Барилгын салбарынхан дундаа Бульдорсын Атараа гэж танигдсан Д. Атарбаясгалан захиралтай ярилцлаа. 18 жилийн турш хаалганы бизнес эрхэлж буй тэрээр 2005 оноос хойш ОХУ-ын Модус-Н компанийн барилгын орцны хаалгыг нийлүүлж байсан туршлага дээрээ үндэслэн 2019 оноос ОХУ-ын Казань хотын "Казанская Дверная Компания" компанийн Ган хаалганы үйлдвэрийн албан ёсны борлуулагчаар сонгогдон өөрийн орны хэрэглэгчдэдээ үйлдвэрийн үнээр нийлүүлж байгаа юм. 

Buldoors хэмээх хаалганы брэндээр нь барилгын салбарынхан таныг андахгүй. Та ямар мэргэжилтэй вэ? Барилгын салбартай хэрхэн холбогдож байв? 

Би эдийн засагч, Сургуулиа төгсөөд санхүүгийн менежер, дотоод аудитор, Санхүүгийн албаны дарга гэх мэт ажлуудыг 5 орчим жил ажилласан.Тус хугацаандаа цалин өндөр, өмсөх хувцас, барих цүнхийг хүртэл цаанаас нь хангадаг, ажлын маш таатай орчинд ажилладаг байлаа. Гэвч дээрээ захирагдах хүнтэй учраас ажлаа өөрийн санаагаар бүрэн хэрэгжүүлэх боломжгүй байсан. Эзэн “үгүй” гэхэд ямар ч аргагүй болдог. Магадгүй ийм мэдрэмжээс шалтгаалаад хувийн бизнесээ эхлэхээр шийдсэн болов уу гэж бодож байна. 2005 оноос холбоо дохиоллын чиглэлээр хувийн бизнесээ эхлүүлж, барилгын салбартай анх холбогдсон.              

Бизнесийн гараагаа хэрхэн эхэлж байсан бэ? Монголын барилгын зах зээлд яагаад хаалга нийлүүлэхээр шийдэв?  

Домофон систем суурилуулахад чанартай хаалга хэрэгтэй учраас 2005 оноос ОХУ-ын Модус-Н компанийн барилгын орцны хаалга нийлүүлдэг байлаа. Тухайн үед домофон хаалганы схем, техникийн шийдлийг задлах саналууд ихээр ирдэг байв. Тиймээс Оросын үйлдвэрлэгчээс техникийн шийдлүүд, үйлдвэрийн нөү - хауг мэдээд, Монголдоо задалснаар одоогийн орцны төмөр хаалгууд уг технологиор хийгдэж эхэлсэн түүхтэй. Тухайн үед төмрийн цех байсан “Уран ган” -д  анх үйлдвэрлэгдэж байсан бөгөөд үүнээс салаалсан олон гагнуурчид төмөр хаалгууд зах зээлд нийлүүлдэг болсон. 

Миний хувьд холбоо дохиоллын чиглэлээр ажиллаж байхдаа Герман, Тайвань, АНУ - аас чанартай тоног төхөөрөмж нийлүүлдэг байсан нь олон төсөл хэрэгжүүлэгч нарын итгэлийг төрүүлсэн. Тийм ч учраас барилгын салбарын удирдлагуудтай маш сайн харилцаатай болж, заримдаа төслийн материалын сонгон шалгаруулалт хийхэд нь чанар, үзүүлэлтийг нь шалгадаг байлаа. Уг шалгаруулалтаас төсөл хэрэгжүүлэгч нарт боломжийн үнэтэй, чанартай материал, ажиллах хүч хэрэгтэй гэдгийг олж харсан. Тиймээс Монголын цаг агаарын нөхцөл, монгол хүний зан суртахуун, барилгын хийцэд тохирсон хаалганы эрэлд гарсан. Хятад, Солонгос улсууд дулаан чийглэг улс учраас анхан шатны шаардлагаар тохироогүй. Тиймээс ОХУ - ыг зорьж, Москва хотод 14 хоногийн туршид үйлдвэрүүдтэй танилцаж, уулзалт зохион байгуулаад Bravo гээд хаалганы үйлдвэрийг сонгосон байлаа. Гэтэл Сибирээс наашаа Buldoors хаалганы үйлдвэр нэмэгдэж байхыг анзаараад сонголтоо эргэж харахад хүрсэн. Энэ үйлдвэр маань ОХУ - ын Казан хотод байрладаг. 2010 оноос эхлэн үйл ажиллагаа явуулж эхэлсэн бөгөөд хамгийн сүүлийн үеийн тоног төхөөрөмжүүдээр хүний оролцоогүйгээр хаалга үйлдвэрлэдэг юм. Тухайлбал, Япон улсын Kawasaki брэндийн роботжуулсан гагнуурын систем, Mazak брэндийн лазеран зүсэлтийн машин, хүний оролцоогүйгээр программын үйлдлүүдийг өндөр түвшний оновчтой байдлаар гүйцэтгэдэг CNC машин, Итали улсын Iron брэндийн хөндлөн огтлолын машин, Швейцар улсын Gema брэндийн соронзон будаг полимер бүрхүүл хийх автомат  шугам гэх мэт дурьдаж болно. 

