Байрны үнэ суга өсчээ. Өнгөрсөн нэгдүгээр сард 35-40 сая байсан нэг өрөө байр өдгөө 40-45 сая болж өссөн байна. Уг нь эрхбаригчид байрны үнэ буурна гэсэн амлалтыг өгч байсан нь саяхан. Даанч ам, ажил хоёр нь алд дэлэм зөрдөг  нь монголчуудын зан хойно.  Засгийн газраас хэрэгжүүлэхээр төлөвлөсөн “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөр хэрэгжээд эхэлсэн бол байрны үнэ дор хаяж таван саяар буурах боломжтой байсан юм. Харамсалтай нь энэхүү хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх сургаар үүнээс өрсөж байраа өндөр үнээр зарахыг хүссэн барилгын компаниуд орон сууцны үнийг ёстой л оцойтол нь нэмсэн дээ.

Хэзээ байртай болох болом­жийг эрэл­хийлж байгаа бага, дунд ор­логотой иргэдийн горьдлого  нэгэнтээ тасраад байгаа. Тэд үнэн­дээ Засгийн газрыг молигодчихлоо хэмээн бодож суугааг нуугаад яахав. 

Монгол Улсын Засгийн газраас нэгэн том ам гарсан. Тэр нь “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөр.  Уг хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхийн тулд Засгийн газраас Хөгжлийн банкаар дамжуулан гаргах 800 тэрбум төгрөгийн 447 тэрбумыг нь “100 мянган айлын орон сууц” төсөлд зарцуулах, үүний 300 тэрбумыг нь зөвхөн барилга угсралтын ажилд зориулахаар гэнэ. Гэхдээ одоогоор төслийг хэрэгжүүлэхээр төсвөөс нэг ч төгрөг гаргаагүй байгаа.

Засгийн газрын нэрээр үнэт цаасны зах зээлд арилжаалагдах 447 тэрбум төгрөг бага мөнгө биш. Үүнээс хувь хүртэхийн тулд барилгынхан дотроо бужигнаж байна.  Учир нь “100 мянган айлын орон сууц” төсөлд зарцуулах 447 тэрбум бол зөвхөн урьдчилгаа.  Тэгэхээр энэ төсөлд оролцож их мөнгөний захаас зуурахаар барилгын компаниуд нэлээд хөдөлгөөнд орж байгаа гэнэ.  Дээрх төслийг боловсруулахын тулд ямар журмаар, яаж хэрэгжүүлэхийг тодорхой болгохоор Орон сууцны санхүүжилтийн корпораци холбог­дох газруудаас санал асуулга аваад байгаа ажээ.  Журмыг Сангийн яам болон Зам тээвэр, барилга хот байгуулалтын яам, Нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газрын хамтарсан тушаалаар батлах юм байна. Уг хөтөлбөрийг бага, дунд орлоготой иргэдэд хаяглаж байгаа болохоор зээлийн урьдчилгаа 10 хувиас хэтрэхгүй байх саналд талууд санаа нийлж байгаа аж. Харин квадрат метр нь 50-аас хэтрэхгүй байх бололтой. Гэхдээ энэ бол эцэслэсэн шийдвэр биш гэдгийг холбогдох газруудаас сануулсан. “100 мянган айлын орон сууц” төслийн хүрээнд 75000 айлын орон сууцыг Улаанбаатар хотод, 25 мянган айлын орон сууцыг  хөдөө орон нутагт барих бөгөөд үүнийг дагаж гарах зарим асуудлыг ч хамтад нь төр зохицуулах аж.  100 мянган айлын орон сууц, уг орон сууцыг даган босох эмнэлэг, сургууль, цэцэрлэг, үйлчилгээний болон мэргэжлийн сургалт-үйлдвэрлэлийн төв барих, спорт цогцолбор байгуулах, инженерийн дэд бүтцийг шийдвэрлэх, ногоон байгууламж босгоход 6608,6 тэрбум төгрөг зарцуулахаар Засгийн газар төлөвлөөд байна.

