Чанар дагаж үнэ гэдэггүй билүү

Өргөн хэрэглээний барааны үнэ нэмэгдсэнтэй зэрэгцээд орон сууцны талбайн ханш хэд дахин өсчихлөө. Төсвийн ажилтнуудын хувьд сарын орлогоосоо хумслаж насаараа цааш хийгээд ч ганц өрөө байрны үнэд хүрэх нь “үлгэрийн далай”. Тухайлбал, нэг өрөө байр худалдан авахад хамгийн багадаа 25-35 сая төгрөг хэрэгтэй болсон цаг. “Тоосгон хананы дунд амьдарч, шаазан жорлон дээр сууна” гэсэн иргэдийн мөрөөдөл мөддөө биелэхгүй нь.

Гэтэл тэнгэрт хадсан өндөр үнэ хэр бодитой вэ. 35 сая төгрөгөөр худалдан авсан байр 30 жилийн эдэлгээ дааж чадах уу. Харин борооны дараахь мөөг шиг “ургаж” байгаа хорооллуудын чанар үнэтэйгээ эн тэнцэж байна уу гэхэд оршин суугчдын олонхи нь “муу” дүн тавьдаг. Орчин цагт баригдаж байгаа сууцны чанар стандартыг өнгөрсөн үетэй харьцуулбал тэнгэр, газар шиг ялгаатай. Аз жаргалын нэрээр нэрлэгдсэн шинэ хотхоны өнгө зүс сайтай нэгэн барилгын дээвэр шатаж байсныг уншигч та санаж байгаа биз ээ. Түүгээр ч барахгүй ороод хоёр сар ч болоогүй байрных нь бохир усны хоолой бөглөрч, хана таазнаас нь дусаал гоожсон тухай нийслэлийнхний гомдол нэг биш бий. Гаднаа гяланцаг, дотроо паланцаг болсон шинэ хорооллууд иргэдийн халаасан дахь хэдийг сэгсэрчихээд, түүндээ дүйцэх чанарыг мэдрүүлж чадаж байна уу гэвэл “эмгэнэлтэй” хариу гарна. Ямар сайндаа богино долгионы радиогоор “Манайд цаг хэд болж байгааг мэдэх амархан. Хажуу айлынхаа ханыг хэд тогшиход л хангалттай” гэсэн  цацагдаж байх юм. Өвлийн улиралд барилга, угсралт хийх нь чанаргүй болгодгийг хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд анхааруулсаар байгаа. Харин том толгойтой, “ажилсаг” компаниуд угсралтаа гурван есийн хүйтнийг ч ажралгүй үргэлжлүүлсээр. Барилгын чанар, стандарт онигоо болтлоо ужгирчихаад байхад орон сууцны өндөр үнэд тохирсон шаардлага, хяналт хаана байна вэ.

Хэрэглээний үнийн сагсанд орон сууцны үнэ багтдаггүй

Дэлхийн олон улсад барилгын ам метр талбайн үнийг хэрэглээний үнийн сагсанд багтаах болоод удаж байна. Энэ нь байрны үнийн өсөлтийг тогтворжуулж, чухам ямар нөлөөллөөс ханш нь өсөөд байгааг олон нийтэд дэлгэрэнгүй харуулах сайн талтай. Төр, засгийн анхаарлыг татаж, цаг алдалгүй арга хэмжээ авахуулдаг давхар үүрэг хүлээдэг. Монголд орон сууцны үнэ тэнгэрт хадлаа гэж хүмүүс дэмий л бухимдана. Харин төр, засгаас хүнс, шатах тослох материалын үнийн хөөрөгдлийг зогсоохоор нийлүүлэлтийг дэмжих алхмуудыг хийж инфляцийг тогтоох гэж оролдоно. Хэрэглээний барааны үнийн сагсан дахь 287 барааны тоонд орон сууцны ханш багтдаггүй.
Харин барилгын материалын болоод түрээсийн үнийн индексийг л тооцож гаргадаг байв. Залуу гэр бүлийн дийлэнх нь байр түрээслэн амьдардаг. Тухайлбал, 2006 онд нэг өрөө байрны түрээс 157 мянган төгрөг байсан бол 2007 онд 190 мянган төгрөг болж өсчээ. Энэ бол зөвхөн тавилгагүй орон сууцны түрээсийн үнэ. Мах, гурил, будааны үнэ төдөн хувиар өсчээ гэж хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр цацдагаас бус байрны өртөг хэчнээн хувиар нэмэгдсэнийг төдийлөн ярьдаггүй.
Хэрэв хэрэглээний сагсанд тусгайлан боддог тогтолцоо нэвтэрвэл жолоо султай барилгын үнийн өсөлт бага ч болов тогтоно гэж Yндэсний статистикийн газрынхан үзэж байна.
Оны эхний улирлаас хэрэглээний үнийн сагсанд тусгайлан тооцохоор төлөвлөж байгаа юм байна. Yүнийг ажил хэрэг болговол төр, засгаас ч барилгын үнийг хямдруулах алхмуудыг хийж эхлэх биз.