Ази-Номхон далайн бүсийн Газар зүйн мэдээллийн системийн дэд бүтцийн байнгын хорооны гүйцэтгэх зөвлөлийн /PCGIAP/ 17-р хурал, Газрын менежментийн олон улсын форум Монголд болно
Ази-Номхон далайн бүсийн Газар зүйн мэдээллийн системийн дэд бүтцийн байнгын хорооны гүйцэтгэх зөвлөлийн /PCGIAP/ 17-р хурал, Газрын менежментийн олон улсын форумын тухай танилцуулга
Ази-Номхон далайн бүсийн газар зүйн мэдээллийн системийн дэд бүтцийн байнгын хорооны гүйцэтгэх зөвлөлийн /Permanent committee on GIS infrastructure for Asia and Pacific/ 17-р хурал, Газрын менежментийн форум 2011 оны 7 дугаар сарын 19-22-нд Монгол Улсад зохион байгуулагдана.
Гүйцэтгэх зөвлөлийн 17-р хурлын хөтөлбөр, хугацаа, байршил, Газрын менежментийн форумын сэдэв зэргийг 2010 оны 10-р сард Сингапур улсад зохион байгуулагдсан гүйцэтгэх зөвлөлийн 16-р хурлаар хэлэлцэж баталгаажуулсан6
Байнгын хорооны гүйцэтгэх зөвлөлийн гишүүдийн 17-р хуралдааны үеэр Газрын менежментийн форумыг хамтран зохион байгуулах ба энэ нь 2007 онд Монгол Улсад зохион байгуулагдсан “Сайн газрын харилцаа, түүний эдийн засгийн хөгжилд гүйцэтгэх үүрэг” сэдэвт олон улсын хурлын үргэлжлэл байхаас гадна Ази-Номхон далайн бүсийн газар зүйн мэдээллийн системийн дэд бүтцийн байнгын хорооны ажлын 3-р хэсгийн үйл ажиллагаатай нягт уялдаж байгаа болно.
Газрын менежментийн форумд Газрын зах зээл хөгжсөн, газрыг эдийн засгийн эргэлтэд бүрэн оруулж чадсан Европ, Ази, Америк тивийн 20-иод орноос 30 гаруй төлөөлөгчид, түүнчлэн хөдөө аж ахуй, газар зохион байгуулалт, газрын мониторинг, уул уурхай зэрэг газартай холбоотой Монгол улсад хэрэгжиж буй олон улсын төсөл, хөтөлбөр, аж ахуйн нэгж, яам, агентлагаас нийтдээ 130-150 төлөөлөгчид хуралд оролцоно.
“Газрыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах нь” сэдэвтэй газрын менежментийн форум нь Эрх зүйн орчин; Газрын бодлого, төлөвлөлт; Бүртгэлийн систем; Газрын үнэ, үнэлгээ, татвар гэсэн 4 чиглэлээр салбар хуралдаантай явагдана.
Гүйцэтгэх зөвлөлийн гишүүдийн хурал 7 дугаар сарын 19-20-ны өдрүүдэд хуралдах ба тухайн улсуудын мэргэжлийн байгууллагуудын хийсэн ажлын тайлан, хүндрэлтэй асуудлуудын талаар ярилцдаг тул хөгжиж буй орнууд хөгжингүй орнуудаас дэмжлэг авах бололцоо нээгддэг давуу талтай юм.
Харин 7 дугаар сарын 21-22-ны хооронд хуралдах Газрын менежментийн форумыг Монгол Улсад зохион байгуулснаар газрын зах зээлийн талаархи өндөр хөгжилтэй орнуудын туршлагаас суралцаад зогсохгүй манай улсад тулгарч буй хүндрэлтэй асуудлуудыг хэлэлцэн шийдвэрлэх арга замуудыг тодорхойлох боломжтой юм.
Мөн хуралд оролцож буй гадаад дотоодын байгууллага хооронд хамтын ажиллагааны эх суурь тавигдах, гадаадын хандивлагч орнуудаас хөрөнгө оруулалт хийх, төсөл, хөтөлбөр хэрэгжүүлэх өргөн боломж нээгдэнэ.
