Монгол Улсад нийтийн аж ахуйн үйлчилгээний салбар үүсч хөгжсөний 80 жилийн ойг тохиолдуулан тус салбарт хөдөлмөр бүтээлээ мөнхөлсөн үе үеийн ахмадууд, нийт ажилтан, ажиллагсад Та бүхэнд чин сэтгэлийн халуун мэндчилгээ дэвшүүлж, эрүүл энх, аз жаргал, сайн сайхан бүхнийг  хүсэн ерөөе.

     Монгол Улсын хот, суурин газрын  хөгжил цэцэглэлтийг түргэтгэх, хүн амын ажиллаж амьдрах таатай нөхцлийг бүрдүүлэх, байгаль орчныг хамгаалах, үйлдвэрлэл, үйлчилгээний жигд, найдвартай ажиллагааг хангахад тус салбар нэн хариуцлагатай чухал үүргийг гүйцэтгэж ирсэн, одоо ч гүйцэтгэсээр байгааг  тэмдэглэж   байна.

    БНМАУ-ын Засгийн газар 1931 оны 1 дүгээр сарын 9-нд “Улаанбаатар хотын дотор орон сууцны тухайд аж ахуйг үүсгэн байгуулах явдалд хэрэглэх аргуудын тухай” гэсэн нэгдүгээр тогтоол гаргаж,  нийтийн аж ахуй, ахуйн үйлчилгээний хүртээмжийг сайжруулах, орон сууцны фондыг нэмэгдүүлж ашиглалт сайжруулах, улам боловсронгуй болгох зорилт дэвшүүлэн хэрэгжүүлсэн нь нийтийн аж ахуйн үйлчилгээний салбар  үүсэн байгуулагдах үндэс суурь болсон юм.

    1959 оноос эхлэн улсын төсвийн хөрөнгө оруулалт, гадаад орнуудын зээл тусламжаар Улаанбаатар хот, аймгийн төвүүдэд хэрэглэгчдийг ус, дулаанаар хангах, хэрэглээнээс гарсан бохир ус цэвэрлэх барилга байгууламж барьж байгуулах ажлыг үе шаттай гүйцэтгэснээр суурин газруудад ус, дулаан хангамж, ариутгах татуургын 50 орчим төвлөрсөн систем бий болсон байна.

    Өнөөдрийн байдлаар тус салбарт ажил үйлчилгээ эрхлэх тусгай зөвшөөрөл бүхий 86 байгууллага, аж ахуйн нэгж үйл ажиллагаа явуулж,  9,5 сая ам метр орон сууцны фонд, 1261 км цэвэр усны, 650 км ариутгах татуургын шугам сүлжээний ашиглалт үйлчилгээг  хариуцан, жилд  дунджаар 70,7 сая шоо метр цэвэр ус олборлон түгээж,  57,8 сая шоо метр бохир ус татан зайлуулж цэвэрлэх үйлчилгээг 24 цагийн турш тасралтгүй, найдвартай хүргэж  байна.

    Монгол Улсын Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөр, эдийн засаг, нийгмийг хөгжүүлэх үндсэн чиглэл, “Шинэ бүтээн байгуулалт” дунд хугацааны зорилтот хөтөлбөр, “Ус” үндэсний хөтөлбөр зэрэг бодлогын баримт бичгүүдэд нийтийн аж ахуйн үйлчилгээний салбарыг бэхжүүлж, хүн амыг стандартын шаардлагад нийцсэн ундны усаар хангах, оршин суугчдын ажиллаж амьдрах таатай нөхцөл бүрдүүлэхэд чиглэсэн дэд бүтэц бий болгох олон зорилт дэвшүүлэн, үе шаттай  хэрэгжүүлж байна.

