Хятадын төв телевиз /CCTV/ 2002 онд зарласан телевизийн шинэ байр болон дагалдах барилгуудын зураг төсөл зохиох олон улсын төслийн уралдаанд “Office for Metropolitan architecture” хэмээх архитектурын олон улсын фирм шалгарч зураг төсөл болон барилга угсралтын ажлыг хийх гэрээг авсан байна.

Бээжингийн төвийн бизнес дүүрэгт байрлах Хятадын төв телевизийн удирдлагын төв байр нь 2003 онд барилгын бүтээцийн инженерийн тооцоо дууссанаар 2004 онд гадсан суурийг хийх нүсэр ажлаар эхэлж, 2005 онд нил суурь, 2006 оноос металл дам хийцүүд угсрах ажил явагдаж 2008 оны 3-р сард 2 үндсэн блокийг 36 давхараас эхлэн дээд хэсгийн 13-15 давхар блокоор нь холбож, 2008 онд шилэн фасадны ажил дууссан байна. 2008 оноос дотор интерьерийн ажил явагдаж эхэлсэн ч зэргэлдээх барилга түймэрт шатсаны улмаас барилгын ажил саатаж 2012 онд бүрэн дуусч улмаар 2013 онд албан ёсоор нээлтээ хийсэн юм. Газраас дээш 51 давхар, газраас доош 3 давхар бөгөөд өндөр нь 234м юм.

Зураг-1. Ерөнхий төлөвлөгөө

Архитектурын хэв маяг ба концепц

Төслийг OMA /Office for Metropolitan Architecture/ гүйцэтгэсэн бөгөөд уг архитектурын фирмийг үндэслэгч Дани архитектор, 2000 оны Прифкерийн шагналт Рем Күүлхаас /Rem Koolhaas/ удирдаж өөрийн бүтээлээ тодорхойлохдоо: 

“Орчин үеийн өндөр барилгуудын хэв маяг нийтлэг болсон бөгөөд үүнийг зайлшгүй эвдэх шаардлагатай. Барилгад илүү динамик хэлбэр оруулж нүсэр консол хэлбэрийн /75м урт/ бүтээцийг архитектур болон инженерийн ухаанаар нэгтгэсэн юм. Хятад хүн дангаараа төсөөлж Европчууд дангаараа бариж чадахгүй уг төсөл нь Европ ба Ази тивийн хамтарсан бүтээл бөгөөд 2 өөр соёлын нэгдэл юм” гэсэн байна.  

 Зураг-2. Архитектор Рем Күүлхаас

Барилгын бүтээцийн инженерийн тооцоог орон нутгийн буюу Хятадын ECADRI /east china architectural design and research institute/ фирмтэй хамтран гүйцэтгэсэн байна.   

Цамхаг хэлбэрийн нэг блок нь оффис бол нөгөө нь телевизийн нэвтрүүлгийн хэсэг юм. Энэ 2 блокийг дээгүүрээ холбосон 13-15 давхар бүхий блок нь захиргаа болон ресторан, кафе, алсыг харах ажиглалтын цэгтэй нийтийн зориулалттай орон зай байна. Төсөлд нийт 600 тэрбум евро зарцуулсан бол мөн Хятадын хамгийн их ган төмөр зарцуулсан барилга болсон байна. 

Зураг-3. Харагдах байдал

Уг барилга нь деконстрактивизм /deconstructivism-барилгын хөдөлгөөнт эрч хүчит хэлбэрийг барилгын инженерийн шийдэл, архитектур орон зайтай уялдуулсан/ хэв маягийн цамхагт хэлбэрийн өндөр барилгын дэлхийн шилдэг жишээ болсноос гадна Хятад улс дахь орчин үеийн архитектурын түүхийг Бээжингийн олимпийн хотхоны барилгуудын хамтаар шинэ хуудас болгон эхлүүлсэнд тооцогддог. 

Барилгын хамгийн онцлог хэсэг нь 2 цамхаг хэлбэрийн ташуу блокийг /тус бүр нь 60 градусын налуутай/ дээд хэсгээр нь холбох консоль хэлбэрийн хөндлөн блок бөгөөд урт нь 75м ба энэ нь архитектурт өмнө нь байгаагүй хэмжээ юм. Энэ блок нь хоорондоо перпендукляр өнцөг үүсгэж 2 талаасаа холбогдох ба энэ нь бүтээцийн тогтвортой байдлыг нэмэгдүүлнэ. Улмаар энэхүү гогцоо хэлбэр нь барилгын концепцийг илэрхийлсэн өвөрмөц шийдэл нь болно.

6м/с хурдтай 75 цахилгаан шаттай.  Сүвэрхэг шилээр хийсэн фасад нь нарны хортой эрчим хүчийг бууруулна.

