-Улаанбаатар дахь хөрс, агаарын бохирдолын хэмжээ ихэссэн  нөхцөл байдлаас гарах арга зам бол тохилог орон сууцны хороолол бий болгох. Салхины дээд талд байдаг гэр хорооллыг орон сууцны хороолол болгож Улаанбаатарт үүсээд байгаа төвлөрөлийг сааруулж шинээр хотхон хорооллуудыг бий болгоё гэсэн зорилгоор Засгийн газраас 100 мянган айлын орон сууц хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байгаа.

    Үүнийг өнгөрсөн оны УИХ-ын баталсан МУ-ын шинэ бүтээн байгуулалт дунд хугацааны зорилтод хөтөлбөрт тусгасан. МУ-ын хөгжлийн чиг хандлагыг тодорхойлсон томоохон бодлогын зорилтуудыг томъёолсон байгаа шүү дээ. Үүнд төмөр зам, авто зам, эрчим хүчний сүлжээ болон Аж үйлдвэрийн парк байгуулах мөн хүн амыг орон сууцжуулах гэсэн цогц бодлогын бичиг баримт байгаа.Үүнтэй уялдуулан бид 100 мянган айлын орон сууц хөтөлбөрийг 2011-2016 онд хэрэгжүүлж дуусахаар хөтөлбөрийг гаргасан.

-Засгийн газар өөрөө мөнгө гаргаад зарах тухай асуудал байхгүй. Энэ бол аль ч улсад байдаггүй асуудал. Харин орон сууц барьж байгаа бизнесийн байгууллагуудад дэмжлэг үзүүлэх орон сууц барих нөхцөл бололцоог хангаж өгөх чиглэл дээр төр дэмжлэг үзүүлнэ. Үүнээс гадна иргэдийг орон сууц худалдаж авахад таатай нөхцөл бүрдүүлэхэд төрийн бодлого чиглэх ёстой гэсэн агуулгын хүрээнд явж байгаа.

      Өнгөрсөн долоо хоногт бид 100 мянган айлын орон сууц хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх арга хэмжээний тухай гэх ЗГ-ын тогтоолыг гаргууллаа. Энд 2011-2016 онд баригдаж дуусах эхний ээлжийн компаниудын баталгаажуулсан. Нийт 191 барилгын компаниас 159 мянган айлын орон сууц барих санал ирсэн. Үүнээс  газрын зөвшөөрөлтэй, мэргэжлийн комиссын хурлаар ороод техник нөхцөл нь олгогдсон, барилга барих зөвшөөрөл нь батлагдсан барилга болон хорооллуудыг эхний ээлжинд 100 мянган айлын орон сууцны хөтөлбөрт хамруулах шийдвэрийг гаргалаа. Нийтдээ Улаанбаатарт 54 компанийн 68 орчим мянган айлын орон сууц 2011-2013 онд баригдана. Үүнээс гадна хөдөө орон нутагт 900 гаруй айлын орон сууцыг оруулсан. Тэгээд материалаа ирүүлсэн компаниудыг дахин нягталж үзэхэд энэ эрх зүйн шийдвэрүүд нь гарсан байна уу , ажил эхэлж байна уу үгүй гэдэг бүх зүйлийг нь нягтлаад дахиад дараагийн ЗГ-ын хуралдаанаар оруулах жагсаалтыг гаргана. Ирэх оны нэгдүгээр сард бид дараагийн барилгын компаниудыг хөтөлбөрт хамруулах ажлыг зохион байгуулна.

-ЗГ-ын хөтөлбөрөөр баталгаажуулахаар биенесийн байгууллагын үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлж байгаа юм. Тэрнээс гадна хөрөнгө оруулалт татаж оруулах боломж нээгдэнэ. Нөгөө талаар 100 айлын орон сууцанд хамрагдаж байгаа орон сууцнаас худалдаж авсан иргэн “Эх орны хишиг” нэг сая төгрөгийг өгөхөөр зохицуулсан. Үүнийг ЗГ-ын тогтоолоор баталасан. Ингэхдээ хүний хөгжил сангийн дүрмэн дээр долдугаар бүлэг гэж шинэ бүлэг нээгээд орон сууцыг “эх орны хишгээр авахдаа хэрхэн яаж авахыг гаргасан.

-ЗГ-аас зургаан хувийн хүүтэй зээл олгох асуудлыг нийгэмд цацсан байгаа. Тэгэхээр энэ ажлыг зохион байгуулахаар Сангийн яам, Хөгжлийн банк бусад холбогдох байгууллагуудтай хамтран ажиллаж байна. Ирэх долоо хоногт энэ зургаан хувийг хэрхэн олгох талаарх бодлогын шийдвэрүүд гарна. Үүн дээр  зургаан хувийг хэрхэн олгох тухай журам болоод төслийг боловсруулсан. Үүний дагуу ЗТБХБ сайд, Сангийн сайд мөн Нийслэлийн дарга батлахаар ЗГ-ийн 138 дугаар тогтоолоор зааж өгсөн. Үүний дагуу дүрэм боловсрогдсон ирэх долоо хоногт ерөнхий сайдын төвшинд ярьж энэ асуудлыг шийдэхээр бэлдэж байна.