   2011 онд “Орон сууцны тухай” хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулж УИХ-аар батлууллаа. “Хот суурины ус хангамж, ариутгах татуургын ашиглалтын тухай” хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийг батлуулахаар УИХ-аар хэлэлцүүлж байна.
    Сүүлийн жилүүдэд салбарт оруулж буй улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтын хэмжээ нэмэгдэж, 2006 онд 3,5 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийгдсэн бол 2010 онд 13 тэрбум болж 4 дахин өссөн байна.
2005-2010 онд улсын төсвийн 70-аад тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтаар  Улаанбаатар , Эрдэнэт, Дархан хот, Увс аймгийн Улаангом, Завхан аймгийн Улиастай, Төв аймгийн Зуунмод, Говьсүмбэр аймгийн Чойр, Дундговь аймгийн Мандалговь, Говь-Алтай аймгийн Есөнбулаг сум, Сэлэнгэ аймгийн Сүхбаатар зэрэг  хот, суурин газруудад цэвэр, бохир ус, дулааны шугам сүлжээ, усан сан, цэвэрлэх байгууламж, гүний худаг, үерийн хамгаалалтын даланг шинээр барьж ашиглалтад оруулаад байна.

    2011 онд 41,0 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалтаар Баян-Өлгий аймгийн Өлгий хотын цэвэр, бохир усны шугам сүлжээ, Хөвсгөл аймгийн Мөрөн хотын цэвэрлэх байгууламжийн өргөтгөл шинэчлэлт, Улаанбаатар хотын Чингэлтэй, Хайлаастын үерийн далан, Ховд аймгийн Жаргалант сумын цэвэр усны шугам, өргөлтийн насосны станцын шинэчлэл зэрэг төсөл арга хэмжээг хэрэгжүүлэн ажиллаж байна.  

    Түүнчлэн АХБ, Дэлхийн банк, НҮБ-ын хөгжлийн хөтөлбөр, Япон, Солонгос, Франц, БНЧУ, ХБНГУ зэрэг гадаадын хандивлагч орнуудын зээл, тусламжаар “Орон нутгийн нийтийн аж ахуйг сайжруулах 1 ба 2-р үе шатны төсөл”, “Хот байгуулалтын салбарын төсөл”, “Улаанбаатар хотын нийтийн аж ахуйг сайжруулах 2 үе шатны төсөл”,  “Гэр хорооллыг олон нийтийн оролцоотой хөгжүүлэх  төсөл”, “Улаанбаатар хотын төв цэвэрлэх байгууламжийн тоног төхөөрөмжийг шинэчлэх төсөл”, “Барилгын эрчим хүчний хэмнэлтийн төсөл”,  “Ус хангамж, ариун цэврийн байгууламжийн хамтарсан төсөл”, “Дархан хотын ус хангамжийг сайжруулах төсөл”,  “Эрдэнэт хотын цэвэрлэх байгууламжийн тоног төхөөрөмжийг сайжруулах төсөл”-үүдийг амжилттай хэрэгжүүлэн ажиллалаа.
    Дээр дурдсан дотоод, гадаадын төсөл, арга хэмжээнүүдийг хэрэгжүүлсний үр дүнд цэвэр усны 300-аад км, бохир усны 200-аад км, дулааны 70-аад км шугам сүлжээг шинэчилж, 15 цэвэрлэх байгууламж, 150 ус түгээх байр барьж,17 аймгийн 110 сумын худагт ус зөөлрүүлэх тоног төхөөрөмж суурилуулснаар  ус хангамж, ариутгах татуургын хүчин чадал 3 дахин нэмэгдэж, манай орны нийт хүн амын 47,8 хувь нь найдвартай ус хангамжийн эх үүсвэртэй болсон нь Та бүхний хүчин чармайлт, нөр их хөдөлмөрийн үр дүн гэж үзэж байна.

     Улс орны хөгжилд салбарын гүйцэтгэх үүрэг, оруулж байгаа хувь нэмэр өсч байгаад манай НААҮ-ний салбарынхан урамшиж, төр засгаас гаргасан хууль тогтоомж, зорилт, хөтөлбөрийг амжилттай хэрэгжүүлж, хүн амын ажиллаж, амьдрах ая тухтай нөхцлийг бүрдүүлэх нэр хүндтэй, хариуцлагатай ажил үйлсдээ улам их амжилт гаргана гэдэгт итгэлтэй байна.     

Сайн үйлс дэлгэрч, нийтийн аж ахуйн үйлчилгээний салбар амжилт бүтээлээр арвин байх болтугай.




МОНГОЛ УЛСЫН ИХ ХУРЛЫН ГИШҮҮН,
ЗАМ, ТЭЭВЭР, БАРИЛГА,
ХОТ БАЙГУУЛАЛТЫН САЙД                                                                       Х.БАТТУЛГА