Buldoors гэдэг нэрний утга юу вэ? 

Buldog гээд хамгийн тулаанч, зоригтой, дайчин, хүчирхэг нохой байдаг. Тиймээс уг нохойны Bul дээр Door буюу хаалга гэдэг үгийг нэмж, хаалганууд дундаа хамгийн  бат бөх, хүчтэй, таныг хамгаална гэсэн утгыг илэрхийлдэг. 

Уг хаалганы технологийн шийдлээс хуваалцвал? 

Хаалга үйлдвэрлэгдэж байгаа явцыг харах их сайхан. Эхлээд Европын ган хуйлаас эсгүүрэнд орж ган листүүд өлгөгдөн гарч ирнэ. Үүний дараа будгаа шүршиж 200C - ээс дээш хэмд барьцалдуулдаг. Ингэснээр будгыг түрхдэг гэдэг ойлголтыг халж, гандах, ховхрох асуудал үүсэхгүй болсон. Үүний дараа схем бүтэц хийгдэнэ.  Хаалганд шахмал полистрол хөөсыг зай засваргүй тархааж өгснөөр шороо тоос орохгүй, битүү болгосон байдаг. Мөн дуу дулаан, халуун хүйтэн тусгаарлах 5-6 давхарга нэмэгддэг. Ингэснээр термо нөхцөл нь гадаа -35   хүрч байхад дотор 25 хэмд тусгаарлаж чаддаг.  Өнгөрсөн жил нэг настай хүн манайхаар үйлчлүүлэхдээ “Манайх 2 давхар хаалгатай өвөлжсөн ч дулаан их алдсан. Харин хажуу айл маань дан хаалгатай ч дулаан өвөлжлөө. Хөршөөсөө танайхыг сураглаад ирлээ” гээд хаалга авч байсан юм. Бодит байдал дээр батлагдаж, үйлчлүүлэгчид сэтгэл ханамжтай байдаг. 

Мөн дуу тусгаарлалт маш өндөр. Гудамжны машины дуу чимээ, коридор дахь яриа шуугиан, гэрийн тэжээвэр амьтны чимээ, чанга инээд, дуу авиа гэх мэт шуугиан сонсогддог асуудалтай хэрэглэгчид тулгардаг. Энэ чимээ нь  28-32 дицебил байдаг. Тиймээс Бульдорс загварын хаалганууд нь дуу чимээ шингээх чадвартай чулуун хөвөн, пенополиуретан, пенополистирол гэх мэт материалаар хаалганы хавтсыг дүүргэж, автомашинд хэрэглэгддэг нягтаршуулагч резин короб хэсгийн периметрээр оруулснаар  28 – 43 ДБ хооронд дуу чимээ тусгаарладаг. Өөрөөр хэлбэл, 45 дицебилээс тусгаарладаг  буудлагын спортын чихэвч шиг гэж хэлж болох юм. 

Технологийн шийдэлд цоож их чухал байх. Сүүлийн үед ухаалаг цоож ихээр дэлгэрч байна. Таны туршлагаас харахад ухаалаг цоож, түгждэг цоожны ялгаа, давуу сул тал нь юу вэ? 