-Үнийн хувьд Засгийн газар ерөөсөө оролцохгүй байх зарчим барьж байгаа. Үнийг буулгах асуудал бол нийлүүлэлтийг нэмэгдүүлэх. Бид энэ чиглэл рүүгээ гол анхааралаа хандуулж байгаа. Хуучин 40 мянган айлын орон сууцны хөтөлбөр дээр алдсан алдаа бол эрэлтээ дэмжсэн. Өөрөөр хэлбэл худалдаж авах иргэдээ мөнгөжүүлсэн чинь орон сууцны үнэ өсчихсөн. Яагаад гэвэл барьж байгаа орон сууц нь цөөн байсан. Харин одоо бол барьж байгаа орон сууц авч байгаа хоёрыг тэнцвэртэй хийе гэж байгаа.

-Нийгэмд үүсч байгаа буруу мессеж . Банкны систем хямарч байна. Тэр банк дампуурах гэж байна гэсэн хий ярианууд гараад, гарсан ярианаас болоод банканд хадгалуулж байсан мөнгөө хүмүүс эргүүлж татаж аваад гар дээрээ хадгалаад эхэлсэн. Үүнээс болоод банкны салбар асуудалд орсон. Иймэрхүү зохиомол цуурхал бодитойгоор нийгэмд нөлөөлж байсан түүхийг бид мэднэ. Яг үүнтэй ижилхэн барилгын салбарт үнэ нэмэгдэх гэж байна гэсэн битгий тараагаасай . Хэрэг Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга Ч.Хүрэлбаатар “хүнд мөнгө өгсөнөөрөө инфляци болдогийн биш хүнд хэрэглээ, нийлүүлэлтийн зүйл нь гачигдсанаараа инфляци болдог юм” гэсэн. Тэгэхээр орон сууцны нийлүүлэлтийг л маш хүчтэй дэмжээд өгөх санаатай байна. Сайд журамлана бид өнөө маргаашгүй 100 мянган айлын орон сууцны жагсаалтад хамрагдсан компаниудтай гэрээ байгуулж эхэлнэ. Гэрээ байгуулсан компаниудаа нийтэд зарлана. Тэгэхээр тэр нийтэд зарласан барьж байгаа барилгаас иргэд авах ёстой. Ингэж байж эх орны хишгийн мөнгөөрөө бид орон сууц авах боломжтой болох юм.

-Дээр хэлсэнчлэн метр квадратын өртөгт төр оролцохгүй.  40 мянган айлын орон сууцны хөтөлбөр хэрэгжихээс өмнө мерт квадратын өртөг 450-460 байсан. Тэгээд хөтөлбөр батлагдаад Моргажийн зээл олгогдоод эхэлсэн. Энэ үед Моргажийн зээл гэдэг шинэ ойлголт байсан. Тэгээд банкууд өрсөлдөж эхэлсэн. Банкуудад бол хамгийн найдвартай зээл бол орон сууц барьцаалсан зээл байдаг. Тэгээд нэг компани орон сууцаа зээлээр олгоод эхлэхээр нөгөөдүүл нь өрсөлдөж олгоод  эхэлсэн. Ингээд хүмүүсийн гар дээр асар их мөнгө бий болоод ирэх үед орон сууцны үнэ асар их өссөн.

 Энэ нь нэгдүгээр нөлөөлсөн. Хоёрдугаарт тэр үед Замын үүд боомт дээр төмөр замын түгжрэл гээч юм бий болоод барилгын материалын хомдсдол бий болж, барилгууд зогсолтод орсон. Ингэхээр барилга баригдахгүй нөгөө талд эрэлт ихсээд ирэхээр асар хурдацтайгаар үнэ нэмэгдэж эхэлсэн. Нөгөө талаар 4000 айлын орон сууцад бид метр квадратыг 650 мянга гэдэг үнийг тавиад эхлэхээр метр квадрат нь 400-500 байсан бүх бүх орон сууцнууд үнээ нэмж эхэлсэн.

 Тэгээд 650 гэсэн үнэ хамгийн бага үнэ болчихсон. Төр үнэд оролдохын бол үнэ хөөрөгдөх механизм болоод байдаг юм байна гэдгийг олж харж байгаа. Тийм учраас төрөөс үнэд оролцохгүй. Гэхдээ компаниудтайгаа гэрээ байгуулахдаа энэ барих барилга чинь хэдэн төгрөгний үнэтэй байх юм бэ, гэдэг дээр хатуу тохирч гэрээ байгуулна.

-Иргэдэд  тавьж байгаа шаардлага бол нэгдүгээр бодитой баригдаж эхэлсэн барилгатай гэрээ байгуулах хэрэгтэй. Барилга нь баригдаад гүйцэтгэл нь 30 хувь болсон тохиолдолд бид мөнгө өгнө. Барилгын метр квадратын хэмжээгээр нь зургаан хувийн хүүтэй зээл олгогдоно. 138 дугаар тогтоол дээр 50 метр квадратаас дээш анх удаа орон сууц худалдан авч байгаа хүнд энэ орон сууц олгогдоно гэсэн. Өнөөдөр 78 мянган айлын орон сууцны 40 хувь нь 50 метр квадратаас доош байгаа.

-Үндэсний хороон дээр ганцхан хүний гаргасан санал, дэмжигдээгүй. Энэ хөтөлбөр бол Монгол улсын нийт иргэдэд хамаатай л даа.