Ази-Номхон далайн бүсийн газар зүйн мэдээллийн системийн дэд бүтцийн байнгын хорооны талаар
1994 онд Бээжин хотноо зохион байгуулагдсан НҮБ-ын Ази-Номхон далайн бүсийн зураг зүйн XIII бага хурал /United Nations Regional Cartographic Conference for Asia and the Pacific (UNRCC-AP)/-ын 16-р тогтоолоор Ази-Номхон далайн бүсийн газар зүйн мэдээллийн системийн дэд бүтцийн байнгын хороо /PCGIAP-Permanent committee on GIS infrastructure for Asia-Pacific/-г байгуулсан юм. Тус хороо нь дээр дурдсан бага хурлын хяналт дор үйл ажиллагаа явуулж, бага хуралд тайлангаа тавьдаг.
Байнгын хорооны зорилго нь Ази-Номхон далайн улсуудын орон зайн мэдээллээр дамжуулан эдийн засаг, нийгэм, хүрээлэн буй орчны ашиг орлогыг дор дурдсан үйл ажиллагаагаар дамжуулан нэмэгдүүлэхэд оршино. Үүнд:
- Бүсийн орон зайн мэдээллийн дэд бүтцийг байгуулахад хамтран ажиллах;
- Дэлхийн хэмжээний зайн мэдээллийн дэд бүтцийг байгуулахад хувь нэмэр оруулах;
- Нийтийн ашиг сонирхолд нийцсэн асуудлуудад зөвлөгөө өгөх, туршлагаа хуваалцах;
- Боловсрол, сургалт, технологи дамжуулах зэрэг бусад төрлийн үйл ажиллагаанд оролцох зэрэг болно.
Газар зүйн мэдээллийн системийн дэд бүтэц гэдэг нь:
- Стандарт болон суурь өгөгдлийг боловсруулах, цуглуулах, засварлах, хандах асуудлыг зохицуулж буй бодлого, эрх зүйн болон захиргааны зохион байгуулалтыг тодорхойлж буй байгууллагын тогтолцоо;
- Суурь өгөгдлийн техникийн шинж чанарыг тодорхойлж буй техникийн баримт бичиг;
- Геодезийн сүлжээ, байр зүйн болон кадастрын өгөгдлийн санг багтааж буй суурь өгөгдөл;
- Суурь өгөгдлийг олох, хандах боломжийг хэрэглэгчдэд олгож буй технологийн шийдэл.
Үндэсний болон бүсийн газар зохион байгуулалт; Газрын бүртгэл ба үнэлгээ; Баялгийн менежмент ба тэдгээрийн хамгаалалт; Эдийн засгийн хөгжил зэрэг суурь өгөгдлийг газар зүйн мэдээллийн сан агуулж, тэдгээр өгөгдөл дээр тулгуурлан өргөн хүрээний нийгэм, эдийн засаг, хүрээлэн буй орчны зориулалттай орон зайн ба холбогдох мэдээллүүдийг шинжлэхэд системийн дэд бүтэц дэмжлэг үзүүлдэг.
Ази-Номхон далайн бүсийн газар зүйн мэдээллийн системийн дэд бүтцийн байнгын хороо нь Ази-Номхон далайн бүсийн 56 улсын Үндэсний хэмжил, зураглалын болон түүнтэй дүйцэхүйц байгууллагуудын удирдлагыг эгнээндээ нэгтгэсэн байдаг. Байнгын хорооны гишүүд нь хорооны хуралд аль болох оролцож Хорооны зорилгыг биелүүлэхэд хувь нэмрээ оруулах ёстой. Гишүүн улсын нэрсийн жагсаалтыг НҮБ-аас гаргаж өгдөг.
