БНХАУ-ын нийслэл Бээжин хотноо  2011 оны 5 дугаар сарын 11-нээс 24-ны өдрүүдэд "Хөгжиж буй орнуудын газар зохион байгуулалт ба барилга, байгууламж" сэдэвт олон улсын семинар зохион байгуулагдлаа.  Уг семинарт  Ethiopia, Fiji, Ghana, Grenada, Indonesia, Irak, Jamaica, Kenya, Laos, Lebanon, Lesotho, Malawi зэрэг 22 орны 39 зочид, төлөөлөгчид оролцсон бөгөөд  Монгол улсаа төлөөлөн ГХБГЗЗГ-ын ахлах мэргэжилтэн С.Ганцэцэг болон ССХОБЗАлбаны мэргэжилтэн миний бие оролцох завшаан олдсон билээ.

Уншигч та бүхэнд Дэлхийн өндөр болон дэвшилтэт шинэ техник технологиор баригдаж буй шилдэг барилгуудын жагсаалтыг үргэлж тэргүүлэх болсон БНХАУ-ын барилга байгууламжийн талаар товч мэдээлэхийг зорьлоо.

Хятад улсын барилга, байгууламжийн хөгжил

    Түүх

1948-1979 онуудад БНХАУ-ын засгийн газар болон байгууллагуудаас ажилчдад бага үнээр орон сууц хуваарилан түрээслүүлдэг байсан ба энэ бодлогыг  тодорхой хугацаанд баримталж ирсэн боловч энэхүү бодлого нь асуудалтай байлаа. Хотын хүн амын огцом өсөлттэй холбоотой хэрэгцээг хангадаггүй, үр ашиг багатай байжээ.

Үүний дараа 1980 оноос хотыг “Орон сууцжуулах ажил”-ыг эхлүүлсэн ба улсын орон сууцнуудыг худалдан борлуулах, түрээсийг бууруулах зэрэг арга хэмжээг авч,  хувийн аж ахуйн нэгж байгууллагыг дэмжин тэдний шинээр барьсан орон сууцнуудыг арилжаанд оруулж эхэлсэн байна. Ингэснээр 1992 онд Намын 14-р Их хурлаар орон сууцны шинэчлэл бодит үр дүнд хүрсэн гэдэг дүгнэлтэд хүрч чаджээ.

1994 онд хотын өмч хөрөнгийг зохицуулах хуулийг баталж, хуулийн нөхцлийг бүрдүүлсэн бөгөөд 1998 онд Төв хорооноос нь орон сууц хуваарилах ажлыг бүрмөсөн зогсоож, орон сууцны хэрэглээний үндсэн суваг нь орон сууц худалдан авалт болсон байна.  

2003 онд Төв хорооноос  орон сууцжуулах систем, үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлийг сайжруулах санал гаргажээ. 2007 онд 17-р Их хурлаас “Бүх хүн орон сууцанд амьдрах ёстой” гэсэн санал гаргаж, бага орлоготой гэр бүлд зориулсан хямд үнэтэй болон түрээсийн орон сууцыг барьж, ашиглалтад оруулах талаар төлөвлөсөн  байна.

2008 онд Төв хороо бүхэлдээ бүтцийн өөрчлөлт хийж Хот, хөдөөгийн барилга, байгууламжийн яамыг байгуулжээ.

2010 онд Төв хороо бага, дунд орлоготой иргэдэд, шинээр ажилд орж байгаа болон шинээр шилжин хотод суурьшигчдад зориулсан түрээсийн орон сууцнуудыг ашиглалтанд оруулж эхэлсэн байна.

    Одоогийн байдал.

Одоогийн байдлаар Хятад улсын засгийн газар бүтээн байгуулалтад хөрөнгө оруулалтыг сайн хийдэг тул  барилгажилт маш хурдацтай явагдаж байгаа бөгөөд орон сууц худалдан авах зах зээл нэмэгдсэн байна. Ингэснээр хүн амын амьжиргааны түвшин сайжирч, олон хотууд нөхцөл сайн бүсэд багтжээ. Эдийн засгийн өсөлтөд ч энэ арга хэмжээ бодит үр дүнгээ өгч, татварын маш чухал эх үүсвэр болсон байна.

    Зээлийн орон сууц.

Хятад улсын засгийн газраас 11-р таван жилдээ 15 сая бага, дунд орлоготой гэр бүлийг орон сууцаар хангах үүрэг авчээ. Зээлийн орон сууцаа  дотор нь нийтийн болон бага үнэтэй түрээсийн гэж хуваасан байна. Мөн хотын орон сууцны систем нь хүн бүрийг байртай болгохоос гадна үндэсний нөхцөлтэй уялдаж байх ёстой. Орон сууц худалдан авах, түрээслэх суурь хэрэгцээнд тулгуурлах, жижиг хэмжээтэй мөн байгальд ээлтэй байх ёстой гэж заажээ.

Орон сууцны үнэ зарим хотод өсч байна. Энэ нь цаашлаад жижиг хотуудад ч нөлөөлж байгаа тул яаралтай арга хэмжээ авахгүй бол эдийн засгийн тогтвортой байдалд нь ч нөлөөлөх аюултай юм. Хятадын хотжилт, үйлдвэржилт маш хурдацтай явагдаж,  хэдэн жилийн өмнөхтэй харьцуулахад үл хөдлөх хөрөнгийн хангалт огцом нэмэгдсэн ч хэрэгцээ нь өндөр  хэвээр байна. Орон сууц худалдах, худалдан авахад улсын хяналт сул байсаар л байна.  Газар, барилгын материал, хөдөлмөрийн хөлс болон хятадын үндэстний онцлогоос хамаарч үл хөдлөх хөрөнгийн үнэ өсч байна гэсэн дүгнэлтэд хүрээд байна. Хятад хүмүүс үл хөдлөх хөрөнгө олноор худалдан авах сонирхолтой байдаг байна. Ийм учраас Төв засгийн газраас хатуу бодлого барьж үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлд арга хэмжээ авч эхэлжээ. Энэ нь үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээлийг эрүүлжүүлэх, үнийг тогтвортой байлгах юм.

2011 онд 10 сая орон сууц эхлүүлэх зорилт тавиад ажиллаж байна. Орон сууцжуулах асуудал нь өөрөө цогц асуудал юм. Хятад улсын цаашдын бодлого нь нөхөн төлөгдөх орон сууцны зах зээлийг эрүүлжүүлж, хүн бүрийг орон сууцанд амьдруулах ёстой ажээ.