Цоож нь зэрэглэлээрээ хамгаалах чадвар нь өөр өөр байна. 2 дугаар зэргийн цоож гэхэд  мэргэжлийн хулгайч 15 минутын дотор онгойлгох боломжтой гэж үздэг. Харин 3 дугаар зэрэг нь 20 минутын турш, 4 дүгээр зэрэг нь   сейфны цоож буюу 30 минут эсвэл онгойлгох боломжгүй ч байж болно гэж үздэг. Энэ цоож манай хаалга бүрийн дээд талд нь байдаг. 4 дүгээр зэрэглэлийн цоожийг банкинд санал болгодог юм. Мөн Бульдорс брэндийн бас нэг онцлог бол үйлчлэгчийн худалдан авсан хаалга нь тухайн хүний  хувийн нууц болдог. Бидний зүгээс үйлчлүүлэгч түлхүүрээ гээсэн тохиолдолд тэдэнд туслах зорилгоор тухайн түлхүүрний кодыг авах саналыг үйлдвэрлэгчдээ тавьсан боловч хүний нууцад халдаж буй хэрэг болох тул “Аврах баг” дуудаарай гэж хэлсэн юм. /инээв/

Харин ухаалаг цоожны тухайд эсрэг байр суурьтай, нэг бодлын хуучны хүн юм болов уу. /инээв/ Сүүлийн үед олон төслүүд хаалгаа смарт цоожтой үйлдвэрлэж өгөхийг хүсэх болсон. Бид үйлдвэрлэгч талтайгаа үйлчлүүлэгчийн тавьсан шаардлага, хүссэн загвар хийцээр хаалгыг хийнэ гэж тохиролцсон учраас энэ өөрчлөлт  асуудалгүй л дээ.  Хятад болон Солонгосоос смарт цоожийг авчраад үйлдвэрлэгч рүүгээ хэмжээгээ явуулахад тохирсон цоожны ухалтыг хийж, угсраад бэлэн болдог. Гэвч үүнд нэг асуудал бий. Хятад, Солонгосын 20-30кг жинтэй хөнгөн хаалган дээр сурилуулдаг жижиг хэлтэй ухаалаг цоожны механизм нь манай 100-120 кг даацтай хаалгыг даадаггүй юм.   Даасан ч 1 жилийн дараа гэхэд цоожны хэл хугарах, гацах тохиолдол гарна. Тиймээс би төсөл хэрэгжүүлэгч нараасаа смарт цоож хийлгэсэн ч уламжлалт цоожны аль нэгийг нь үлдээгээч гэж “гуйдаг” юм. Гэхдээ харилцагч нар маань бүгд  цоожоо давхар үлдээж байгаад их баяртай байгаа. 

Манай хувьд энэ цоожны асуудлыг шийдэхийн тулд Guardan - ны цоожийг суулгахаар болсон. Ингэснээр цоожны түлхдэг хэсэг нь Хятадынх,  бусад   механиз нь хадгалагдаж үлдэх боломжтой болсон. 

Үйлчлүүлэгчийн хүсэлтийн дагуу гэхээр зөвхөн өөрийнхөө байшин, төсөлд зориулсан “цор ганц” хаалгыг хийлгэх боломжтой гэсэн үг үү? 

Боломжтой. Өнгө, хийц, хээ гээд бүгдийг нь сонгоод захиалахад болно. Гэвч манайхан цагийг нь маш тулгаж захиалах нь бий. Үйлчлүүлэгчийн хүссэн загвараар захиалгаа үйлдвэрт өгөхөд  багадаа 10 хоногийн дараа хаалга бэлэн болно.  Монголд авчрахын тулд багадаа 8 хоног тээвэрлэгдэнэ. Тиймээс хамгийн богино хугацаа гэхэд 25 хоног хүлээнэ гэсэн үг. Иймд намар авах хаалгаа одооноос сонгож, захиалгаа өгөх нь цагтаа бараагаа авах боломж бүрдэнэ. 

Орон сууцны гадна хаалга судалж байгаа барилгын төсөл болон хаалга солих гэж байгаа хувь хүнд ямар хаалга сонгохыг зөвлөх вэ? 

Стандарт гэдэг нь аливаа үйл ажиллагаа эсвэл бараа, манай тохиолдолд бол хаалга бөгөөд түүний чанар, үзүүлэлт, шаардлагыг зохих журмын дагуу хамаарал бүхий байгууллагуудын боловсруулсан шаардлагуудыг хэлж байгаа юм. 