 Зураг-4. Харагдах байдал

Барилгын бүтээцийн инженерийн шийдэлд тулгарсан сорилт ба үр дүн

Барилга барих талбай нь хөрсний даац муутай, хөрсний ус ихтэй, хөрсний шилжилт явагдах өндөр магадлалтай барилгажихад нэн тохиромжгүй байршил байв. Мөн газар хөдлөлтийн идэвхтэй бүсэд багтаж байсан нь барилгын бүтээцийн инженерүүдийн /structural engineer/ хувьд том сорилт болж байв. 

Улмаар гадсан ба нил суурийг хослуулж хийсэн ба голч нь 1,2м; урт нь 35м 1242 ширхэг гадас, 7м зузаантай, зарим хэсэгтээ 32м хүртэл гүнтэй нил суурийг буурь бэлтгэх ажлын хамт 2 жил орчмын хугацаанд гүйцэтгэсэн байна. Олон удаагийн тооцоо, туршилт хийсний үр дүнд хөрсний шилжлилт 10см-ээс ихгүй, ямар ч салхинд 100-аас доошгүй жил тэсвэрлэх бөгөөд газар хөдлөлтөнд тэсвэрлэх 3 үндсэн тооцоог гаргасан байна. 

Үүнд:

1. Бага зэргийн газар хөдлөлт барилгын үндсэн бүтээцэд нөлөөлөхгүй. 

2. Дунд зэргийн газар хөдлөлт бага хэмжээний эвдрэлийг бүтээцэд үүсгэнэ. 

3. Хүчтэй газар хөдлөлт барилгын бүтээцэд их хэмжээний эвдрэл үүсгэх ч нуран унахгүй.  

Газар хөдлөлтийн чичирхийллийн тэсвэрлэлтийг шалгах туршилт нь инженерийн багийн чухал ололттой ажил байв. Улмаар Хятадын орон нутгийн стандартаар энэхүү барилга 8 баллыг тэсвэрлэх ёстой байсан бол туршилтын үр дүн 8,49 баллд тэсвэртэй гэсэн үзүүлэлт гарчээ. 

Зураг-5. Газар хөдлөлийн чичирхийллийг тэсвэрлэх туршилтЦамхаг нь дээд хэсгээрээ салхины ачаанд 9см хүртэл 2 тийшээ ганхана. Консоль хэлбэрийн бүтээц нь 50 жилийн газар хөдлөлтийн турш босоо чиглэлд 10см хүртэл хөдөлнө. 2004 оны 1-р сард бүтээцийн И.Пи.Р /structural EPR-electron paramagnetic resonance буюу бүтээцийн парасоронзон доргиог цахим хэлбэрээр турших/ тооцооллоор баталгаажсан байна.  

Зураг-6. Суурийн ажил

Диоганоль хэлбэрийн гадна металл каркасан систем нь барилгын нийт ачааны ихэнх хэсгийг бүтээцээр дамжуулан тал бүрт газарт дамжуулах ба дотор 7 ширхэг хөшүүн цөм /цамхаг хэлбэрийн 2 блокт тус бүр нь 2, нийт 4, дээд хэсгийн блокт 3/ нь бага хэсгийг дамжуулна. Давхар дундын хучилтан дээр ачаа аль болох бага авахаар тооцож дотор орон зайг аль болох цөөн баганатай, цэлгэр орон зайтай байхаар зорьсон байна. 

Диоганоль метал каркас нь ихэвчлэн 12х12м-ийн хэмжээтэй бөгөөд метал холбоос илүү ойр хэсэгтээ илүү ачааг хүлээн авна.  

Зураг-7. Гадна диоганоль метал каркас

Зураг-8. Огтлол ба хөшүүн цөм

Зураг-9. Угсралтын явц

Time сэтгүүл уг барилгыг дэлхийн шилдэг 10 барилгын нэгээр нэрлэсэн байна. 2014 онд Хятадын ерөнхийлөгч Ши Жинпин ахин ийм хачин жигтэй барилга энэ улсад баригдахгүй гэж хэлсний хариуд архитектор Рем Күүлхаас архитектур дизайны алдарт сэтгүүл Дезен /Dezeen/-д өгсөн ярилцлагадаа “Энэ бол маш содон барилга, архитектурын концепц хийх, барилгын бүтээцийг ойлгож илүү чөлөөтэй төлөвлөх, тооцох шинэ арга замыг эхлүүлсэн. Ийм барилга өмнө нь Хятад улсад байгаагүй нь Хятадын архитектурт хэрэгтэй ” гэсэн байна.

Зураг-10. Агаарын зураглал