“Кореа Стандарт” ХХК-ийн Технологич инженер Д.Батдэлгэртэй ярилцлаа. 

Сүүлийн үед полиуретан дулаалгын талаар иргэдийн дунд цахим хэрэгслээр багагагүй шуугих боллоо. Тиймээс эргэлзээ үүсгээд байгаа зүйлээс асуултуудаа эхэлье. Полиуретан дулаалга ямар давуу талтай вэ?

Полиуретаныг барилгын аль ч хэсэгт шүршиж суурилуулж болдогт л хамгийн гол ач холбогдол оршдог. Өөрөөр хэлбэл цаад гадаргуутайгаа нягт барьцалдаж нэг биет мэт болсноороо харьцуулашгүй дулаан тусгаарлалтыг үүсгэдэг. Энэ чанар нь шүршдэг полиуретаны бусдаас ялгарах дулааны алдагдал бууруулах чухал давуу тал. Үүний үр дүнд иргэд бид амьдрал дээр эрчим хүч, нүүрс түлээ, тог цахилгаан зэрэгт зарцуулдаг мөнгөө л хэмнэж байна шүү дээ.

Полиуретан дулаалга ер нь галд хялбархан шатаад хүний эд хөрөнгө сүйтгээд байдаг юм уу?

Полиуретан дулаалга дотоодод төдийгүй олон улсад маш өргөн дэлгэр ашиглагдаж байна. Олон улсад үйлдвэрлэгчид галд тэсвэрлэх зэрэглэлээр нь B1, B2, B3 гэсэн ангилалтай бүтээгдэхүүнийг үйлдвэрлэдэг. Үүн дотор хялбар гал авалцан шатдаг, хялбар шатаад байдаггүй гээд гал дэмждэггүй төрөл нь ч хүртэл  бий шүү дээ. Тиймээс бүгд галд шатна гэдэг ойлголт бол тун өрөөсгөл ойлголт юм. Гол нь хэрэглэгч өөртөө хэрэгцээ шаардлагатай бүтээгдэхүүнийг зөв олж сонгож хэрэглэх нь чухал. Жишээлбэл газар доор хэдэн метр гүнд булагдах ёстой барилгын хийцэд галын өндөр зэрэглэлтэй дулаалга хийх туйлын шаардлага бий юу үгүй гэх мэтийг хэрэглэгч өөрөө шийдэх эрхтэй шүү дээ. Учир нь түүнийг дагаад санхүү мөнгөний асуудал ч өөр  яригдана. 

Цахим сүлжээнд полиуретан дулаалга нь хорт бодис ялгаруулдаг тул хэрэглэхийг хуулиар хориглодог гээд бичсэн байсан. Тэгэхээр Монголчууд бид хориглоод байхад л хэрэглээд байна гэсэн үг үү. 

Энэ мэдээлэл чинь зарим өрсөлдөгч нарын л явуулга байдаг байлгүйдээ. Полиуретаныг хэрэглэхийг хориглосон стандарт, эсхүл эрхзүйн зохицуулалт өнөөдөр байхгүй. Бид олон улсад өргөн дэлгэр хэрэглэж байгаа бүтээгдэхүүнээс татгалзвал шинжлэх ухаан, хөгжил дэвшлээс нэлээдгүй  ухарна л гэсэн. Тэгээд яваандаа бид барилга байшингаа дулаалахын тулд хонь ямааны ноос ноолуураар  нэгт тийм хувцасархуу юм хийж байшиндаа өмсгөх л сонголттой нүүр тулах л байх даа.

Галд шатдаг материалыг барилгад ашиглахгүй гээд хууль журам байна гээд хүмүүс цахим хуудаст пост хийсэн байсан. 

Тиймээ. Би харсан. Сургуульд ашиглаж болохгүй л гэнэ. Органик материалыг бол бүр ч болохгүй гэж ирээд бичсэн байсан санаж байна.  Үнэхээр тийм бол сургуульд модон материал ашиглахаа болицгоох хэрэгтэй. Модон шал, модон хаалга, сурагчийн модон ширээ гээд ер нь мод цаас холилдсон юу ч бай хориглож болно шүү дээ. Тэр хүний хэлж байгаагаар сүүлдээ чулуун хөвөнгөөр ширээ сандалаа хүртэл хийх болох нь. 

Тэгэхээр энэ төрлийн дулаалга нь тийм өндөр үнэтэй байдаг юм уу?