Үндсэндээ ган төмөр хаалгыг 2 талаас нь харж сонголтоо хийх хэрэгтэй байдаг. 

Нэгдүгээрт, гэвэл хамгаалалтын болон дуу дуулаан тусгаарлах үзүүлэлтүүд юм. Үүнд: хаалганы бүтэц, ган төмөр листийн чанар, цоожны хамгаалалтын зэрэглэл ордог, жишээ болгож хэлэхэд Оросын дотоод хэргийн яамнаас хаалганд 2 ширхэг хамгаалалтын 2-р зэрэглэлийн цоож суурилуулснаар хулгай хаалгаар орох эрсдэлээс сэргийлдэг гэж үздэг байна. Тиймээс дурьдсанчлан 28 - аас дээш дицебилээс дуу чимээ тусгаарлах үзүүлэлттэй хаалга сонгосноор хэрэглэгч гаднын чимээнээс сэргийлэхээс гадна өөрийн орон сууц нь дахь аливаа чимээг гаднаас тусгаарласнаар орон зайгаа илүү мэдэрч илүү тав тухтай амьдрах боломжтой болов уу. 

Хоёрдугаарт, гэвэл хаалганы үзэмж талаас нь харах хэрэгтэй. Хэдхэн жилийн өмнө гэхэд айл бүр цэнхэр бүргэд гэдэг нэршилтэй хаалгатай байсан санагдаж байна, нэг л тийм уйтгартай нэгэн хэвийн байсан шүү дээ. Харин одоо зах зээл дээр харьцангуй хаалганы сонголтууд ихтэй болсон. Манай байгууллагын хувьд ч аль болох олон сонголт санал болгохыг хичээдэг. Цагаан гэгээлэг эсвэл модон өнгийн дотортой ган хаалга иргэд түлхүү сонгодог ч зарим тохиолдолд өөрийн сонирхол, дуртай өнгө, интерьерийн шийдлээс хамаараад хэрэглэгчид содон өнгө, загвартай дотор гадна хаалга сонирхож орж ирдэг энэ хэрэгцээ эрэлтийн дагуу бид захиалгаар 50-60 төрлийн өөр өнгийн будалт, хуулга болон загварын шийдлийг санал болгож нийлүүлдэг.

Гаалиар орж ирж байгаа хаалганы тоо хэмжээ, дотоодод хэрэгжиж байгаа төслийн тоотой харьцуулахад алд дэлэм зөрдөг. Албан ёсны эрхтэйгээр хаалга оруулж ирдэг хичнээн компани байдаг  вэ? Зах зээлийнхээ хэдэн хувийг эзэлдэг вэ? 

Албан ёсны дистрибьютер бүхий хаалганы компани гарын 5 хуруунд багтана. Бусад нь гаальтай машинаар орж ирж байна даа. Энэ 5 компани нийлээд одоогийн зах зээлийнхээ  15-20 хувийг хангаж ажилладаг. Уг нь төслүүд харьцуулсан үнийн санал их авдаг ч төсөв нь хүрдэггүй. Тэд чанартай бүтээгдэхүүн ашиглахыг хүсдэг боловч хаалганы төсвийг 100 айлын үнээр төсөвлөдөг. Одоо ихэвчлэн 800 мянга орчим төгрөгийн хаалганы төсөв тавьдаг. Манай хаалга 900- 1,2 сая орчим үнэтэй байхад л кармандаа захирагдах шаардлага зарим төслүүдэд тулгарч байна шүү дээ. Уг нь хог хаягдлаар дулаалгаа хийдэг Хятадын хаалганаас   чанартай Орос хаалгыг аль болох   ижил үнээр санал болгохыг зорьдог юм. Тийм ч учраас Монголын  зах зээлд чанарыг таниулахын тулд үйлдвэрийн үнээр оруулж ирдэг. Үйлдвэрлэгч тал маань зардлыг бидэнд бүрэн олгох зарчмаар ажилладаг юм. 

Манайд хаусны төслүүд ихээр хэрэгжиж байна, хувиараа байшингаа барьж байгаа иргэд ч цөөнгүй байна. Тэгэхээр амины орон сууцны зах зээл дээр хэрхэн ажиллаж байгаа вэ?

