сонирхдог энэ музейд үзэгчид 250 орчим үзмэртэй танилцах боломжтой. Аварга загасыг санагдуулам энэхүү барилгад Хүн төрөлхтөн, Дэлхий болон Сансарын сэдэвтэй үзмэрүүд байдаг ажээ.

Дэлгэсэн ном шиг энэхүү барилга нь Польшийн Торун хотноо байрлах Хүүхэлдэйн театрын барилга юм. Үлгэрийн орныг санагдуулам энэ газар уруу хүүхдүүд олноороо хошуурдаг нь мэдээж биз ээ. Албан ёсны нэр нь “The Baj Pomorski Theater”.

Люси Маргейт заан гэж нэрлэгддэг энэхүү барилгыг 1882 онд мод, тугалга оролцуулан бүтээжээ. Энэхүү заан дэлхийн хамгийн томд тооцогддог бөгөөд Америкийн Нью Жерси мужийн Маргейт хотод сүндэрлэдэг байна. 1882 оноос хойш энэхүү барилгад зоогийн газар, албан байгууллага, уушийн газар гээд олон байгууллага үйл ажиллагаагаа явуулж байжээ. 1960-аад оны үед уг барилгыг нураахаар төлөвлөж байсан боловч олон түмний эсэргүүцэх аяны ачаар 1976 онд улсын хамгаалалтад багтан Үндэсний түүхэн барилгын нэгд тооцогддог болжээ. Өдгөө жуулчдын заавал сонирхож үздэг газруудын нэг болсон байна.

Литва улсын Каунас хотод сүндэрлэдэг албан байгууллагын зориулалттай барилга. Энэ барилгын ажлыг 2005 онд эхлүүлж 2008 онд дуусгажээ. Барилгыг эхлүүлэх үед Литва улс Европын холбоонд шинээр элсэн орсон хоёр орны нэг байжээ. Барилгын дизайнд 1926 оны үед буюу хоёр дайныг дамнан гүйлгээнд хэрэглэж байсан 1000 лийтийн дэвсгэртийг ашигласан аж. 1920-иод оны үед Литва нь тусгаар тогтносон улс байсан бөгөөд үндэсний бахархал болсон хүмүүс тус орныг удирдан чиглүүлж байжээ. Барилга нь 10 давхар өндөр бөгөөд чанар, гоёмсог төрхийг зүй ёсоор үнэлж чаддаг бизнесменүүдэд зориулагдсан аж. Тиймээс өндөр түрээсийг үл харгалзан энэ барилгад дандаа алдартай байгууллагууд байрладаг байна.

Барилгыг барихдаа тусгай будгаар будсан 4500 ширхэг шилний хэлтэрхийг ашигласан ажээ. Эдгээр хэлтэрхийг эвлүүлэхэд асар их хугацаа орсон байна. Шилийг нь Голландад үйлдвэрлэсэн бөгөөд үйлдвэрлэгчид нь цаг агаарын ямар ч нөхцөлд тэсвэрлэн үлдэж чадахыг баталсан ажээ.

Гар аргаар ахуйн сагс үйлдвэрлэдэг “Лонгабергер” компанийн барилга яг бүтээгдэхүүн шигээ хөөрхөн. Энэ компани удам дамжсан гэр бүлийн бизнест тооцогддог ч Америк даяар 45 мянга орчим хүн сүлжээ үүсгэн бүтээгдэхүүнийг нь сурталчилж борлуулдаг ажээ. Энэ барилга тус хотын бахархал төдийгүй орчин үеийн архитектурын тод жишээнд тооцогддог байна. Тус компанийг үүсгэн байгуулсан Дэйв Лонгабергерийг нас барах үед нь зөвхөн компанийн төв оффис болох энэ барилга л баригдаж дуусч байжээ. Тэрээр уг нь салбаруудынхаа барилгыг ч ийм маягаар бариулахыг тун их хүсч байсан аж. Өвлөн авсан охин нь аавынхаа хүсэлтийг биелүүлэх гэсэн боловч хотын удирдлагууд зөвшөөрөөгүй гэнэ.

