Иргэд болон аж ахуй нэгжүүдэд илүү нээлттэй мэдээлэл хүргэж, үйлчилгээ авахад нь хялбар байхаар цахим системийг үе шаттай хөгжүүлж байгаа бөгөөд энэ удаад Ebarilga aппликейшныг гаргаад байна. Энэ талаар ХБХГ-ын Хот байгуулалтын мэдээллийн хэлтсийн дарга А.Амарсанаагаас тодрууллаа. 

“eBarilga” нийслэлийн Хот байгуулалтын цахим системийн нэг хэсэг нь аппликейшн хэлбэрээр гарсан гэж ойлгож байна. Уг апп - аар дамжуулан ямар давуу талыг иргэд болон ААН - үүдэд олгож байгаа вэ? 

Хот байгуулалт, хөгжлийн газар нь байгууллагын үйл ажиллагааг бүрэн цахимжуулж, хот төлөвлөлт, барилга байгууламжийн зөвшөөрөлтэй холбоотой мэдээллийг иргэд, олон нийтэд нээлттэй болгох, хот төлөвлөлтийн үйл ажиллагаанд иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлэх, төрийн үйлчилгээг шуурхай хүргэх зорилгоор “eBarilga” нийслэлийн Хот байгуулалтын цахим системийг ашиглалтад оруулсан. Ebarilga систем нь гурван үндсэн бүрдэлтэй. Удирдлагын систем буюу газрын нийт албан хаагчид ажиллах дотоод систем, геопортал буюу Нийслэлийн хот байгуулалт, төлөвлөлтийн мэдээллийг олон нийтэд нээлттэй харуулах вебд суурилсан цахим систем, мөн аппликейшн буюу иргэд, аж ахуй нэгжүүд өөрсдийн хүсэлтийн шийдвэрлэлтийг хянах, санал, гомдол илгээх, мэдээлэл шуурхай авах боломжийг бүрдүүлж өгсөн. 

“eBARILGA” систем нь нийслэлийн хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө, хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөөний мэдээлэл болон барилгын зөвшөөрөлтэй холбоотой мэдээллийг нээлттэй харуулах ГЕОПОРТАЛ /www.ebarilga.ub.gov.mn/, Хот байгуулалт, хөгжлийн газарт иргэн, хуулийн этгээдээс хандан цаасан болон цахим хэлбэрээр гаргасан хүсэлт, түүний шийдвэрлэлтийн явцыг хянах, хот төлөвлөлт, барилгажилттай холбоотой зөрчил, гомдол мэдээллэх боломжийг бүрдүүлсэн ГАР УТАСНЫ АППЛИКЕЙШН /eBARILGA/-ээс бүрдэх вэб, аппликейшн хосолсон цахим систем юм. 

Гар утасны апп талаар тодруулбал? 

Гар утасны аппликейшн ашиглан иргэн, АНН өөрийн өргөдөл, хүсэлтийн шийдвэрлэлтийн явц аль шатанд явж байгаа харах, барилга байгууламжийн зөвшөөрлийн хугацааны мэдээлэл, мэдэгдлийг харах, зөвшөөрөлгүй баригдаж буй барилга байгууламжтай холбоотой зөрчлийг мэдээлэх,  иргэд олон нийт рүү чиглэн боловсруулагдаж байгаа Хот байгуулалт, төлөвлөлтийн төсөл, хөтөлбөрийн мэдээллийг шуурхай авах, өөрийн санал, хүсэлтээ илгээх боломжтой юм. 

Утсаараа нэвтрэх нь тухайн хүн өөрийн ДАН системийн бүртгэлээр нэвтрэн орж, өөрийн эзэмшил , ашиглалтанд байгаа газар түүн дээрх барилгын зөвшөөрөлтэй холбоотой мэдээллээ харах боломжтой. Өөрөөр хэлбэл, хот байгуулалт хөгжлийн газраас төрийн үйлчилгээг авах боломжийг хангасан нэг хэлбэр юм. Иргэн, аж ахуй нэгжүүд Геопорталаар, Emongolia.mn - аар, Нийслэлийн нэг цэг дээр материалаа өгч болно. Гэхдээ эцэстээ энэ бүх мэдээлэл Ebarilga систем дээр бүртгэгдэж, төвлөрдөг гэсэн үг.  Тиймээс давхардал үүсэхгүй. Иргэд болон аж ахуй нэгжүүдийн захирлууд нь өөрийн эрхээрээ нэвтрээд компанитай холбоотой бичиг баримт, хүсэлт, санал гомдлоо хянаад хараад явах боломжтой гэсэн үг. 

Геопортал болон гар утасны апп ашиглалтын хувьд ижил гэж ойлголоо. Хичнээн төрлийн мэдээллүүдийг нээлттэй харах боломжтой вэ? 