Бульдорс брэндийн TERMO Standart гээд 100 мм зузаан хавтас, шилэн хөвөн дүүргэлт, 3 давхар жийргэвч резин гэх мэт үзүүлэлтээс гадна Термо технологийн шийдэл бүхий хаалга санал болгодог. Термо технологи нь хаалганы хавтас болон хүрээ буюу коробны дунд хэсгээр агаарын хэм дамжуулдаггүй 3,2 мм зузаантай ХДФ хавтан нэмэлтээр суурилуулснаар амины орон сууцны гадар болон дотор хэсгийн температур төмрөөр дамжих процесыг зогсоосноор дулаан алдаж цанталт үүсэхээс сэргийлдэг. Мөн бид Беларусын Metalux дээр адил Термо технологи болон өнгө загварын өргөн сонголттой хаалга оруулж ирсэн. Энэхүү хаалгыг Европын зах зээлд гаргадаг учраас дуу, дулаан тусгааралт нь Европын стандартыг хангасан байдаг. Онцгой, чамин бүтээгдэхүүн сонирхдог зах зээлд  зориулсан бөгөөд Англи, АНУ - ын хаусны загварт нийцсэн, онцгой шийдлүүдтэй.

Дистрибьютер компани болоход хамгийн түрүүнд өөрийн улсын зах зээлийг судалсан байх шаардлагатай. Гэвч манайд судалгаа маш хомс. Хэрэглэгчийн зах зээлээ хэрхэн судалдаг вэ? 

Замаа харахаасаа илүү хаана, ямар төсөл хэрэгжиж байгааг харж явдаг хүн дээ. /инээв/ Дистрибьютер компани болоход маш өндөр шаардлага тавигддаг бөгөөд уг шаардлагыг биелүүлэхийн тулд зах зээлээ судалсан байх, тус зах зээлдээ бүтээгдэхүүнээ таниулан ажиллах их чухал. Гэтэл манай улсад энэ талын судалгаа маш муу. Гааль, статистикийн тоон мэдээлэл нь хэрэгжиж байгаагаа төслөөсөө хол зөрүүтэй байдаг. Тиймээс БХТ, БХБЯ - аар дамжсан төслүүд дээр суурилахаас гадна одоо хэрэгжиж байгаа төслүүд дээр  судалгаа хийж, зах зээлээ тодорхойлдог.  

Бид ихэвчлэн шинэ төслүүд рүү түлхүү оролцож ажилладаг бөгөөд тэдний санал хүсэлд нийцсэн, чанар стандартыг шаардлага хангасан, чанартай, үзэмжтэй хаалга нийлүүлэхийг зорьж байна.  Манай улс шиг барилгын салбар нь эрчимтэй хөгжиж байгаа улс ховор учраас аль болох сайн чанартай бүтээгдэхүүн нийлүүлэх нь чухал болж байна. Ганц хаалга чанартай байгаад зогсохгүй сүүлийн үеийн технологи, нөү - хау шингэсэн бүтээгдэхүүн, үүнд тохирсон зураг төсөл, сайн инженер техникийн ажилтнууд бүгд нийлж л чанартай барилга бий болох учраас барилгын салбарынхны хамтын ажиллагаа маш чухал гэж бодож явдаг. 

Энэхүү Buldoors - ын технологийг Монголд нутагшуулан үйлдвэрлэх боломжийн талаар судалсан уу? 

Анх эхлэхдээ үйлдвэр байгуулна гэж бодож байсан ч тэр бодол маань 50 хувь буурсан. Хаалганы зах зээл, хүний нөөц, ажилтны чадвар зэргээ бодоод үзэхээр эргэлзэж эхэлсэн учраас энэ бодлоо түр хойш тавьсан байгаа. Гэхдээ чанартай, үнийн хувьд өрсөлдөхүйц бүтээгдэхүүн нийлүүлэхээс гадна дараа дараагийн шатны ажлаа бодож төлөвлөж явна. 

Хаалганы чанар стандарт, зах зээлийн талаар сонирхолтой яриа өрнүүлсэн танд баярлалаа. Барилгын чанартай материалууд зах зээлээ эзэлдэг цаг удахгүй ирнэ гэдэгт итгэлтэй байна. Танд амжилт хүсье!