Энэ мурий байшин 2004 онд Польшийн Сопот хотын Монте-Кассино баатруудын гудманд баригдсан аж. Барилгын архитекторчид нь Польшийн хүүхдийн зураач нарын уран бүтээлээс сэдэвлэн бүтээсэн гэдэг. Энэ байшин “Резидент” худалдааны төвийн нэг хэсэг нь аж. Нэгдүгээр давхарт нь худалдааны танхимууд, уушийн газар, автомат тоглоомны танхим, харин хоёрдугаар давхарт нь уран бүтээлийн студиуд байрладаг байна.

“Номын тавиур” гэж нэрлэгдэх 8 метр өндөртэй 22 номын нуруу хавтсаас бүрдэх энэ хана бол Канзас Сити хотын Нийтийн төв номын сангийн гаднах төрх юм.

1873 онд энэ номын сан ганц царсан шүүгээнд багтах Америкийн нэвтэрхий толь бичгийн олон ботиос өөр юу ч үгүй байж. Өөрийн гэсэн барилгагүй байсан тул номын санг олон ч удаа ийш тийш нүүлгэхэд хүрдэг байжээ. Тэгтэл 1999 онд Үндэсний нэгдүгээр банкны барилгыг уг номын сангийн мэдэлд шилжүүлэх шийдвэр гарснаар хуучирсан энэхүү барилгыг орчин үеийн гоёмсог загвартай болгох үйл явц өрнөжээ. Ханыг чимэх номуудын нэрийг тухайн хотын оршин суугчдын санал асуулгаар тодруулсан бөгөөд Канзас Сити хэмээх нэр заавал дурдагддаг номуудыг сонгосон байна. Ингээд уншигчдын ирүүлсэн өргөн их санал хүсэлтийн дундаас дээрх 22 номыг сонгон авч барилгын гаднах ханын чимэглэлдээ ашигласан байна. Эдний дунд Габриэль Гарсия Маркесийн “Зуун жилийн ганцаардал”, Марк Твений “Гекльберри Финны адал явдал”, Герберт Уэллсийн “Үл үзэгдэгч хүн”, Жон Толкины “Бөгжний эзэн”, Уильям Шекспирийн “Ромео, Жульетта хоёр” гэсэн алдартай зохиолуудыг багтаасан байдаг ажээ. Барилгын ажил нь 2004 онд дуусч өдгөө энэ номын сан 2 300 000 нэгж (ном, диск, аудио болон видео бичлэгүүд г.м)-тэй болтлоо өргөжсөн төдийгүй жуулчдыг татах бас нэгэн үзмэр болж чаджээ. Барилгын ажилд 50 сая доллар зарцуулагдсан байна.

Шатнууд нь хүртэл давхарлаад тавьчихсан номнууд шиг ажээ…

“Байшингийн дайралт” гэж нэрлэгдэх энэ барилга нь Австрийн Вена хотод байдаг бөгөөд Орчин үеийн дүрслэх урлагийн музей байрладаг аж. Музейн дээвэрт нэгэн жижиг байшинг уруу харуулан зоож урласан хүн бол Эрвин Вурм гэгч Австрийн барималч бөгөөд амьдралыг өвөрмөцөөр харж чаддаг чадалтай уран бүтээлчид тооцогддог байна.

Энэ музей Австрид төдийгүй дэлхий дахинаа 20-21 дүгээр зууны үеийн модерн урлагийн өвөрмөц бүтээлүүдийг эзэмшдэгээрээ алдаршжээ. Тухайлбал, Eat Art буюу хүнсний зүйлээр урлагийн бүтээл урлах урсгалыг нээсэн Даниэль Споэрригийн бүтээлүүд зөвхөн энд л бий гэнэ.

Споэрригийн хамгийн алдартай зураг нь “Марсель Дюшаны барьсан зоог” гэх энэ зураг бөгөөд 200 580 доллараар зарагдаж байсан түүхтэй ажээ. Ер нь музейн үзмэрүүд нь туйлын өвөрмөц гэнэ. Ихэнхдээ нь цус, дарс, түүхий мах тэргүүтнийг ашиглан бүтээсэн урлагийн бүтээлүүд байдаг байна.

Испани, Сингапур, Чех, Голланд гээд дэлхийн маш олон оронд гайхалтай өвөрмөц, итгэмээргүй гоё дизайнтай барилгууд тоймгүй олон байна. Та бүхэн интернетэд хайж олоод заавал үзээрэй. Зүгээр л гайхамшиг.