Монголын амины орон сууцны инновац хөгжлийн төв, Хасбанктай хамтран амины орон сууцны төсөл хэрэгжүүлэгчид, гүйцэтгэгч байгууллагуудад зориулсан "НОГООН БАРИЛГЫН БОЛОМЖ & ШИЙДЭЛ-2022" арга хэмжээг /2022.12.01/ зохион байгуулав.
Арга хэмжээнд БХБЯ, Нийслэлийн Хөрөнгө оруулалтын газар, Монголын ногоон санхүүгийн корпораци, Өмнөговь Хөгжил, Хөрөнгө оруулалтын газар, Эрдэнэт Барилга Захиалагчийн алба, Сэргээгдэх эрчим хүч үйлдвэрлэгчдийн холбоо, Монголын барилгын материал үйлдвэрлэгчдийн холбоо, Монголын Хот байгуулалт хөгжлийн танхим, Эрчим хүчний хэмнэлттэй, цонх шилэн хийц үйлдвэрлэгчдийн нэгдсэн холбоо, Барилгын хөгжлийн үндэсний нэгдсэн төв, GIZ-Германы хамтын ажиллагааны нийгэмлэг, BEE incorporations Mongolia, Green Orbit Standart System зэрэг төрийн болон мэргэжлийн төрийн бус байгууллагуудын удирдлагууд оролцлоо.
Мөн амины орон сууцны гүйцэтгэгчид, төсөл хэрэгжүүлэгчид 150 гаруй салбарын төлөөлөл оролцож, дэлхийн тогтвортой хөгжлийн зорилтод нийцүүлж, ОДОО, ИРЭЭДҮЙД хэрэгжих барилгын төсөл хөтөлбөрүүд хүлэмжийн хийг бууруулсан эрчим хүчний хэмнэлттэй, ногоон барилгын чиг хандлага болоод салбарын хөгжилд ямар БОЛОМЖ, ШИЙДЭЛ байгаа талаар хэлэлцсэн үр дүнтэй арга хэмжээ болсон юм.
Манай улс дэлхийн хүлэмжийн хийн 0.1 хувийг ялгаруулдаг. Нэг ам.долларын ДНБ-ийг үйлдвэрлэхэд дэлхийн дунджаас долоо дахин их эрчим хүч зарцуулж байна. Барилгын салбарын ялгаруулж байгаа хүлэмжийн хийг бууруулах хамгийн оновчтой шийдэл нь ногоон барилга юм. Тиймээс эрчим хүчний хэмнэлттэй ногоон орон сууцны төслүүдийг хөгжүүлэх шаардлагатайг салбарын экспертүүд онцолж байв.
БХБЯ-ны Барилга, барилгын материал үйлдвэрлэлийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Д.Гантулга:
“Дэлхийн нийт хүлэмжийн хийн 40%-ийг барилгын салбар үүсгэж байгаа. Парисын хэлэлцээрийн хүрээнд Монгол Улс үндэсний хүлэмжийн хийн ялгарлыг 2030 он гэхэд 22.7%-аар бууруулах зорилт тавьсан. Энэ хүрээнд манай яам санаачилсан төсөл хөтөлбөрүүд хэрэгжүүлэхдээ эрчим хүчний хэрэглээг бууруулахад анхаарч ажилладаг. Ингэхийн тулд нэн тэргүүнд ногоон барилгын зураг төсөл, үнэлгээний аргачлалыг нэвтрүүлэх шаардлагатай байна. Ногоон барилгын талаар хүн бүр ярьдаг ч барилгаас гарч байгаа хог хаягдлын талаар дуугардаггүй. Тухайн барилгыг барихаас эхлээд ашиглалтын хугацаа дуусаад нураах хүртэлх бүхий л үйл явц нь байгальд ээлтэй байж ногоон барилга болж чадна.
Германы хамтын ажиллагааны нийгэмлэгийн ахлах мэргэжилтэн С.Түвшинхүү: “Дэлхийн дулаарал, экосистемийн тэнцвэрт байдал алдагдаж байгаа энэ үед эрчим хүчний үйлдвэрлэл, хэрэглээг багасгах нь хамгийн зөв алхам. Ингэхийн тулд бид хүлэмжийн хий бага ялгаруулдаг барилга байгууламжийн зураг төсөл боловсруулах, худалдан авах, барих нь чухал болоод байна.