Геопорталд 9 төрлийн багц мэдээллийг харуулдаг. Хотын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө, хэсэгчилсэн ерөнхий төлөвлөгөө, барилгажилтын төслийн мэдээллийг,  Архитектур төлөвлөлтийн даалгавар, Барилгын ажлыг эхлүүлэх, үргэлжлүүлэх зөвшөөрөл авсан эсэх зэрэг нийслэлийн нутаг дэвсгэр дэх хот байгуулалттай холбоотой зөвшөөрлийн мэдээллийг нээлттэй харах,  Инженерийн шугам сүлжээний хамгаалалтын зурвасын мэдээлэл болон Улаанбаатар хотын орон зайн мэдээ, мэдээлэл /барилга, хаягжуулалт, нийгмийн дэд бүтцийн гэх мэт/ харах  Хот байгуулалт, хөгжлийн газраас иргэн, хуулийн этгээдэд үзүүлдэг төрийн үйлчилгээний хүсэлтийг цахимаар илгээж, шийдвэрлэлтийг цахимаар хүлээн авах боломжтой. 

Төлөвлөлтийн барилга байгууламж хэсэгт гэхэд манай байгууллагаас олгосон 13 000 орчим барилгын архитектур төлөвлөлтийн даалгаварын мэдээлэл байдаг. Улаанбаатар хотод нийт 300 000 гаруй орчим барилга баригдсан бөгөөд үүнээс 30 000 гаруй барилга нь дэлгэрэнгүй мэдээлэлтэй буюу албан ёсны хаяг дугаарууд нь бүртгэгдсэн байна. 

Төлөвлөлтийн тохижилт хэсгээс гэхэд 2000-3000 орчим даалгавар, 1300 гаруй авто замын тохижилт ажлууд хаана хаана хийгдэхээр байгааг харж болно. 

Барилгын албан ёсны хаягийг хэрхэн бүртгэдэг вэ? Нийт барилгатай харьцуулахад харьцангуй бага тоо сонсогдож байна.  

Нийт баригдсан барилгад Улаанбаатар хотод баригдсан барилга, байгууламж, гэр хорооллын амины байшин, зуслан зэрэг бүх төрлийн том жиижиг барилгууд ордог. Тиймээс энэ болгоны мэдээллийг цуглуулахын тулд ихээхэн хэмжээний төсөв шаардлагатай учраас сайн дурын үүднээс бүртгэл явагдаж байгаа. Бүртгэлээс харахад хотын төвийн хэсгийн барилгууд ихэвчлэн бүртгэгдсэн байна. 

Гэхдээ гэр хорооллын хаягийг Нийслэлийн газрын алба, хорооны засаг даргаас олгогддог учраас тэр мэдээлэл манайд нэгтгэгдэхээр ажиллаж байгаа. 

Танай дээр ямар хүсэлт хамгийн ихээр ирдэг. Үүнийг хялбараар шийдэх боломжийг бүрдүүлсэн үү? 

Нийт хүсэлтийн ихэнх нь “манай хажууд барилга баригдаад эхэллээ, барилгын зөвшөөрөлтэй юу?” гэдэг асуулт юм. 9000 гаруй хүсэлтийн 40 гаруй хувь нь ийм утгатай байдаг. Тиймээс иргэд, АНН – үүд eБарилга геопортал болон гар утасны апп - руугаа нэвтрээд тухайн газарт барилгын зөвшөөрөл байгаа эсэхийг шууд харах боломжтой болсон. Ингэснээр манайд ирэх хүсэлтийн тоо ч багасаж багасаж байна. Хэрхэн ашиглах талаар танилцуулга, видео сайт дээрээ бэлэн байгаа учраас түүнтэй танилцаад богино хугацаанд хүссэн мэдээллээ авах боломжтой юм. 

ГЗБГЗЗГ болон ХБХГ тус тусдаа ерөнхий төлөвлөгөө гаргадаг. Энэ төлөвлөлт зөрүүтэйгээс болж олон асуудал үүсдэг.  Үүнийг  энэ системд  хэрхэн тусгасан бэ? 

Газар зохион байгуулалт геодези зураг зүйн газрын цахим системтэй холбогдсон учраас дээр хэлсэнчлэн тухайн иргэн, аж ахуй нэгж эрхээрээ нэвтрээд өөрийн нэр дээрх газруудыг харж болно. Ингэснээр таны газар хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөнд хэрхэн тусгагдсан, ирээдүйд орон сууцны хороолол баригдах эсэх, авто замын төлөвлөлт байгаа эсэхийг харж болохоос гадна таны ойр орчим барилгын зөвшөөрөл авсан ямар барилгууд байгааг ч мэдэх боломжтой. 

Таны газар, үл хөдлөх хотын ямар бүсчлэлд хамаарагддаг, нэмэгдэж ойр орчимд барилга баригдах эсэхийг мөн харж болно. Товчхондоо тухайн хүн өөрийн газарт хамрагдах барилгажилтын бүх мэдээллийг харна гэсэн үг. Газартай холбоотой  egazar  систем байгаа учраас газар олголтын мэдээллийг ebarilga - аас харах боломжгүй. 

Үүнийг аймгуудын төлөвлөлт дээр харах боломжтой юу?

Зөвхөн Нийслэлийн хүрээнд мэдээлэл авах боломжтой. Аймгуудын хот төлөвлөлтийн мэдээллийг Улсын хот байгуулалтын  кадастрын цахим системээс авах боломжтой.