Гүйцэтгэх зөвлөл дор дурдсан үйл ажиллагаа явуулдаг. Үүнд:
- Байнгын хорооны ерөнхий хуралдаануудын хооронд гүйцэтгэх хорооны ажлын хөтөлбөрийг төлөвлөж, удирдах
- Нэгдсэн үндэстний байгууллагын Ази-Номхон далайн бүсийн зураг зүйн бага хурлаас баталсан хорооны үйл ажиллагааг НҮБ-тай зөвшилцөн төлөвлөж, хянах
- Хорооны захиргааны үйл ажиллагааг тасралтгүй хангах
- Бүсийн орон зайн мэдээллийн дэд бүтцийг тодорхойлж шинжлэн үнэлэх
- Хорооны ажлын хөтөлбөр, үйл ажиллагаа, зорилгод зөвлөмж өгөх
- Чиглэл, интернет хуудас, зөвлөмж материал зэргийг агуулсан нийтлэлийг зохион байгуулах, хянах, холбогдох баримт бичгийг Гишүүд, хувь хүмүүс, холбогдох байгууллагуудад тараах
- Агентлагуудад дэмжлэг үзүүлэх санхүүжилтийн саналыг удирдан зохион байгуулах
- Хорооны үйл ажиллагааны тайланг бэлтгэн Нэгдсэн үндэстний байгууллагын Ази-Номхон далайн бүсийн зураг зүйн бага хуралд илтгэх
- ISO/TC211, Дэлхийн зураглал олон улсын удирдах хороо /ISCGM/, Дэлхийн Орон зайн мэдээллийн дэд бүтцийн Удирдах хороо /GSDI Steering Committee/ болон бусад байгууллагуудаас зохион байгуулж буй бага хурал, холбогдох үйл ажиллагаанд зориулж танилцуулга бэлтгэж өгнө.
Гүйцэтгэх зөвлөл жилд нэгээс доошгүй удаа хуралдах ба хурлын хугацаа, байршлыг Гүйцэтгэх зөвлөл тогтооно. Гүйцэтгэх зөвлөлийн хурлыг гишүүдийн 50-иас доошгүй хувийн ирцтэйгээр хуралдахаас гадна Ерөнхийлөгч хурлыг хорооны баталсан дүрмийн дагуу удирдан явуулдаг.
Ази-Номхон далайн бүсийн газар зүйн мэдээллийн системийн дэд бүтцийн байнгын хороо нь хорооны зорилгод нийцсэн үйл ажиллагаа явуулах 3 ажлын хэсэгтэй. Ажлын хэсгийн ахлагч нь гүйцэтгэх зөвлөлийн одоогийн гишүүн эсвэл өмнөх гишүүн байна. Ажлын хэсгүүд үйл ажиллагааныхаа тайланг 6-аас доошгүй сарын хугацаанд байнга Гүйцэтгэх зөвлөлд тайлагнадаг.
Ажлын 1-р хэсэг нь “Геодезийн технологи ба хэрэглээ”,
Ажлын 2-р хэсэг нь “Орон зайн өгөгдлийн менежмент ба үйлчилгээ”,
Ажлын 3-р хэсэг нь “Орон зайн боломж бүхий засаглал, нийгэм”
Ажлын 1-р хэсэг нь геодезийн чиглэлээр идэвхитэй үйл ажиллагаа явуулдаг бөгөөд GPS-ийн байнгын ажиллагаатай станц суурилуулах, тэдгээрийн өгөгдлийг судалгаа, шинжилгээний ажилд байнга ашигладаг. Жил бүрийн намар 10-11 сарын хооронд 7-10 хоногийн GPS-ийн тасралтгүй хэмжилт хийж түүний үр дүнгээр газар хөдлөл, цунами зэрэг байгалийн гамшгийн үнэлгээнд ашиглаж байна.
Бүсийн геодезийн сүлжээ байгуулах, бүсийн геоидын өндрийн загвар байгуулах, далайн эргийн болон гүний зураглал хийх, тектоникийн хэвтээ, босоо хөдөлгөөнийг судлахад геодезийн хэмжилтийн үр дүнг ашиглах чиглэлээр идэвхитэй ажилладаг.
Ажлын 2-р хэсэг нь орон зайн суурь өгөгдөл цуглуулах, түүний үр өгөөжийг нэмэгдүүлэхэд чиглэсэн үйл ажиллагааг анхлан зохион байгуулж байсан бол сүүлийн үед улс орон бүсийн хэмжээнд нийгэм, эдийн засгийн хөгжлийг дээшлүүлэхэд орон зайн өгөгдлийг ашиглах тал дээр илүү анхаарч байна.
Ажлын 3-р хэсэг нь улс, орон бүр Орон зайн мэдээллийн дэд бүтэц байгуулах нь зүйтэй, түүнийг оновчтой, эдийн засгийн үр ашигтай ашиглах боломжтой гэдгийг сурталчлан таниулах ажиллагаа явуулдаг.
Ажлын 2, 3-р хэсгийн үндсэн үйл ажиллагаа нь газрын кадастр, газар зохион байгуулалтын салбар руу чиглэгддэг.