Ер нь түүхий эдийн үнэ гадаад зах зээл дээр биржийн зарласан үнээс нэг их хазайдаггүй. Үнэ тогтмол ч байдаггүй. Нэг сар үнэ буурч байхад л дараа сард галзууртлаа өссөн байх жишээний. Тийм болохоор бид үнийг тогтвортой байлгахын тулд аль болох ихээр л нөөцлөх шаардлага үүснэ. Гэсэн хэдий полиуретан маань нэгж үнийн тухайд тийм ч хямдхан шийдэлдээ орохгүй байгаа ч найдвартай ажиллагааны хувьд болон урт хугацаандаа гарцаагүй үр өгөөжөө өгдөг нь нэгэнт амьдралаар батлаглсан зүйл. 

Бид Монголдоо полиуретаны гол түүхий эдээ үйлдвэрлэж болдоггүй юм уу?

Олон улсад полиуретаны үйлдвэрүүд голдуу Засгийн газар болон бүс нутгийн шинжтэй мега төслийн хэмжээнд яригддаг. Жишээ нь Хятадад гэхэд тэдний засгийн газар 40 тэрбум гаруй ам доллар зарцуулж нэгэн үйлдвэрийн тодорхой хувийг л эзэмшиж байх жишээний. Түүнийгээ дагаад борлуулалтын хэмжээ ч нэн гайхамшигтай. Хэдэн тэрбум ам долларын борлуулалтын орлого яригдана шүү дээ.Тэгэхээр ганцхан энэ Улаанбаатарын зах зээл үүний хажууд нэг өдрийн борлуулалтын орлогыг хангаж чадах эсэхэд л эргэлзээ төрүүлнэ.    

HUNTSMAN, BASF, WANHUA гээд эдгээр нэрс полиуретан үйлдвэрлэлээрээ дэлхийг гайхуулж байна шүү дээ. 

Ямар стандарт шаардлагад нийцүүлж полиуретан дулаалга хийгддэг вэ? 

МУ-д 2015 оноос нь олон улсын ISO стандартад суурилсан шүршиж суурилуулдаг төрлийн полиуретаны MNS 8873 стандарт хэрэгжиж эхэлсэн. Уг стандартаар полиуретаныг хэрэглэж үл болох хязгаарлалтыг тогтоож өгсөн. Үүнд, 

a) 75 мм-ээс бага зайд дулаан ялгаруулах төхөөрөмж (далдлагдсан гэрэлтүүлгийн хэрэгсэл гэх мэт) дээр болон дотор ашиглахгүй байх

b) Цахилгаан залгуур болон цахилгааны холболтын хайрцаг дотор  ашиглахгүй

c) Хэт ягаан туяаны байнгын тусгалд ил гаргаж болохгүй. Зөвхөн эдгээр гурван нөхцөлд үл ашиглах талаар хязгаарлалт тогтоосон. Нарны хэт ягаан туяанд үл байлгах шаардлагаар л төгсгөлийн материал болгон ашиглахгүй байх ойлголтыг үүгээр тодорхой тусгасан. 

Тиймээс үүнээс бусад нөхцөлд хэрэглэж болно л гэсэн ойлголт байна гэсэн үг шүү дээ.

Сүүлийн нэг асуулт. Полиуретан бол гялгар уут. Барилга амьсгалдаг байх ёстой. Полиуретан барилгыг амьсгалуулахгүй байна гэдэгтэй та санал нийлэх үү? 

Би энэ талаар зарим сошиал мэдээлэл харсан. Барилгын хананд поиуретан дулаалга хийхээр хана нь амьсгалж чадахгүй тэрнээсээ болоод фасад нь амьсгалж сэлгэж чадахгүй байна тэгээд хэцүү байна гэх агуулгыг бичсэнийг харж л байсан. Гэхдээ үнэхээр л барилга гэдэг бетон ханаараа ч юм уу эсхүл  сууриараа аль нэг хийцээрээ амьсгалаад сууж байдаг бол тэр барилгад халаалт, салхивч, агааржуулалт гэдэг бүхэл бүтэн шинжлэх ухааныг ашиглах хэрэг ер нь байхгүй шүү дээ. Тэгснээ чулуун хөвөн хийхээр фасад нь агаараа сэлгээд яг сайхан таарч байна гээд байсан. Мэргэжлийн хүний амнаас ийм үг унаагүй байх л гэж найдаж байна. 

Кореа Стандарт ХХК