Хөтөлбөрийн нэгдүгээр үе ша­тыг 2010-2012 онд хэрэгжүүлэхээр төлөв­лөсөн. Даанч эхний нэг жил нь ийнхүү үр дүнгүй өнгөрөх нь. Улаанбаатар хотын 11 шинэ суурьшлын бүсэд 6100, гэр хорооллыг дахин төлөвлөж 4850, газар хөдлөлтийг тэсвэрлэхгүй барилга байгууламжийг буулган 13841, бүсийн тулгуур төв, аймаг, сумын төвүүдэд 7190 нийтдээ 31981 айлын орон сууцыг эхний үе шатанд барихаар зорьсон ч Хөгжлийн банк нь хөрөнгө мөнгөгүйгээс болоод гацаанд орсон. Харин хөтөлбөрийн хоёрдугаар үе шат 2013-2016 онд хэрэгжинэ. Улаанбаатар хотын 11 шинэ суурьшлын бүсэд 17810, гэр хорооллыг дахин төлөвлөж 16190,газар хөдлөлтийг тэсвэрлэхгүй барилга байгууламжийг буулган 16209, бүсийн тулгуур төв, аймаг, сумын төвүүдэд 17810, нийтдээ 68019 айлын орон сууцыг барьж ашиглалтад оруулах аж. Мөн нийслэл Улаанбаатар хотын 9-12 давхар орон сууцны 700 лифтийг солиход 28 тэрбум төгрөг зарцуулахаар болоод байна.

Ер нь бол зургаан жилийн до­тор барьж дуусгах “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрт 6608,6 тэрбумын хөрөнгө зарцуу­лахаар Засгийн газраас тооцоо гар­гасан бий. “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийн хүрээнд барилга угсралтын аж­лыг эрхлэх компаниудын нэрс эхнээсээ тодорч байгаа сурагтай. “Чулуун-Өргөө”, “Сутай сарь­даг”, “Номин констракшн”, “Хархорин өргөө”,”Өгөөж хишиг” “Нью­прогресс” зэрэг барилгын компаниуд уг төсөлд оролцож барилга угсралтыг эрхлэх зөвшөөрлийг Барилгачдын холбооноос аваад байгаа юм байна.

Түүнчлэн дээрх хөтөлбөрийг хэнээр дамжуулан хэрэгжүүлэх вэ гэдэг асуулт нэлээд маргаан дэгдээгээд байгаа гэх. Ихэнх хүмүүс Орон сууцны санхүүжилтийн корпорациар дамжуулан  “100 мянган айлын орон сууц” хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх сонирхолтой байгаа гэнэ. Учир нь тус байгууллага өмнө нь төрийн албан хаагчдад зориулсан “4000 мянган айлын орон сууц” дэд хөтөлбөрийг амжилттай хэрэгжүүлсэн. Тиймээс нэлээд туршлага хуримтлуулж, бас ч үгүй иргэдэд үйл ажиллагаа нь таалагдаад байгаа. Ямарч байсан Орон сууцны санхүүжилтийн корпорациар дамжуулан байр авах нь арилжааны банкаар дамжуулан цахилгаан хэрэгсэл авахаас хамаагүй хялбар гэх дүгнэлтийг олон нийтийн зүгээс өгсөн.  Харин зарим иргэд Ипотекийн корпорациар энэ төслийг хэрэгжүүлэх хүсэлтэй байна. Тус корпораци ч энэ төсөлд оролцох сонирхолтой байгаагаа нуугаагүй.   Хэрвээ Ипотекийн корпорацийг сонговол арилжааны банкаар дамжуулан хэрэгжүүлсэнээс ялгаагүй гэх эсэргүүцэх хүмүүс байна. Тэгэхээр ОССК уу, Ипотекийн корпораци уу гэдэг асуулт энэ хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх үүрэг хүлээсэн эрхмүүдийн өмнө тавигдаад байгаа бололтой.

Ж.ЭРХЭС

  "Ардын эрх"