Хамгийн түрүүнд ногоон барилгыг барихдаа ашиглах материалаа зөв сонгох ёстой. Энэ нь эрчим хүчний хэрэглээг буулгахад түлхэц болохын зэрэгцээ байгаль орчинд сөргөөр нөлөөлөх эрсдэлийг багасгадаг.Тухайлбал, нөхөн сэргээгдэх боломжтой материал ашиглах, холын тээврээс татгалзах, материал боловсруулахдаа химийн бодисын хэрэглээг бууруулж болно.
Эрчим хүчний хэрэглээг буулгах пирамидын зарчмыг баримтлах хэрэгтэй.
- Барилгын эрчим хүчний хэрэглээ, хэрэгцээнд дүгнэлт хийх
- Дулаан алдагдлыг бууруулах
- Халаалт, хөргөлт, хэрэглээний халуун ус зэргийн үр ашгийг нэмэгдүүлэх
- Цэвэр эрчим хүчээр хангах зарчмаар хэмнэж болно”.
Сэргээгдэх эрчим хүч үйлдвэрлэгчдийн холбооны ерөнхийлөгч Ж.Осгонбаатар:
“Бидний хамгийн сайн мэддэг нарны эрчим хүчийг олон улсад гурван аргаар ашиглаж байна. Төвлөрсөн сүлжээтэй зэрэгцээ ажиллах систем, бие даасан цэнэг хуримтлууртай систем, цахилгаан дамжуулах, түгээх төвлөрсөн сүлжээ хэмээн ангилдаг. Эдгээр системд давуу болон сул тал харилцан адилгүй бий.
2020 онд Хэрэглэгчийн сэргээгдэх эрчим хүчний үүсгүүрээс үйлдвэрлэсэн эрчим хүчийг түгээх сүлжээнд нийлүүлэх журмыг шинэчлэн баталсан. Ингэснээр иргэн, хуулийн этгээд хэрэглээнээс илүү гарсан эрчим хүчээ сүлжээнд борлуулж орлого олох боломжтой болсон. Өглөөний 06:00-17:00 цаг хүртэл 1кВт.ц нь 140.18 төгрөгөөр оргил ачааллын үе болох 17:00-22:00 цагт 1кВт.ц нь 221.89 төгрөгийн тарифаар эрчим хүчээ дамжуулдаг.
Сэргээгдэх эрчим хүчийг ашиглан барилга барих гэж байгаа бол хэрэглээгээ зөв тодорхойлж, нөөцөө нарийн төлөвлөх шаардлагатай. Харин сэргээгдэх эрчим хүчийг дулааны энерги рүү хувиргахад маш их хүчин чадал шаардана. Тиймээс дулаан хангамж болон халуун усны хэрэглээнд газрын гүний дулааны насос, агаарын дулааны насос, нарны коллектор зэргийг суурилуулах зүйтэй”.
Монголын амины орон сууцны инновац хөгжлийн төв нь стратеги төлөвлөгөөнийхөө хүрээнд Засгийн газрын “Шинэ сэргэлтийн бодлого ”, дагуул хот, шинэ суурьшлийн бүс, орон нутгийн хөгжлийг хурдасгах, эрчим хүчний хэмнэлттэй амины орон сууцны төсөл хөтөлбөрүүдэд салбарын мэргэжлийн байгууллагуудыг түүчээлж, нэгдэн хамтарч ажиллахыг уриаллаа.
Монгол Улсад төдийгүй дэлхий дахинд тулгамдаж буй асуудал болох уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг ХасБанк эрчим хүчний хэмнэлттэй амины орон сууцны бүтээн байгуулагчдад, иргэдэд банкны зээлийн эко бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ газар дээр нь үзүүлж, банкны хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр ногоон зээлд хамрагдаж өөрсдийн үйл ажиллагаагаа санхүүжүүлэх талаарх бүхий л мэдээллүүдийг өгсөн юм.
Амины орон орон сууцны инновац хөгжлийн төвийн зөвлөх инженерүүд, удирдлагууд арга хэмжээний үеэр мэргэжлийн зөвлөгөө болон цаашид хамтран ажиллах бодитой боломжуудаа хуваалцлаа. Эрчим хүчний хэмнэлттэй амины орон сууцны хүртээмжийг нэмэгдүүлэлэх зорилгоор Хасбанк, Монголын амины орон сууцны инновац хөгжлийн төвтэй хамтын ажиллагааны санамж бичгийг байгуулав.
